Pozycję niewolnika w świecie rzymskim świetnie ukazuje fragment utworu – Satyricon, której autorstwo przypisuje się Gajuszowi Petroniuszowi, pierwszo-wiecznemu znawcy dobrego smaku i wartości artystycznych. Autor opisuje jak jeden z bohaterów utworu, niejaki Trymalchion – wyzwoleniec, który ciężką pracą i wytrwałością osiągnął wolność i bogactwo – pstryka palcami na swojego niewolnika. Ten na wezwanie przynosi nocnik, do którego oddaje potrzebę jego pan. Następnie przynosi misę wody do umycia rąk.
Trymalchion po umyciu rąk decyduje się ostatecznie wytrzeć palce we włosy niewolnika. To właśnie w domu Trymalchiona odbywa się najbardziej znany epizod powieści, Uczta Trymalchiona, na którą dostają się główni bohaterowie. Uważa się, że postać Trymalchiona jest karykaturą samego cesarza Nerona. Zachowało się jedynie około dziesiątej części całości dzieła, napisanego w formie tzw. greckiego romansu, przedstawiającego w sposób zabawny, ale jednocześnie bardzo realistyczny życie różnych warstw ówczesnego społeczeństwa rzymskiego.
