Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Cezar i jego wyprawy za Ren

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

John Soane, Most Cezara na Renie
John Soane, Most Cezara na Renie

Juliusz Cezar jest jednym z największych wodzów w historii świata. Dowodem na to są jego zwycięstwa w Hiszpanii (61 p.n.e.), podbój Galii (58-50 p.n.e.), inwazja na Brytanię (54-53 p.n.e.) czy np. kampanie wojskowe na wschód od Renu (55 i 53 p.n.e.). Właśnie wyprawy przeciwko plemionom germańskim dowodzą, jak śmiałym i ambitnym dowódcą był Cezar, który na potrzeby kampanii zdecydował się na niezwykle skomplikowany, jak na tamte czasy ruch – budowę mostu na jednej z najdłuższych rzek w Europie.

Powodem podjęcia decyzji Cezara o wyruszeniu z kampanią na wschód od Renu była chęć „utemperowania” butnych i wojowniczych plemion germańskich, które najeżdżały Galię i były zagrożeniem dla planów oraz sojuszników Cezara. Dla Germanów Ren był naturalną barierą, która zapobiegała jakimkolwiek inwazjom na ich osiedla. Cezar chciał zburzyć to przekonanie, a jednocześnie zapewne odkryć dziki świat Germanów.

Pomocy Cezarowi zadeklarowało się udzielić sprzymierzone plemię Ubiów, ofiarowując swoje statki rzeczne do przewiezienia jego legionów na wschodni brzeg Renu. Cezar jednak odmówił i zdecydował się zademonstrować potęgę myśli inżynieryjnej i wojskowej Rzymu. Na Renie, w okolicach Koblencji (zachodnie Niemcy) wybudowano drewniany most, który w całości zbudowali żołnierze Cezara. Tak opisuje to dzieło sam Cezar:

Ustalił taki sposób budowy mostu. Pale półtorej stopy grubości, u dołu nieco zaostrzone, o rozmiarach odpowiednich do głębokości rzeki, połączył parami w odległości dwóch stóp od siebie. Po wpuszczeniu ich do rzeki przy użyciu odpowiednich machin umocnił je i wbił przy pomocy kafarów w dno, ale nie jak pale mostowe prosto w pion, lecz pochyło i ukośnie, aby skłaniały się w kierunku nurtu rzecznego, a naprzeciw nich poniżej, w odległości czterdziestu stóp, w taki sam sposób postawił po dwa połączone pale, zwrócone przeciw prądowi i naporowi rzeki. Obie te pary ukośnych pali były połączone u góry poprzecznymi belkami grubości dwu stóp, ułożonymi odpowiednio do rozpiętości powiązań tych ukośnych pali i były przytrzymywane z obu stron od zewnątrz dwoma klamrami; ponieważ te pary ukośnych pali były z jednego końca rozwarte, a z drugiego ściągnięte razem, tak wielka była wytrzymałość tej konstrukcji i takie przyrodzone właściwości, że im większy był napór wody, tym mocniej wiązania trzymały. Te już ustawione przęsła były przykryte ułożonymi wzdłuż bierwionami wymoszczone ułożonymi w poprzek drągami oraz faszyną; ponadto zostały wbite w dno ukośnie pod prąd pale, które — postawione na podobieństwo taranów — miały w powiązaniu z całą konstrukcją mostową wytrzymywać napór wód rzecznych. A poza tym były jeszcze i inne pale w niewielkim oddaleniu powyżej mostu, aby — w razie wrzucenia do rzeki przez barbarzyńców pni drzewnych czy łodzi celem zniszczenia konstrukcji mostowej — na tego rodzaju ochronie niszcząca siła tych przedmiotów mogła ulec osłabieniu i nie uszkodziła mostu.

Juliusz Cezar, Wojna galijska, IV.17

Zbudowawszy most Cezar udowodnił, że oręż rzymski może dotrzeć wszędzie, niezależnie od warunków i utrudnień. Co więcej, mając do dyspozycji ok. 40 tysięcy żołnierzy Cezar zbudował most w zaledwie 10 dni, co jest osiągnięciem niezwykle imponującym.

Po wybudowania mostu Cezar przekroczył z legionami Ren, a następnie udał się na ziemie plemienia Sugambrów, gdzie też spalił ich liczne wsie. Pozostałe plemiona albo wysyłały posłańców z prośbą o pokój, albo ewakuowały swoją ludność do lasów i pustkowi oraz gromadziły wojowników.

Jak informuje Cezar, gdy:

[…] cele, dla których postanowił przeprawić wojsko, w pełni osiągnął, mianowicie napędzenie stracha Germanom, ukaranie Sugambrów i wyzwolenie Ubiów spod ucisku, po spędzeniu łącznie osiemnastu dni poza Renem i po uznaniu, że dość zrobiono dla chwały i dobra narodu rzymskiego, powrócił do Galii, a most zerwał.

Juliusz Cezar, Wojna galijska, IV.19

Nie był to jedyny most, jaki powstał na Renie za sprawą Cezara. Dwa lata później, w podobnym regionie, powstał w kilka dni kolejny most, którym przeszła ponownie armia rzymska. Podobnie jak w 55 roku p.n.e. Cezar nie napotkał silnego oporu i nie doszło do większej bitwy. Swebowie – główni oponenci Rzymu – wycofali się do lasów.

Gdy Cezar dowiedział się od ubijskich zwiadowców, że Swebowie wycofali się w lasy, w obawie przed brakiem zboża, ponieważ — jak wyżej podaliśmy — wszyscy Germanie bardzo mało trudnią się uprawą roli, postanowił nie posuwać się dalej; ale żeby w ogóle nie uwolnić barbarzyńców od strachu przed swoim powrotem i żeby opóźniać ich posiłki, po przeprawieniu wojska z powrotem, ostatni człon mostu, opierający się o ubijski brzeg, kazał na długości dwustu stóp rozebrać, na najdalszym końcu mostu ustawić wieżę o czterech kondygnacjach, jako załogę do strzeżenia go pozostawił dwanaście kohort, a przyczółek obwarował silnymi umocnieniami. Dowódcą przyczółka i straży mostowej został młody Gajusz Wolkacjusz Tullus.

Juliusz Cezar, Wojna galijska, VI.29

Źródła wykorzystane
  • Juliusz Cezar, O wojnie galijskiej
  • Aleksander Krawczuk, Gajusz Juliusz Cezar, Warszawa 1972

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów