Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Tytus Liwiusz

(59 p.n.e. - 17 n.e.)

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Rozdziały

Tytus Liwiusz

Titus Livius urodził się 59 roku p.n.e. w Patavium, dzisiejszej Padwii. Główny historyk epoki Augusta. Był powszechnie poważany na dworze cesarskim. Był w przyjaźni z samym cesarzem, który – według historyka Tacyta – mówił o nim żartobliwie „pompejańczyk” ze względu na jego idee republikańskie.

Pochodził z zamożnej rodziny i we wczesnej młodości przeniósł się do Rzymu, gdzie otrzymał staranne wychowanie oraz wykształcenie filozoficzne i historyczne. Całe życie poświęcił nauczaniu retoryki i pisaniu, nie interesowała go kariera polityczna. W okresie wczesnej młodości wyraźnie symatyzował z optymatami. Około roku 30 p.n.e. przeniósł się z Padwy do Rzymu.

Jedyną spuścizną Liwiusza jest dzieło historyczne opisujące wydarzenia od założenia tego miasta aż do roku 9 n.e. Dzieło zatytułowane było „Dzieje Rzymu od założenia Miasta” (Ab Urbe condita libri CXLII) i miało objętość 142 woluminów, które powstawały i były kolejno wydawane w latach od 26 p.n.e. aż do 17 n.e. Z tej liczby zachowało się około jednej czwartej.

Zachowane dzieła Tytusa Liwiusza

  • księgi I-X;
  • księgi XXI-XLV;
  • fragment księgi XCII;
  • dwa fragmenty księgi CXX;
  • wyciągi (skróty) z ksiąg: XI-XX, XXXVII-XL, XLVI-CXXXV, CXXXVIII-CXLII;
  • wyciągi z ksiąg XLVIII-LV;
  • streszczenia (tzw. periochae) prawie wszystkich ksiąg, oprócz dwóch;
  • nieliczne fragmenty zachowane u innych autorów i na papirusach.

W pracy wykorzystywał Liwiusz dostępne prace historyków greckich i rzymskich (m.in. Polibiusza, Celiusza Antypatera, Waleriusza Antiasa, Fabiusza Piktora, Klaudiusza Kwadrygiusza, Lucjusza Eliusza Tubero, Kalpurniusza Pizona czy Gajusza Licyniusza Macera), dokumenty urzędowe Senatu, korespondencję dyplomatyczną, dokumenty wojskowe i tym podobne, zaginione dziś, materiały źródłowe. Z tego powodu dzieło Liwiusza pozostaje do dziś jednym z kluczowych źródeł do poznania historii Rzymu i państw ościennych.
Warto zaznaczyć, że to właśnie Tytus przekazał nam legendę o Romulusie i Remusie, legendarnych założycielach Rzymu.

Był pisarzem o nastawieniu retorycznym. Dzieje rzymskie relacjonował przez pryzmat zwycięstw i bohaterstwa Rzymian. Jego sympatie polityczne skłaniały się ku rządom oligarchii senatorskiej i z tego punktu widzenia przedstawiał najdawniejsze dzieje Rzymu.

Liwiusz był także autorem pism filozoficznych i traktatu retorycznego, któremu nadał formę listu do syna. Prace te nie zachowały się do naszych czasów.

Zmarł 17 roku n.e. w rodzinnym mieście Patavium, do którego wrócił pod koniec życia.

Podsumowanie

Popiersie Tytusa Liwiusza.

W czasach antycznych Tytus Liwiusz był bardzo ceniony przez innych autorów. Przykładowo Kwintylian piszący w czasach panowania cesarza Domicjana (81-96 n.e.) stwierdził, że Liwiusz i Salustiusz byli tym samym, co Herodot i Tukidydes dla greckiej historiografii. Kwintylian, traktował wszelkie przekazy Liwiusza za krystalicznie czyste.

Tytus Liwiusz, tworząc swoje wielkie dzieło Ab Urbe condita libri,  nie chciał stworzyć monografii krytycznej, a jedynie przedstawić historię całej republiki i znaczących Rzymian z przeszłości, aby przywrócić dawne wartości, wzorce i cnoty.

Źródła wykorzystane
  • Livy, "Livius.org"

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów