„Georgiki” było to jedno z największych dzieł poety rzymskiego Wergiliusza oraz literatury okresu „augustowskiego”. Jest to poemat dydaktyczny poświęcony rolnictwu, a jego głównym celem było nawoływanie Rzymian do zajęcia się uprawą ziemi i hodowlą, które mocno ucierpiały w wyniku wojen domowych. Wergiliusz tworzący „pod skrzydłami” Gajusza Ciliniusza Mecenasa – doradcy i przyjaciela Oktawiana Augusta – dedykuje swoje dzieło właśnie jemu. Mecenas był patronem poetów, którzy tworząc swoje utwory starali się postępować w zgodzie z polityką Augusta.
„Georgiki” jawią się nam jako jeden ze sposobów oddziaływania imperatora na społeczeństwo rzymskie. Pośrednio August, poprzez słowa Wergiliusza, podkreśla że umiłowanie ziemi i pracy na roli (określenie amor terrae) to cnota i obowiązek każdego prawdziwego Rzymianina. Był to element propagandy oraz reformy i odbudowy kraju po latach walk wewnętrznych.
Dzieło Wegiliusza zostało zapewne opublikowane po raz pierwszy między 37 a 30 rokiem p.n.e. Dzieli się na 4 księgi. Księga pierwsza rozpoczyna się od wzniesienia pochwał do wszelkich bóstw rolniczych, które w wierze rzymskiej odgrywały ważną rolę w zakresie kultury rolniczej oraz dbania o gospodarstwo rolne. Opisane są rodzaje gruntów; proces orki, siewów; wykorzystywane narzędzia rolnicze; choroby zbóż czy znaczenie sił natury dla posiadania plonów. Na koniec Wergiliusz odnosi się do zabójstwa Cezara i wskazuje Augusta, jako tego który przyniesie ziemiom ponownie pokój i urodzaj.
Druga część utworu tyczy się ogrodnictwa, rodzajów drzew oraz rosnących owoców. Tutaj Wergiliusz wyraźnie nakreśla wyższość ziemi italskiej (tzw. Laudes Italiae). Czytelnik poznaje zalety uprawy winorośli i oliwek. Autor dodatkowo podkreśla uroki życia wiejskiego, nawiązując do mitologii.
Trzecia część „Georgik” opisuje zasady hodowli, których powinno się przestrzegać w gospodarstwie – od selekcji zwierząt, rozmnażania i żywienia, po dbanie o mleko kóz czy wełnę owiec oraz choroby pustoszące bydło.
Ostatnia część utworu poświęcona jest pszczelarstwu, zachowaniom pszczół. Autor chwali ich pracę i nawiązuje tym samym do społeczeństwa ludzkiego, które także powinno wykonywać rozkazy króla, dla dobra społecznego. Finalnie cały ul wymiera, jednak naradza się z tuszy bydła (tzw. bugonia).
Przechodząc teraz do samego tłumaczenia dzieła. Wykonane ono zostało przez Jacka Idziego Przybylskiego w roku 1813; było drugim tłumaczeniem tego utworu (po Walerianie Otwinowskim w XVII wieku). Autor tego przekładu był zasłużonym badaczem, bibliotekoznawcą oraz prefektem Szkoły Głównej Koronnej (współczesna Biblioteka Jagiellońska). Odznaczył się pracowitością, czego dowodem są liczne pozostawione przez niego przekłady dzieł m.in. antycznych. Cechą charakterystyczną tłumaczeń Przybylskiego są staropolskie słownictwo oraz tworzenie nowotworów słownych, które były krytykowane przez środowisko filologów i tłumaczy.
Autorem opracowania „Georgik” Przybylskiego jest Jacek Wójcicki – wydawca i badacz literatury antycznej. To jego wstęp wprowadza nas w meandra utworu oraz ukazuje postać i twórczość Przybylskiego. Na koniec utworu znajdują się niezwykle pomocne dla Czytelnika „Objaśnienia”, czyli sekcja która pozwala zrozumieć wszelkie niejasności w treści. Poznajemy więcej szczegółów o załączonych cytatach, o treściach poszczególnych ksiąg, a nawet wersach. Co więcej, w nasze ręce oddany jest słownik „rzadszych” pojęć, postaci oraz nazw astrologicznych, geograficznych czy etnicznych. To wszystko pozwala Czytelnikowi nie obytemu z literaturą źródłową, a głównie antyczną, odnaleźć się w bardziej wymagających treściach.
Właściwa treść utworu liczy sobie mniej więcej 100 stron. Jest bardzo dobrze wydana, posiada zaznaczony kolejny 5 wers, czcionka jest wyraźna, a marginesy odpowiednie. Generalnie całe wydanie należy ocenić bardzo pozytywnie. Czytelnik dostaje w swoje ręce dobrze opracowaną książkę.
Z całą pewnością trzeba podkreślić dokładność i szczegółowość wydania „Georgik”. Książka może służyć literaturoznawcom oraz historykom w dalszych badaniach. Co więcej, osoby zakochane w poezji (zwłaszcza antycznej) z pewnością docenią „wyjątkowy” język utworu.
Wergiliusz
Jacek Idzi Przybylski z pewnością mógł szokować współczesnych mu uczonych, literatów i czytelników – rzecz jasna, bynajmniej nie swoim trybem życia, zupełnie regularnym, ani też długoletnią bibliotekarską i profesorską służbą w krakowskiej Szkole Głównej Koronnej, lecz dogłębną erudycją, niezmordowaną pisarską pracowitością, a najbardziej – jej nad wyraz kontrowersyjnymi owocami.
Przyswoił polszczyźnie wiele z kanonu klasyki antycznej: Homera, Hezjoda, Wergiliusza, Horacego i Owidiusza; tłumaczył Gessnera, Miltona i Popea. Nie było więc mowy o niestosowności obyczajowej czy nieprawomyślności politycznej. Krytykom starczyło, iż była to polszczyzna wielce oryginalna, a dla nich – po prostu bezsensowna i dziwaczna.
Nic bardziej mylnego, przynajmniej jeśli chodzi o klarowny, rzetelny i wartki przekład Wergiliuszowych Georgik. Aż nie do wiary, że minęły prawie dwa wieki od jego powstania.
Cena: 12,00 zł | Produkt jest dostępny
Specjalnie dla Czytelników !!! niższe ceny po kliknięciu w poniższy link i wpisaniu hasła do rabatu: imperiumromanum
