Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Swetoniusz – „Żywot Horacego”

Horacy
Horacy

Do naszych czasów częściowo zachował się zbiór biografii poetów rzymskich, w wykonaniu Gajusza Swetoniusza Trankwillusa, o tytule De Poetis („O Poetach”). Wśród nich są fragmenty życia Terencjusza, Lukana czy właśnie Horacego. Poniżej treść „Żywota Horacego”.

K. Horacjusz Flakkus, pochodził z Wenuzji, ojciec którego, jak sam podawał, był wyzwoleńcem i poborcą (niektórzy uważają, że był handlarzem ryb solonych, ktoś w sporze zarzucił: „Ile razy widziałem, jak twój ojciec za nos wodził!”), powołany przez dowódcę Marka Brutusa do walki w bitwie pod Filippi, został nagrodzony stopniem oficerskim (tribunus militum); kiedy wojska republikańskie zostały pokonane, uzyskał ułaskawienie, nabył stanowisko sekretarza. I tak później uzyskał przychylność Mecenasa, potem Augusta, i został przyjacielem obu. Jak lubił go Mecenas, świadczą strofy:

„Jeżeli nie bardziej niż własne wnętrzności, Horacy,
Ciebie cenię, twojego towarzysza
Zobaczysz szczuplejszego niż Ninnio”1

Ale znacznie więcej niż jakikolwiek dowód świadczą takie słowa zwrócone do Augusta: „O Horacjuszu Flakku pamiętaj tak jak o mnie”.

August także zaproponował mu stanowisko swojego sekretarza, co wynika z listu do Mecenasa: „Wcześniej byłem w stanie pisać listy przyjaciołom, teraz jestem zajęty i bezsilny, Horacego naszego chcę od ciebie porwać. Więc niech przychodzi od tamtego pasożytnego stołu do tego królewskiego, będzie pomagać nam w pisaniu listów.” I nawet, gdy on się sprzeciwił, nie rozgniewał się i nie przestał narzucać swoją przyjaźń. Zachowały się listy, z których na dowód dołączam kilka drobnych przykładów: „Używaj u mnie wszystkich praw, jakbyś stałeś moim domownikiem; gdyż będzie to właściwie i nie pospiesznie, ponieważ to jest związek, który chciałbym mieć z tobą, gdyby twoje zdrowie na to pozwoliło.” I znowu: „Jak pamiętam o tobie, możesz także usłyszeć od naszego Septymiusza; zdarzało się, że podczas jego pobytu wspomniałem o tobie. I chociaż ty, dumny, gardziłeś naszą przyjaźnią, nadal nie będziemy ci odpłacać tym samym.” Poza tym, wśród innych uprzejmości, często nazywał go „najczystszym członkiem” i „najmilszym człowieczkiem”, i nie raz go wzbogacał. Jeśli chodzi o jego pisma, August cenił ich tak wysoko i był tak przekonany, że będą nieśmiertelni, że nie tylko wyznaczył go do napisania Carmen saeculare, ale także nakazał mu świętować zwycięstwo jego pasierbów Tyberiusza i Druzusa nad Windelikami, i zmusił go do dodania czwartej do trzech książek po długiej przerwie; po przeczytaniu niektórych „Gawęd”2, obraził się na fakt, że nie został wymieniony w żadnym z nich: „Wiedz, że jestem na ciebie zły, ponieważ w wielu takich pismach nie rozmawiasz przede wszystkim ze mną. A może boisz się hańby potomków, gdy zobaczą, że jesteś moim przyjacielem? ” Wydobył dla siebie eklogę, która zaczyna się tak:

„Mając tyle zadań i tyle pracy, jedyny
chronisz Włochy bronią, zapewniając moralność,
reformujesz prawami – to będzie grzech przeciwko dobru publicznemu,
Cezarze, jeśli zmarnuję twój czas długą gawędą”3

Był niski i otyły, jak jest opisywany we własnych satyrach i w liście od Augusta: „Przyniósł mi Onysius4 twoją książkę, która jakby tłumaczy się za to, że jest taka mała, ale przyjmuję ją z radością. Ale wydaje mi się, że obawiasz się, że twoje książki mogą być większe od ciebie; ale chociaż brakuje ci wzrostu, ciała nie brakuje. Więc, możesz na sekstariusie5 pisać, żeby książki twoje były takie okrągłe, jak i brzuszek twój”.

W sprawach Wenus pozostawał lekkomyślny; mówią, że z nierządnicami bywał w sypialni z lustrami, żeby dokądkolwiek mógłby spojrzeć, odbijał się ich coitus. Mieszkał głównie wycofany w swoich posiadłościach w Sabinum albo Tyburze, a jego dom wciąż pokazują w pobliżu małego gaju w Tyburze. Posiadam pewne elegie z jego tytułem i list w prozie, w którym przedstawia siebie dla Mecenasa, ale myślę, że oba są fałszywe; albowiem elegie są zwykłe, a list nawet jest niejasny, co nie było jedną z jego wad.

Urodził się 6 grudnia, kiedy konsulami byli L. Kotta6 i L. Torkwat7 i zmarł 5 dnia przed kalendami grudniowymi, kiedy konsulami byli G. Marcjusz Cenzorinus8 i G. Azyniusz Gallus9, pięćdziesiąt dziewięć dni po śmierci Mecenasa, w jego pięćdziesiątym siódmym roku życia. Nazwał Augusta swoim spadkobiercą ustnie, ponieważ nie mógł podpisać testamentu z powodu przemocy jego choroby. Pogrzebiony został na obrzeżach Eskwilina w pobliżu grobu Mecenasa.

Przypisy
  1. Johnson, Van., Ninnius, Vinius, and Onysius, 1940, s. 420.
  2. Satyry składały się z dwóch ksiąg i w rękopisach były zatytułowane jako "Sermones" czyli Gawędy, prawdopodobnie tak te utwory nazywał sam Horacy.
  3. Epistulae II 1
  4. Johnson, Van., Ninnius, Vinius, and Onysius, 1940, s. 420
  5. Sekstarius - miara pojemności używana w starożytnym Rzymie, wynosząca około 0,545 l. August raczej odnosi się do naczynia o takiej pojemności.
  6. Lucjusz Kotta
  7. Lucjusz Manliusz Torkwatus
  8. Gajusz Marcjusz Cenzorinus
  9. Gajusz Azyniusz Gallus

Autor tłumaczenia: Daria Maksimenko

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów