Rozdziały
Imiona | Lucius Publius Septimius Geta |
---|---|
Panował jako | Imperator Caesar Publius Septimius Geta Augustus |
Czas panowania | 209 – 26 lutego 212 n.e. |
Urodzony | 27 maja 189 n.e. |
Zmarły | 26 lutego 212 n.e. |
Geta urodził się dnia 27 maja 189 roku n.e. w Rzymie jako Lucius Publius Septimius Geta. Był młodszym synem cesarza Septymiusza Sewera i Julii Domny oraz bratem współrządzącego z nim Karakalli. Oficjalnie augustem był od jesieni 209 roku n.e. do swojej śmierci. Zamordowany został z rozkazu nienawidzącego go brata i zmarł w objęciach matki.
Geta narodził się jeszcze, kiedy jego ojciec pełnił funkcję zarządcy prowincji pod panowaniem cesarza Kommodusa. W chwili śmierci ojca, w roku 211 n.e. Geta miał 22 lata i podobnie jak starszy brat nosił wszystkie tytuły należne cesarzowi. W swym testamencie Septymiusz Sewer oddał równą władzę obydwu braciom, bez podziału kompetencji lub terytorium cesarstwa. Sam ten fakt utrudniał współpracę między nimi. Jednak głębszą przyczyną konfliktu, jaki miał wybuchnąć między braćmi była szczera nienawiść jaką darzyli się od wczesnego dzieciństwa. Nie zażegnała ich wymuszona nad grobem ojca zgoda – do jakiej nakłoniła współcesarzy matka, Julia Domna. Jedyną zgodną decyzją młodych cezarów było zakończenie trzyletniej ekspedycji w Brytanii – podczas której zmarł ich ojciec (wczesny 211 rok n.e.) – i powrót do Rzymu. W tym czasie imperialna propaganda promowała w społeczeństwie pozytywny wizerunek rodziny cesarskiej. Septymiusz Sewer jeszcze przed śmiercią nadał każdemu członkowi rodziny odrębne kompetencje: Julia Domna pełniła funkcję doradcy synów, Karakalla zastępował ojca w większości obowiązków, a Geta odpowiadał za kwestie urzędnicze i administracyjne.
Po powrocie do stolicy każdy z braci zajął oddzielną część pałacu na Palatynie i obstawił swoimi strażami. Cesarze spotykali się tylko na oficjalnych uroczystościach. Jedną z nich było zaliczenie ich ojca w poczet bogów (deifikacja). Rywalizacja pomiędzy braćmi przybierała na sile i ogarniała powoli cały Rzym, w którym niemal każdy obywatel był zmuszony opowiedzieć się po jednej ze stron. Brak podziału kompetencji powodował chaos, dlatego powstał projekt podzielenia władzy terytorialnie. Pomysł nie doszedł jednak do skutku – według relacji Herodiana – na skutek sprzeciwu cesarzowej wdowy. Tymczasem bracia ufali sobie coraz mniej, posądzając się nawzajem o próbę fizycznego usunięcia przeciwnika. Przy czym agresywniejszy w atakowaniu brata był starszy Karakalla, który usiłował zgładzić Getę w trakcie Saturnaliów roku 211 n.e.
Zamordowanie brata
Nieudany zamach na brata oraz bardzo agresywne zachowanie Karakalli czyniło Getę coraz bardziej popularnym. Karakalla spróbował, więc innej drogi. Od początku roku 212 n.e. czynił gesty świadczące o chęci zaniechania walki. Dążąc do formalnego pogodzenia z Getą, zaaranżował dnia 26 lutego tego roku spotkanie w komnatach ich matki. Bracia mieli się tam zjawić sami – nieuzbrojeni. Jednak Karakalla zdradził brata i przybywszy tam z centurionami kazał go zgładzić. Geta zginął, usiłując schronić się w ramionach matki, która sama została ranna próbując ratować syna. Karakalla natychmiast ogłosił, że został zaatakowany przez brata i tylko dzięki pomocy wiernych przyjaciół ocalony.
Geta został skazany na najgorszy rodzaj kary, stosowany wobec znienawidzonych cesarzy po ich śmierci – wymazano jego imię ze wszystkich oficjalnych dokumentów (tzw. damnatio memoriae), zatarto wszelkie dowody jego istnienia i zakazano okazywania po nim żałoby – nawet jego własnej matce. Po dziś dzień przetrwało bardzo mało portretów młodego cesarza Gety.
Karakalla wykorzystał sytuację po śmierci brata i wprowadził masowe prześladowania swoich przeciwników politycznych. Kasjusz Dion wspomina, że w wyniku proskrypcji życie straciło blisko 20 tysięcy kobiet i mężczyzn.