Frumentatio było jednym z najważniejszych programów dystrybucji żywności w antycznym Rzymie, który pełnił kluczową rolę w zapewnieniu stabilności społecznej i politycznej imperium. Polegał on na rozdawaniu darmowego lub subsydiowanego zboża (głównie nieprzemielona pszenica), ludności rzymskiej, zwłaszcza w samym Rzymie, gdzie problem głodu mógł prowadzić do zamieszek i destabilizacji sceny politycznej.
Program ten został zainicjowany przez Gajusza Grakchusa w II wieku p.n.e., ale swoją pełną formę osiągnął za panowania cesarza Oktawiana Augusta (27 p.n.e. – 14 n.e.), który zorganizował systematyczną dystrybucję zboża, przyczyniając się do utrzymania lojalności plebsu wobec rządu. Źródła zboża pochodziły przede wszystkim z podbitych prowincji, zwłaszcza z Egiptu i Afryki Północnej, które były „spichlerzami” Rzymu.
Frumentatio było nie tylko narzędziem politycznym, ale również wyrazem potęgi Rzymu. Zarządzanie tak rozległą siecią dostaw wymagało znakomitej organizacji i logistyki. Statki zbożowe, porty i infrastruktura magazynowa były nieodłącznym elementem sukcesu tego programu. Władcy rzymscy zdawali sobie sprawę, że zapewnienie pożywienia dla ludności to kluczowy element utrzymania władzy – motto „chleba i igrzysk” oddawało doskonale sens ich polityki.
