Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Absolutyzm rzymski

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Dioklecjan
Dioklecjan

Od schyłku III wieku n.e. cesarz przestał być princepsem, a został „panem” – dominat. Powstanie nowego typu rządów zawdzięczamy Dioklecjanowi, który panował w latach 284-305 n.e. Imperator był od teraz wszechwładny, mógł zmieniać prawo według swego uznania, a pozory republiki zniknęły. 

Jego absolutyzm stanowił zasadę jedności państwa. Rozwijała się ideologia boskości monarchy, przestępstwo przeciwko niemu było już nie tylko obrazą majestatu, ale świętokradztwem.

Wyrazem religijnego charakteru argumentów powołanych na uzasadnienie despotyzmu władcy stanowiła bardzo popularna wtedy teologia solarna: niezwyciężony cesarz jest identyczny ze słońcem; symbolem cesarskim stał się orzeł, jedyne zwierzę, które (według mitów) potrafi patrzeć słońcu w oczy; boskie słońce jest panem cesarstwa, a cesarz jest jego namiestnikiem.

Kult solarny sprzyjał monoteizmowi, monoteizm stawał się problemem politycznym, problemem, który Konstantyn Wielki rozwiązał przez legalizację chrześcijaństwa. Ochrzczenie władcy miało zapewnić – już w warunkach wzrastającej anarchii i symptomów rozkładu społecznego, gospodarczego i polityczno-ustrojowego – trwałość imperium i absolutyzm jego imperatora.

Więcej o dominacie

Źródła wykorzystane
  • Historia Powszechna t. 5. Epoka Augusta i Cesarstwo Rzymskie, kons. prof. dr hab. E. Papuci-Władyka, prof. dr hab. J. Ostrowski

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów