Korzystna lokalizacja antycznego Rzymu miała duże znaczenie i wpływ na to, że w przyszłości mały ośrodek zapanował nad całym obszarem śródziemnomorskim.
Antyczny Rzym zlokalizowany był na szczytach siedmiu wzgórz: Awentynu, Palatynu, Kwirynału, Wiminału, Celiusa, Eskwilina, Kapitolu. To gwarantowało bezpieczeństwo. Co więcej, Rzym kontrolował Wyspę na Tybrze, co pozwalało mu pośredniczyć w handlu innych ludów, które przekraczały rzekę właśnie w tym miejscu. W ten sposób Rzymianie nawiązywali kontakty handlowe w bliższej okolicy, pobierali cło i wspierali własne finanse.
U ujścia Tybru znajdował się port Ostia, znajdujący się w odległości około 20 km od Rzymu. W ten sposób mały ośrodek mógł nawiązywać kontakty z odleglejszymi ludami i prowadzić handel morski. Statki, które przybijały do Ostii płaciły cło i opłacały inne koszta, co dodatkowo zasilało skarbiec Rzymu.
Warto podkreślić także lokalizację Rzymu na mapie obszaru śródziemnomorskiego. Półwysep Apeniński mocno wżyna się w Morze Śródziemne, co też siłą rzeczy powodowało, że kupcy podróżujący na drodze wschód-zachód musieli przybijać do brzegów Ostii. Duży wpływ na to miała także żyzna Sycylia, słynąca z obfitych plonów. Kupcy podróżujący na Sycylię, udając się dalej na zachód przybijali właśnie w Ostii.
Rzym umiejscowiony był w bardzo strategicznym położeniu względem całego regionu. Miasto oparte było na siedmiu wzgórzach – co dawało walory obronne – oraz przy rzece, która gwarantowała bezpośrednie połączenie z morzem i pośredniczenie w handlu morskim. Lokalizację Rzymu doceniano już w starożytności. Tytus Liwiusz tak podsumował położenie Rzymu:
Bogowie i ludzie mieli dobre powody, by wybrać to miejsce na nasze miasto – wszystkie jego zalety czynią z niego najlepsze miejsce na świecie dla miasta, którego przeznaczeniem jest stać się wielkim.
– Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, 5.54
