Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Katon Młodszy

(95 - 46 p.n.e.)

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Marek Porcjusz Katon

Marek Porcjusz Katon urodził się jako Marcus Porcius Cato Uticensis w listopadzie 95 roku p.n.e. w Rzymie. Zwany był Katonem Młodszym (Cato Minor) lub Katonem Utyceńskim (Cato Uticensis), dla odróżnienia od Katona Starszego, który był jego pradziadem. Był on synem Marcusa Porciusa Cato’a. Jego matką była Livia Drusa. Katon był politykiem i filozofem rzymskim. Naśladował sposób bycia Katona Starszego, który był dla niego ideałem. Należał do stoików, żyjąc w zgodzie z prawością i uczciwością.

Rodzice Katona zmarli, kiedy był on jeszcze młody. Zaopiekował się nim jego wuj Marcus Livius Drusus. Upór i chęć dążenia do celu objawiła się u Katona już w młodym wieku. Sarpedon, jego opiekun, zaznaczał że Kato był niezwykle posłusznym dzieckiem, które ciężko było przekonać do racji. Jednak potem równie ciężko było zmienić jego pogląd.

Rzymski dyktator Lucius Cornelius Sulla lubił rozmawiać z młodym Katonem i jego bratem Caepio. Często Sulla domagał się obecności młodzieńca, nawet jeśli ten otwarcie i nierzadko krytycznie oceniał jego politykę.

W 72 roku p.n.e. Katon zgłosił się na ochotnika do walki z powstańcami Spartakusa. Prawdopodobnie uczynił tak, aby wesprzeć swojego brata Caepio, który służył jako trybun wojskowy w armii konsularnej. W 67 roku p.n.e. obął stanowisko trybuna wojskowego w Macedonii i w wieku 28 lat stanął na czele legionu. Był surowy i wymagał dyscypliny od swoich żołnierzy; jednocześnie jednak był uwielbiany przez swoich podopiecznych. Pod koniec swojej służby w Macedonii, Kato udał się w prywatną podróż po prowincjach rzymskich na Bliskim Wschodzie.

W 65 roku p.n.e. Katon objął urząd kwestora, co zmobilizowało go do przestudiowania prawa podatkowego. Jako senator był on zdeterminowany i skrupulatny. Nigdy nie opuścił posiedzenia organu i publicznie krytykował każdego, kto tak choć raz uczynił. Od początku swojej kariery senackiej związany był ze stronnictwem optymatów, konserwatywną frakcją Senatu. Katon Młodszy był jednym z przywódców partii senackiej i nieprzejednanym zwolennikiem republiki i starorzymskich obyczajów. Usiłował, bez względu na bieg dziejów, przywrócić dawne cnoty rzymskie i obyczaje. W swoich senackich wystąpieniach często posługiwał się metodą obstrukcji parlamentarnej, nie chcąc dopuścić do głosu politycznych przeciwników.
W 54 roku p.n.e. Katon objął urząd pretora. W 51 roku p.n.e. ubiegał się o urząd konsula, jednak nieskutecznie. Jako trybun ludowy swoim głosem przesądził o śmierci członków spisku Katyliny w 63 roku p.n.e.

Kiedy w 54 roku p.n.e. rozpadł się triumwirat Cezara, Krassusa i Pompejusza, Katon stanął po stronie Pompejusza w walce z Cezarem, jako przedstawiciela dawnej republiki. Po klęsce Pompejusza pod Farsalos (48 rok p.n.e.) znalazł się w Afryce Północnej, obejmując dowództwo w obronie miasta Utyki. Brał udział w klęsce pod Tapsus w 46 roku p.n.e., gdzie współdowodził wojskami senackimi.

Samobójstwo Katona. Obraz jest dziełem nieznanego autora. Na obrazie widzimy rzymskiego senatora Katona Młodszego, który po oblężeniu Kartaginy przez Cezara popełnił samobójstwo, wbijając sztylet w klatkę piersiową i rozrywając własnymi rękoma ranę. Podobno Katon nie chciał być świadkiem upadku republiki.

Popełnił samobójstwo w Utyce w 46 roku p.n.e., nie chcąc być świadkiem upadku republiki. Przed samobójstwem miał powiedzieć: „Jestem teraz panem siebie!”
Postać Katona w następnych latach była idealizowana przez prorepublikańskich stoików wczesnego cesarstwa.

Małżeństwa i potomstwo

  • nieznany rokAemilia Lepida, zaręczeni, potem zaręczyny odwołano;
  • około 73 rok p.n.e.Atilia (rozwód),
    córka Atiliusa Serranusa;

    • Porcia, wyszła za mąż za Marcusa Calpurniusa Bibulusa; potem za Marcusa Juniusa Brutusa;
    • Marcus Porcius Cato, później zabity w bitwie pod Filippi w 42 roku p.n.e.;
  • 63 rok p.n.e.Marcia.
Źródła wykorzystane
  • Krawczuk Aleksander, Kronika starożytnego Rzymu, Warszawa 1994
  • Piegdoń Maciej, Krassus. Polityk niespełnionych ambicji, Kraków 2011

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów