Łacina jest pięknym językiem, który niegdyś był powszechnie używany (przynajmniej jako urzędowy) na terenach całego Imperium Rzymskiego. Po upadku Rzymu w 476 roku n.e. w odmiennej formie łacina była stosowana w Europie aż do XVIII wieku w przypadku kontaktów międzynarodowych, oficjalnych i naukowych. Obecnie łacina została zapomniana, jednak wciąż jawi się jako symbol kultury i starożytności.
W związku z powyższym warto znać co niektóre sformułowania łacińskie. Postanowiłem więc gromadzić w tym miejscu kolejne fiszki łacińskie, czyli łacińskie wyrazy/sformułowania (wykorzystane w zdaniu) wraz z polskim tłumaczeniem.
Liczę, że moja aktywność pozwoli poszerzyć znajomość tego pięknego języka wśród Czytelników, jak i ja czegoś się nauczę. Z tego miejsca chciałem zaznaczyć, że nie posiadam wykształcenia w temacie latynistyki i kolejne słówka podaję z czystej pasji i chęci nauki. Więc w razie jakichś błędów/niejasności prośba o kontakt.
|
videre Discipuli vident lupam |
> |
widzieć Studenci widzą wilczycę |
|
habere Magister chartam habet |
> |
mieć Nauczyciel ma papier |
|
pōtāre Feminae vinum pōtant |
> |
pić Kobiety piją wino |
|
locō Discipuli sellas in mensas locant |
> |
ustawić / postawić Uczniowie postawili krzesła na stołach |
|
esse In patria sum |
> |
być Jestem w ojczyźnie |
|
dare Puellis dona date |
> |
dawać Dajcie prezenty dziewczynom |
|
dormīre Rūfus diū dormīre potest |
> |
spać Rufus może długo spać |
|
pugnāre Pugno pro puellis |
> |
walczyć Walczę w obronie dziewczyn |
|
spectāre Puella terram spectat |
> |
patrzeć Dziewczyna patrzy na ziemię |
|
posse Aemilius scrībere potest |
> |
móc / być zdolnym Aemilius może pisać |
|
amāre Lūcia librōs legere amat |
> |
kochać Lucia kocha czytać książki |
|
legĕre Si hoc legere scis nimium eruditionis habes |
> |
czytać Jeśli możesz to przeczytać, to znaczy że jesteś zbyt wykształcony |
|
mordēre Lupus non mordet lupum |
> |
gryźć Wilk nie gryzie wilka |
|
cantāre Canto ergo sum |
> |
śpiewać Śpiewam, dlatego jestem |
|
fúgere Tempus fugit, mors venit |
> |
uciekać / przemijać Czas przemija, śmierć nadchodzi |
|
manēre Tempus neminem manet |
> |
czekać / pozostawać Czas nie czeka na nikogo |
|
vívere Vive ut vivas |
> |
żyć Żyj życiem |
|
probāre Amicum proba, probatum ama |
> |
sprawdzać Przyjaciół sprawdzaj, sprawdzonych kochaj |
|
laudare Fīliī laudant |
> |
chwalić Chwalą synów |
|
discēdere Servo accusato dominus discessit |
> |
odejść Kiedy niewolnik został skazany, pan odszedł |
|
émere Cibum optimum pro familia mea emo |
> |
kupować Kupuję najlepsze jedzenie dla rodziny |
|
servīre Veni servire nec serviri |
> |
służyć Przybyłem aby służyć, nie być obsługiwany |
|
offerre Regina militibus terras obtulit |
> |
oferować Królowa zaoferowała swoim żołnierzom ziemię |
|
facere Seth miserrimum fit |
> |
stać się / zostać Seth staje się bardzo smutny |
|
gaudere Totam aestatem gaudebimus |
> |
cieszyć się Będziemy cieszyć się przez całe lato |
|
emere Eum rogo ut navem emat |
> |
kupić Proszę go o zakupienie tego statku |
|
frater Frater meus diutissime dormit |
> |
brat Mój brat bardzo długo śpi |
|
occidere Brutus Caesarem hoc anno occidet |
> |
zabić Brutus zabije Cezara w tym roku |
|
statua Statuam mihi nunc da! |
> |
statua / posąg Daj mi natychmiast statuę! |
|
nōmen Quid nomen tibi est? |
> |
imię Jak masz na imię? |
|
scribere Fabius carmen paulo longius scripsit carmine Claudii |
> |
pisać Fabius napisał nieco dłuższy poemat, od poemtu Klaudiusza |
|
pecunia Pecuniam dedi mercatori vendenti rosas |
> |
pieniądze Dałem pieniądze kupcowi sprzedającemu róże |
|
agricola Agricola sum |
> |
rolnik Jestem rolnikiem |
|
puellas Gaius puellas pulcherrimas in ludo amat |
> |
dziewczyny Gaius lubi najpiękniejsze dziewczyny w szkole |
|
clarissimus Ego lautior quam tu sum, sed tu clarissimus nostri es |
> |
słynny / popularny Jestem szczęśliwszy od Ciebie, ale to Ty jesteś najsłynniejszy |
|
flores Is flores emit ut ei placeret |
> |
kwiaty Kupił kwiaty, aby ją uradować |
|
necāre Matre eius necata, ad domum reddidit |
> |
zabić Wrócił do domu, kiedy jego matka została zabita |
|
longus Fabius carmen paulo longius scripsit carmine Claudii |
> |
długi Fabiusz napisał trochę dłuższy poemat od Klaudiusza |
|
hortus Audivi te erratus esse in horto |
> |
ogród Słyszałem, że będziesz spacerował po ogrodzie |
|
liber Pater meus legere libros multos amat |
> |
książka Mój ojciec lubi czytać dużo książek |
|
ludum Eucleides dicit ludum optimum esse |
> |
szkoła Eucleides twierdzi, że szkoła jest najlepsza |
|
templum Duas menses templum claudebat |
> |
świątynia Zamykał świątynię przez dwa miesiące |
|
porta Homines ambulant per portam suam |
> |
brama Ludzie przeszli przez własną bramę |
|
annus Agricolae sunt laeti bono anno |
> |
rok Rolnicy są zadowoleni z dobrego roku |
|
fugere Marcus e Graecia fugit ut matrem suam Romae inveniret |
> |
uciekać Marcus uciekł z Grecji, aby odnaleźć swoją matkę w Rzymie |
|
cavere Graecis numquam crede, et dona eorum cave! |
> |
uważać Nigdy nie ufaj Grekom i uważaj na ich prezenty! |
|
filius Scisne patrem libros eius filio decere legere? |
> |
syn Czy uważasz, że wypada ojcu czytać książki swojemu synowi?” |
|
perire Para perire! |
> |
umierać Przygotuj się na śmierć! |
|
amare Te amo. Tune me amas? |
> |
kochać Kocham Cię. Czy Ty kochasz mnie? |
|
taedere Me ludi taedet |
> |
być zmęczonym Szkoła mnie brzydzi |
