Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

O wierności małżeńskiej

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Elisabetta Sirani, Porcja raniąca sobie udo
Elisabetta Sirani, Porcja raniąca sobie udo

W antycznym Rzymie znanych jest wiele przykładów wierności małżeńskiej. Często gdy umierała jedna ze stron, druga w geście rozpaczy często odbierała sobie życie.

Plutarch i Pliniusz przytaczają pewną anegdotę dotyczącą Tyberiusza Grakcha (słynny trybun ludowy z 133 r. p.n.e.). W jego domu dostrzeżono dwa węże, jeden płci męskiej, drugi żeńskiej. Wróżbita poinformował Tyberiusza, że jeśli wypuści wolno samca, spowoduje śmierć swojej żony – Kornelii, jeśli wypuści wolno samicę – sam umrze. Tyberiusz niewiele myśląc kazał zabić samca, samicę wypuszczając wolno. Wkrótce został zamordowany w pobliżu świątyni wierności.

Gajusz Plaucjusz Numida (senator żyjący około 100 r. p.n.e.) na wieść o śmierci swojej małżonki, w szale rozpaczy złapał miecz i wbił go sobie w pierś. Domownicy przybiegli mu na pomoc i zaopatrzyli ranę. Plaucjusz gdy odzyskał przytomność rozerwał bandaże i otworzył ranę. Tym razem nie udało się już go odratować.

Marek Plaucjusz (Marcus Plautius Hypsaeus) był dowódcą floty w 84-83 p.n.e. Dowodził przeprawą 60 okrętów do Azji. Podczas postoju w Tarencie, jego małżonka Orestilla, która towarzyszyła w podróży zachorowała i zmarła. Urządzono jej pogrzeb, podczas którego Marek zadał sobie śmiertelny cios mieczem. Towarzysze złożyli jego ciało przy żonie i podpalili. Wybudowano im grobowiec, który był nazywany „grobowcem dwojga zakochanych”.

Julia, córka słynnego Juliusza Cezara, gdy zobaczyła w swych komnatach zakrwawioną szatę męża Pompejusza Wielkiego (słynny polityk i dowódca wojskowy), tak się przejęła że zemdlała. Niestety była wtedy w ciąży i w wyniku stresu, poroniła.

Ale nie tylko mężczyźni na wieść o śmierci swojej małżonki, targali się na własne życie. Porcja, zagorzała republikanka – córka Katona Młodszego Utyceńskiego (słynny polityk i filozof, podczas konfliktu Pompejusza Wielkiego i Cezara stanął po stronie tego pierwszego. Nie chcąc być świadkiem upadku republiki, popełnił w 46 r. p.n.e. samobójstwo), i żona Brutusa (zabójca Cezara), na wieść, że małżonek w wyniku poniesionej klęski w bitwie pod Filippi w 42 r. p.n.e, z wojskami Antoniusza i Oktawiana, odebrał sobie życie, sama targnęła się na własne. Początkowo chciała przebić się mieczem , ale jej tego odmówiono. Połknęła zatem rozżarzone węgle. Jej czyn porównywano do samobójczej śmierci jej ojca. Uznano nawet, że była wręcz od niego dzielniejsza, bowiem ojciec odebrał sobie życie znanym sposobem, a ona nowym.

Przedstawione przykłady, były często przytaczane przez starożytnych. W pewnym sensie wręcz gloryfikowały takie postępowanie. Oczywiście nie miały zachęcać do odbierania sobie życia. Miały one wydźwięk moralizatorski, zwłaszcza w czasach gdy wierność małżeńska była praktycznie zerowa.

Autor: Roger Rytter
Źródła wykorzystane
  • L. Richardson, jr, A New Topographical Dictionary of Ancient Rome
  • FONTES HISTORIAE ANTIQUAE Zeszyty Źródłowe do Dziejów Społeczeństw Antycznych pod redakcją Leszka Mrozewicza Marii Musielak Zeszyt XXXIX Valerius Maximus FACTA ET DICTA MEMORABILIA

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów