Jak ludy, zamieszkujące w czasach antycznych obecne ziemie Polski, opisał Publiusz Korneliusz Tacyt w „O pochodzeniu i kraju Germanów” (De origine et situ Germanorum)?
Waham się, czy do Germanów, czy do Sarmatów zaliczyć ludy Peucynów, Wenetów i Fennów, chociaż Peucynowie – niektórzy zwą ich Bastarnami – przypominają Germanów językiem, kulturą oraz typem siedzib i domostw. Wszyscy są u nich niechlujni, a starszyzna gnuśna. Przez mieszane małżeństwa oszpecili się trochę, upodabniając się do Sarmatów. Wenetowie przejęli od nich wiele zwyczajów: gdzie tylko bowiem między Peucynami i Fennami rozciągają się lasy i góry, wszędzie tam włóczą się za rabunkiem. Trzeba ich jednak zaliczyć raczej do Germanów, jako że i domy budują, i tarcze noszą, i szybko przemieszczają się pieszo. Wszystko to jest odmienne od zwyczajów Sarmatów, żyjących na wozie i koniu. Fennów cechuje niezwykła dzikość i budząca odrazę bieda: nie mają ani oręża, ani koni, ani domowego ogniska.
– Publiusz Korneliusz Tacyt, Germania, XLVI
Gwoli wyjaśnienia:
- Peucynowie (inaczej Bastarnowie) – lud który wędrował przez ziemie polskie i finalnie osiedłił się w III wieku n.e. w obecnej Mołdawii
- Wenedowie – ludy zamieszkujące okolice współczesnej Polski
- Fennowie – Finowie
- Sarmaci – rozmaite plemiona zamieszkujące tereny współczesnej Ukrainy, Białorusi, Rosji
Należy jednak pamiętać, że współcześni badacze odnoszą się często krytycznie do pobieżnych opisów Tacyta, jakoby utrwalających stereotypy.
