Aquincum znajdowało się na aktualnym miejscu – Óbuda (w tłumaczeniu z języka węgierskiego – Stara Buda), która jest najstarszą dzielnicą Budapesztu. Jako osada została wzniesiona na miejscu, gdzie 100 lat przed naszą erą legion rzymski założył przejściowy obóz wojskowy. Pod koniec pierwszego stulecia przed naszą erą przekształcono go w obóz stały strzegący granic Cesarstwa Rzymskiego na Dunaju. W obozie stacjonowało sześć tysięcy żołnierzy. Obóz wkrótce przekształcił się w osadę wojskową nazwaną Aquincum.
Aquincum – ilirsko-celtyckie Akink, oznaczające pewno „bogate wody”, „bogactwo wód” – było ogromnym 12 – 40 tysięcznym miastem na prawie municypium, nadanego przez cesarza Hadriana. Położone było w rzymskiej prowincji Pannonia, na znacznym obszarze dzisiejszego Budapesztu na Węgrzech. Była to najdalej na północny wschód wysunięta osada rzymska. Założona przez Celtów, służyła następnie przez pewien czas jako baza wojskowa dla legionów rzymskich. Około II wieku n.e. było to tętniące życiem miasto z łaźniami, termami, pałacami, amfiteatrami i akweduktem. Początki budowy starożytnego miasta sięgają 19 roku n.e. Miasto posiadało sieć ulic o twardej nawierzchni, urządzenia centralnego ogrzewania, zasilane wodą z gorących źródeł, wiele budowli o charakterze sakralnym i komunalnym. Zabytki z czasów rzymskich znajdują się także w innym rejonie Budapesztu, po drugiej stronie Dunaju, po północnej stronie przęsła Mostu Elżbiety – Contra – Aquincum (Transaquincum). Cesarz Kommodus rozkazał wybudować wzdłuż Dunaju linię wież obronno-obserwacyjnych, strzegących północno-wschodnich granic imperium przed najazdami Germanów i Sarmatów. Fortyfikacje stały po obu brzegach rzeki. W Aquincum, w 375 roku n.e. cesarz Walentynian II został obwołany cesarzem.
Jednak już w roku 410 n.e. miasto zostało oddane bez walki Hunom, którzy je splądrowali i zniszczyli.
Słynne budowle w Aquincum to:
- amfiteatr wojskowy (u zbiegu ulic Pacsirtamezö i Nagyszombat), z poł. II wieku n.e., jeden z największych (131,8 x 108,4 m; 10 – 12 tys. miejsc) teatrów wojskowych w ówczesnym imperium rzymskim.
- amfiteatr cywilny, mniejszy o rozmiarach 86,5 x 75,5 m; 6-7 tys. miejsc.
- Thermae Maiores – termy, rzymskie łaźnie z mozaikami; rozmiary 120 x 140 m.
- cella trihora – fundamenty kaplicy cmentarnej z 360 roku n.e., jeden z najstarszych zabytków architektury chrześcijańskiej na terenie Węgier.
