Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Pomponia Grecyna

(? - 84 n.e.)

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Danuta Stenka jako Pomponia Grecyna w filmie „Quo vadis” (2001).

Pomponia Grecyna (łac. Pomponia Graecina) prawdopodobnie przyszła na świat w pierwszym wieku naszej ery, choć dokładna data nie jest znana. Jej rodzinne koligacje nie są także dokładnie znane, chociaż można je częściowo zrekonstruować. Ojcem Pomponii był prawdopodobnie konsul Gajusz Pomponiusz Grecyn. Żoną Grecyna była zaś Azynia, siostra Gajusza Azyniusza Pollliona. Za sprawą tych koneksji, Pomponia była spokrewniona z rodziną cesarską, gdyż ojcem Azyni był Gajusz Azyniusz Gallus, który w ósmym roku naszej ery sprawował urząd konsula, zaś matką Azyni była Wipsania Agrypina, córka Marka Agrypy i pierwsza żona Tyberiusza, z którym miała syna, Druzusa Młodszego. Przyrodnią siostrą Wispani była Agrypina Starsza, matka cesarza Kaliguli oraz Agrypiny Młodszej, która w przyszłości sama została matką Nerona oraz żoną Klaudiusza.

Przed rokiem 65, Pomponia poślubiła Aulusa Plaucjusza, senatora oraz wodza, który w roku 43 wsławił się podbojem Brytanii i pełnił funkcję jej namiestnika do roku 47. Synem Pomponii i Aulusa była prawdopodobnie Aulus Plaucjusz Młodszy, który został zamordowany na rozkaz Nerona, po tym jak wdał się w romans z jego matka, Agrypiną, która przy okazji zachęcała swojego młodszego kochanka, aby odsunął od władzy Nerona i zajął jego miejsce.

Gdy w roku 43, przyjaciółka i krewna Pomponii, Julia Helena, została skazana na śmierć przez swojego wuja, cesarza Klaudiusza, zapewne na skutek intryg cesarzowej Messaliny, Pomponia przez czterdzieści lat, aż do swojej śmierci, nosiła żałobę po przyjaciółce. Uniknęła za to kary, prawdopodobnie ze względu na swoje znakomite pochodzenie, a także wojskową sławę swojego męża, co przysporzyło jej wiele prestiżu. Tacyt pisze, że długie życie Pomponii było pełne smutku i pozbawione szczęścia, być może ze względu na tragiczną śmierć syna oraz innych krewnych, związanych z rodziną cesarską:

Późny wiek i nieustanny smutek stały się udziałem tejże Grecyny. Odkąd bowiem Julia, córka Druzusa, zamordowana została wskutek podstępu Messaliny, przez czterdzieści lat żyła ona tylko w żałobnej szacie, tylko z pełnym smutku sercem; i to za rządów Klaudiusza uchodziło jej bezkarnie, a potem na sławę wyszło.

Tacyt, Roczniki, XIII.32

W 57 roku, Pomponia została oskarżona o wyznawanie „obcego zabobonu”, którzy historycy identyfikują z chrześcijaństwem, chociaż na dobrą sprawę, w Rzymie istniało bardzo wiele kultów religijnych i sekt, z różnych części ówczesnego świata antycznego. Jej mąż stanął wtedy na czele sądu domowego, który osądził oskarżoną i wydał wyrok uniewinniający:

Pomponię Grecynę, dostojną niewiastę poślubioną Plaucjuszowi, który, jak doniosłem, odbył mały triumf nad Brytańczykami, obwiniono o obcy zabobon i zdano na wyrok jej męża. Otóż on wedle dawnego zwyczaju w obecności krewnych przeprowadził śledztwo, od którego życie i dobre imię małżonki zawisło, i za niewinną ją ogłosił.

Tacyt, Roczniki, XIII.32

Pomponia ostatecznie zmarła w 83 roku.

Pomponia Chrześcijanką?

Inskrypcje odkryte w katakumbach świętego Kaliksta w Rzymie, sugerują że członkowie rodziny Pomponii faktycznie byli chrześcijanami. Archeolog Giovanni Battista de Rossi, odkrywca katakumb świętego Kaliksta, wygłosił kontrowersyjną tezę, że Pomponia to w rzeczywistości święta Lucyna, która miała żyć w pierwszym wieku naszej ery. Rossi twierdził, że odnalazł w odkrytych przez siebie katakumbach zapiski, potwierdzające, że Pomponia ufundowała cześć katakumb, a na chrzcie miała przyjąć imię Lucyny. Co ciekawe, świętą Lucyna powiązana jest z legendą o dwóch rzymskich żołnierzach, Procesjuszu i Martynianie, którzy byli strażnikami więziennymi świętych Piotra i Pawła. Obaj żołnierze mieli zostać nawróceni przez apostołów i ponieśli za to męczeńską śmierć. Ich ciała miały zostać wykupione przez świętą Lucynę i pochowaną na terenie jej prywatnego cmentarza.

Autor: Marcin Gwizdalski
Źródła wykorzystane
  • Herbermann Charles, Crypt of Lucina
  • Marceli Kosman, Na tropach bohaterów "Quo vadis"
  • Aleksander Krawczuk, Neron
  • Swetoniusz, Żywoty cezarów
  • Tacyt, Roczniki

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów