Ciekawostki starożytnego Rzymu (Wiara)

W starożytnym Rzymie jednym z najbardziej intrygujących zwyczajów było fatum, czyli pojęcie losu, który był ściśle związany z boską wolą. Wierzono, że boginie przeznaczenia, znane jako Trójca Fatum – Nona, Decima i Morta – miały kontrolę nad życiem każdej osoby.

Crepitus to ciekawa postać rzymskiej mitologii, którego domeną miały być „bąki” i toalety. Jego autentyczność budzi wątpliwości, ponieważ jedyne wzmianki o nim znajdują się w tekstach chrześcijańskich, które mogły być próbą ośmieszenia wierzeń pogańskich. Brak bezpośrednich dowodów w źródłach rzymskich sugeruje, że mógł być raczej satyrycznym tworem niż faktycznie czczonym bóstwem.​

Koloseum, monumentalny amfiteatr w centrum starożytnego Rzymu, jest nie tylko symbolem potęgi imperium, ale również miejscem owianym legendą cierpień chrześcijan. Powszechne wyobrażenie o ukrzyżowaniach, które miałyby się tam odbywać, budzi wiele emocji – jednak czy rzeczywiście miało to miejsce?

W antycznym Rzymie rytuał Saliów stanowił jeden z najważniejszych elementów kultu Marsa, boga wojny. Byli to elitarni kapłani, którzy w trakcie corocznych obchodów nosili specjalne stroje i wykonywali charakterystyczne rytualne tańce oraz pieśni. Ich ceremonie miały na celu zapewnienie pomyślności w wojnach, ochronę miasta oraz gwarantowanie potęgi Rzymu na polach bitewnych.

Augurzy byli kluczowymi postaciami w religijnym i politycznym życiu starożytnego Rzymu. Ich głównym zadaniem było interpretowanie znaków od bogów, co miało wpływ na najważniejsze decyzje państwowe, od prowadzenia wojen po wybór urzędników. Sztuka wróżenia, którą się zajmowali, była znana jako „auspicje” ( auspicia), a ich podstawą była obserwacja lotu ptaków, co wynikało z przekonania, że ptaki są pośrednikami między światem ludzi a światem bogów.

Kastor i Polluks, znani również jako Dioskurowie, odgrywali istotną rolę w mitologii greckiej, ale również w antycznym Rzymie zyskali szczególną cześć. Uważani za opiekunów żołnierzy i patronów jazdy, symbolizowali braterską lojalność i heroizm. Ich mityczne narodziny z królowej Ledy i boga Zeusa (według Hezjoda), który przyjął postać łabędzia, dały im boski status, choć Kastor, w przeciwieństwie do Polluksa, był śmiertelny.

Wśród wczesnych symboli chrześcijaństwa, litery XP (chi-rho) zajmują szczególne miejsce, niosąc ze sobą głębokie znaczenie teologiczne i historyczne. Ten znak, będący monogramem Chrystusa, wywodzi się z pierwszych dwóch liter greckiego słowa „Χριστός” (Chrystus), czyli Chi (Χ) oraz Rho (Ρ). Użycie tych liter sięga IV wieku n.e., a ich znaczenie zostało wyraźnie umocnione w czasach cesarza Konstantyna Wielkiego (żył w latach ok. 272-337 n.e.), który wprowadził chi-rho jako symbol swojego panowania po legendarnym objawieniu przed bitwą przy moście Mulwijskim (312 n.e.).

Anna Perenna, staroitalska bogini czczona w Rzymie i utożsamiana z Nowym Rokiem. Jej imię pochodzi od łacińskich słów: annis – rok i perennis – wieczny. Pochodzenie pierwotnego kultu bogini pozostaje zagadką. Prawdopodobnie wywodziło się z ludności zamieszkującej Półwysep Iberyjski jeszcze przed Grekami i Latynami. Kult Anny został zatem przywłaszczony przez Rzymian, którzy dostosowali go do swojego języka. Starożytni Rzymianie posiadali przeróżne wersje o pochodzeniu Anny Perenny.

Gdy rzymski dowódca Tytus stłumił brutalne powstanie w Jerozolimie i Judei, obmyślił 4 rozwiązania, które zapobiegną jego powtórzeniu się.

Dwie twarze dzisiaj nie kojarzą się nam dobrze. Zwłaszcza w języku polskim „dwutwarzowość” niebezpiecznie zbliża się do „dwulicowości” – bardzo nielubianej ludzkiej cechy. Dawny rzymski bóg o dwóch twarzach doczekał się nawet swojego mrocznego miejsca w kulturze masowej – jedna ze zbrodniczych organizacji wypełniających szpiegowskie uniwersum Jamesa Bonda, nazywała się przecież Janus („Goldeneye” 1995). Do Janusa nawiązuje także pewien antagonista Batmana.