Łacina jest pięknym językiem, który niegdyś był powszechnie używany (przynajmniej jako urzędowy) na terenach całego Imperium Rzymskiego. Po upadku Rzymu w 476 roku n.e. w odmiennej formie łacina była stosowana w Europie aż do XVIII wieku w przypadku kontaktów międzynarodowych, oficjalnych i naukowych. Obecnie łacina została zapomniana, jednak wciąż jawi się jako symbol kultury i starożytności.
W związku z powyższym warto znać co niektóre sformułowania łacińskie. Postanowiłem więc gromadzić w tym miejscu kolejne fiszki łacińskie, czyli łacińskie wyrazy/sformułowania (wykorzystane w zdaniu) wraz z polskim tłumaczeniem.
Liczę, że moja aktywność pozwoli poszerzyć znajomość tego pięknego języka wśród Czytelników, jak i ja czegoś się nauczę. Z tego miejsca chciałem zaznaczyć, że nie posiadam wykształcenia w temacie latynistyki i kolejne słówka podaję z czystej pasji i chęci nauki. Więc w razie jakichś błędów/niejasności prośba o kontakt.
videre Discipuli vident lupam | > | widzieć Studenci widzą wilczycę |
habere Magister chartam habet | > | mieć Nauczyciel ma papier |
pōtāre Feminae vinum pōtant | > | pić Kobiety piją wino |
locō Discipuli sellas in mensas locant | > | ustawić / postawić Uczniowie postawili krzesła na stołach |
esse In patria sum | > | być Jestem w ojczyźnie |
dare Puellis dona date | > | dawać Dajcie prezenty dziewczynom |
dormīre Rūfus diū dormīre potest | > | spać Rufus może długo spać |
pugnāre Pugno pro puellis | > | walczyć Walczę w obronie dziewczyn |
spectāre Puella terram spectat | > | patrzeć Dziewczyna patrzy na ziemię |
posse Aemilius scrībere potest | > | móc / być zdolnym Aemilius może pisać |
amāre Lūcia librōs legere amat | > | kochać Lucia kocha czytać książki |
legĕre Si hoc legere scis nimium eruditionis habes | > | czytać Jeśli możesz to przeczytać, to znaczy że jesteś zbyt wykształcony |
mordēre Lupus non mordet lupum | > | gryźć Wilk nie gryzie wilka |
cantāre Canto ergo sum | > | śpiewać Śpiewam, dlatego jestem |
fúgere Tempus fugit, mors venit | > | uciekać / przemijać Czas przemija, śmierć nadchodzi |
manēre Tempus neminem manet | > | czekać / pozostawać Czas nie czeka na nikogo |
vívere Vive ut vivas | > | żyć Żyj życiem |
probāre Amicum proba, probatum ama | > | sprawdzać Przyjaciół sprawdzaj, sprawdzonych kochaj |
laudare Fīliī laudant | > | chwalić Chwalą synów |
discēdere Servo accusato dominus discessit | > | odejść Kiedy niewolnik został skazany, pan odszedł |
émere Cibum optimum pro familia mea emo | > | kupować Kupuję najlepsze jedzenie dla rodziny |
servīre Veni servire nec serviri | > | służyć Przybyłem aby służyć, nie być obsługiwany |
offerre Regina militibus terras obtulit | > | oferować Królowa zaoferowała swoim żołnierzom ziemię |
facere Seth miserrimum fit | > | stać się / zostać Seth staje się bardzo smutny |
gaudere Totam aestatem gaudebimus | > | cieszyć się Będziemy cieszyć się przez całe lato |
emere Eum rogo ut navem emat | > | kupić Proszę go o zakupienie tego statku |
frater Frater meus diutissime dormit | > | brat Mój brat bardzo długo śpi |
occidere Brutus Caesarem hoc anno occidet | > | zabić Brutus zabije Cezara w tym roku |
statua Statuam mihi nunc da! | > | statua / posąg Daj mi natychmiast statuę! |
nōmen Quid nomen tibi est? | > | imię Jak masz na imię? |
scribere Fabius carmen paulo longius scripsit carmine Claudii | > | pisać Fabius napisał nieco dłuższy poemat, od poemtu Klaudiusza |
pecunia Pecuniam dedi mercatori vendenti rosas | > | pieniądze Dałem pieniądze kupcowi sprzedającemu róże |
agricola Agricola sum | > | rolnik Jestem rolnikiem |
puellas Gaius puellas pulcherrimas in ludo amat | > | dziewczyny Gaius lubi najpiękniejsze dziewczyny w szkole |
clarissimus Ego lautior quam tu sum, sed tu clarissimus nostri es | > | słynny / popularny Jestem szczęśliwszy od Ciebie, ale to Ty jesteś najsłynniejszy |
flores Is flores emit ut ei placeret | > | kwiaty Kupił kwiaty, aby ją uradować |
necāre Matre eius necata, ad domum reddidit | > | zabić Wrócił do domu, kiedy jego matka została zabita |
longus Fabius carmen paulo longius scripsit carmine Claudii | > | długi Fabiusz napisał trochę dłuższy poemat od Klaudiusza |
hortus Audivi te erratus esse in horto | > | ogród Słyszałem, że będziesz spacerował po ogrodzie |
liber Pater meus legere libros multos amat | > | książka Mój ojciec lubi czytać dużo książek |
ludum Eucleides dicit ludum optimum esse | > | szkoła Eucleides twierdzi, że szkoła jest najlepsza |
templum Duas menses templum claudebat | > | świątynia Zamykał świątynię przez dwa miesiące |
porta Homines ambulant per portam suam | > | brama Ludzie przeszli przez własną bramę |
annus Agricolae sunt laeti bono anno | > | rok Rolnicy są zadowoleni z dobrego roku |
fugere Marcus e Graecia fugit ut matrem suam Romae inveniret | > | uciekać Marcus uciekł z Grecji, aby odnaleźć swoją matkę w Rzymie |
cavere Graecis numquam crede, et dona eorum cave! | > | uważać Nigdy nie ufaj Grekom i uważaj na ich prezenty! |
filius Scisne patrem libros eius filio decere legere? | > | syn Czy uważasz, że wypada ojcu czytać książki swojemu synowi?” |
perire Para perire! | > | umierać Przygotuj się na śmierć! |
amare Te amo. Tune me amas? | > | kochać Kocham Cię. Czy Ty kochasz mnie? |
taedere Me ludi taedet | > | być zmęczonym Szkoła mnie brzydzi |
