Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Lukrecjusz

(ok. 99 - ok. 55 p.n.e.)

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Lukrecjusz

Lukrecjusz urodził się około roku 99 p.n.e. jako Titus Lucretius Carus. Był to rzymski poeta i filozof. Jeden z wąskiej grupy – obok Katullusa oraz komediopisarzy Plauta i Terencjusza – poetów republikańskiego Rzymu, których utwory zachowały się do naszych czasów.

Jedyne, znane nam dzieło Lukrecjusza to napisany heksametrem poemat De rerum natura (tytuł ten jest różnie tłumaczony O naturze wszechrzeczy, O rzeczywistości itp.), w sześciu księgach o łącznej objętości prawie 7500 wersów.

Utwór ten uważa się za arcydzieło literatury łacińskiej, podkreśla się też jego wpływ na rozwój całej następującej po Lukrecjuszu poezji, włącznie z Wergiliuszem. Jest to wykład filozofii epikurejskiej, a jego przesłaniem jest wyzwolenie człowieka od przesądów i strachu przed śmiercią. Lukrecjusz stara się to osiągnąć przechodząc stopniowo od etycznych aspektów nauki Epikura do jego fizyki i psychologii. Lukrecjusz nie ukończył jednak swego poematu, wydał go po jego śmierci Cycero.

O życiu Lukrecjusza wiadomo niewiele, jednym ze źródeł informacji jest Chronica Eusebia św. Hieronima. Według niej Lukrecjusz urodził się w roku 94 p.n.e., oszalał po przedawkowaniu napoju miłosnego, podczas przebłysków rozsądku napisał szereg ksiąg, które zostały prze-edytowane przez Cycerona, a Lukrecjusz popełnił samobójstwo w 44 roku swojego życia.

Przekaz św. Hieronima można podważać: epikureizm Lukrecjusza przedstawiony w jego dziele jest silnie racjonalistyczny i trudno przypuszczać, by traktował truciznę jako środek do rozwiązywania jakichkolwiek problemów. Ponadto, Hieronim był wrogiem epikureizmu, który zaprzeczał istnieniu życia pozagrobowego, jego relacje należy więc traktować z ostrożnością. Z drugiej strony, polski tłumacz De rerum natura, Adam Krokiewicz, uznał informację o samobójstwie Lukrecjusza za prawdopodobną, biorąc pod uwagę melancholię, jaką przesiąknięty jest cały poemat, a w szczególności jego III księga.

W jednym z listów do brata sprawę poematu Lukrecjusza poruszał Cycero. Jest to ostatnia napotykana w źródłach wzmianka o dziele Lukrecjusza aż do uwagi Donata z IV wieku, który w biografii Wergilego pisząc o przywdzianiu przez niego togi virilis jako znaku pełnoletności dodaje: „tego samego dnia (tj. 15 października 55 p.n.e.) zmarł poeta Lukrecjusz”. Przyjmując za prawdę informację Hieronima, że Lukrecjusz żył 44 lata otrzymujemy stąd datę jego urodzenia jako około rok 99 p.n.e.

Jedyne co z całą pewnością można stwierdzić o życiu Lukrecjusza to fakt, że był przyjacielem lub klientem poety Gajusza Memmiusza, któremu dedykował swój poemat. Ponadto Lukrecjusz prawdopodobnie należał do gens Lucretia, o czym świadczy jego znajomość wytwornego życia Rzymian. Lukrecjusz z pewnością był zakochany w wiejskim życiu, stąd można przypuszczać iż posiadał jakąś posiadłość na prowincji, co było rutyną wśród bogatych familii rzymskich. Z pewnością Lukrecjusz był dobrze wykształcony i biegle posługiwał się łaciną, greką. Obeznany musiał być także w sferze filozofii.

Zmarł około roku 55 p.n.e.

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów