Rozdziały
Titus Livius urodził się 59 roku p.n.e. w Patavium, dzisiejszej Padwii. Główny historyk epoki Augusta. Był powszechnie poważany na dworze cesarskim. Był w przyjaźni z samym cesarzem, który – według historyka Tacyta – mówił o nim żartobliwie „pompejańczyk” ze względu na jego idee republikańskie.
Pochodził z zamożnej rodziny i we wczesnej młodości przeniósł się do Rzymu, gdzie otrzymał staranne wychowanie oraz wykształcenie filozoficzne i historyczne. Całe życie poświęcił nauczaniu retoryki i pisaniu, nie interesowała go kariera polityczna. W okresie wczesnej młodości wyraźnie symatyzował z optymatami. Około roku 30 p.n.e. przeniósł się z Padwy do Rzymu.
Jedyną spuścizną Liwiusza jest dzieło historyczne opisujące wydarzenia od założenia tego miasta aż do roku 9 n.e. Dzieło zatytułowane było „Dzieje Rzymu od założenia Miasta” (Ab Urbe condita libri CXLII) i miało objętość 142 woluminów, które powstawały i były kolejno wydawane w latach od 26 p.n.e. aż do 17 n.e. Z tej liczby zachowało się około jednej czwartej.
Zachowane dzieła Tytusa Liwiusza |
|
W pracy wykorzystywał Liwiusz dostępne prace historyków greckich i rzymskich (m.in. Polibiusza, Celiusza Antypatera, Waleriusza Antiasa, Fabiusza Piktora, Klaudiusza Kwadrygiusza, Lucjusza Eliusza Tubero, Kalpurniusza Pizona czy Gajusza Licyniusza Macera), dokumenty urzędowe Senatu, korespondencję dyplomatyczną, dokumenty wojskowe i tym podobne, zaginione dziś, materiały źródłowe. Z tego powodu dzieło Liwiusza pozostaje do dziś jednym z kluczowych źródeł do poznania historii Rzymu i państw ościennych.
Warto zaznaczyć, że to właśnie Tytus przekazał nam legendę o Romulusie i Remusie, legendarnych założycielach Rzymu.
Był pisarzem o nastawieniu retorycznym. Dzieje rzymskie relacjonował przez pryzmat zwycięstw i bohaterstwa Rzymian. Jego sympatie polityczne skłaniały się ku rządom oligarchii senatorskiej i z tego punktu widzenia przedstawiał najdawniejsze dzieje Rzymu.
Liwiusz był także autorem pism filozoficznych i traktatu retorycznego, któremu nadał formę listu do syna. Prace te nie zachowały się do naszych czasów.
Zmarł 17 roku n.e. w rodzinnym mieście Patavium, do którego wrócił pod koniec życia.
Podsumowanie
W czasach antycznych Tytus Liwiusz był bardzo ceniony przez innych autorów. Przykładowo Kwintylian piszący w czasach panowania cesarza Domicjana (81-96 n.e.) stwierdził, że Liwiusz i Salustiusz byli tym samym, co Herodot i Tukidydes dla greckiej historiografii. Kwintylian, traktował wszelkie przekazy Liwiusza za krystalicznie czyste.
Tytus Liwiusz, tworząc swoje wielkie dzieło Ab Urbe condita libri, nie chciał stworzyć monografii krytycznej, a jedynie przedstawić historię całej republiki i znaczących Rzymian z przeszłości, aby przywrócić dawne wartości, wzorce i cnoty.