Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Śmierć Klodiusza i rozruchy w Rzymie

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Śmierć Klodiusza
Śmierć Klodiusza

Publiusz Klodiusz Pulcher był trybunem ludowym w Rzymie i jednocześnie przywódcą ruchów plebejskich wspierającym stronnictwo Popularów. Jego największym rywalem był Tytus Anniusz Milo. To właśnie on zamordował Klodiusza w 52 roku p.n.e. Zapoczątkowało to silne rozruchy w samym Rzymie.

Wszystko zaczęło się w 53 roku p.n.e. W tym roku Klodiusz kandydował w wyborach na pretora, natomiast Milon na konsula. Z powodu starć band obu kandydatów i towarzyszącej im przemocy wybory kilkukrotnie odroczono. Z tego powodu na następny rok nie wybrano konsulów. 18 stycznia 52 roku p.n.e. Klodiusz wraz z eskortą 30 ludźmi wracał do Rzymu z Ariccii. Traf chciał że w przeciwną stronę – do Lanuvium gdzie miał mianować nowego kapłana lokalnej świątyni podróżował Milon. Spotkali się nieopodal miejscowości Bovillae. Początkowo wydawało się ,że to niespodziewane spotkanie zakończy się bez rozlewu krwi jednak w pewnym momencie Eudamus i Birria – gladiatorzy na służbie u Milona – wdali się w sprzeczkę z ludżmi Klodiusza.

Kiedy sam Klodiusz przyłączył się do niej i zaczął wygrażać się niewolnikom Birria dźgnął go swoją włócznią.  Natychmiast wywiązała się walka w wyniku której ludzie Klodiusza zostali przepędzeni a ranny Klodiusz dostał się w ręce Milona. Milon stanął przed dylematem. Mógł zabić swojego rywala co jednak mogło skończyć się oskarżeniem o morderstwo albo puścić go wolno. Ostatecznie uznał że żywy Klodiusz stanowi dla niego zbyt wielkie zagrożenie i dobił go. Jego ciało porzucono n Via Appia skąd  senator Sekstus Tediusz zabrał je do Rzymu w swojej lektyce. Wieść o śmierci Klodiusza wywołała wielkie poruszenie w Rzymie. Nastroje dodatkowo podsycali blisko związani z Klodiuszem radykałowie – Gajusz Sallustiusz, Munacjusz Plankus i Kwintus Pompejusz Rufus – m.in. wystawiając ciało Klodiusza na widok publiczny. To właśnie oni poprowadzili procesję pogrzebową Klodiusza do budynku senatu w którym złożyli i podpalili jego ciało. Podczas gdy mieszkańcy miasta próbowali ugasić płonący budynek poplecznicy Klodiusza urządzili wielką ucztę.

Po jej zakończeniu tłum zaatakował dom Milona jednak ten atak został odparty przez jego ludzi. Następnie tłum pomaszerował do świątyni Libityny skąd zabrał Fasces – symbol władzy konsula. Przechowywano je tam ponieważ na  ten rok wciąż nie wybrano konsula. Mając Fasces tłum udał się pod domy Publiusza Ipsenusa i Kwintusa Scypiona którzy rywalizowali z Milonem w wyborach. Zaoferowano im natychmiastowe objęcie władzy jednak obaj odrzucili tę propozycję. Potem tłum próbował zmusić Marka Lepidusa który w tym czasie był interreksem- urzędnikiem czasowo sprawującym władzę jeśli konsulowie nie objęli urzędu- do przeprowadzenia wyborów w których z braku innych kandydatów musieliby zwyciężyć Ipsenus i Scypion. Tłum zupełnie zignorował fakt że pierwszy interreks w danym roku – a takim właśnie był niedawno mianowany  Lepidus – nie miał prawa organizować wyborów. W odpowiedzi tłum otoczył dom i wdarł się do niego chcąc zmusić Lepidusa do uległości jednak został on szybko  rozpędzony przez ludzi Milona którzy przyszli na pomoc interreksowi. Kiedy żaden z kolejnych interreksów nie dał rady zaprowadzić porządku senat mianował jedynym konsulem Pompejusza Wielkiego. Dopiero jemu udało się zaprowadzić porządek w mieście. Dzięki temu że Pompejusz uspokoił sytuację udało się wreszcie zorganizować proces Milona oskarżonego przez prowodyrów zamieszek o morderstwo Klodiusza. Jego obrony podjął się Marek Cyceron. Ostatecznie Milon został uznany za winnego morderstwa i wygnany z Rzymu – głównie dlatego ,że widzowie mocno utrudnili Cyceronowi wygłoszenie jego mowy. Nie bez znaczenia było również to że sędziowie nie chcieli wydawać wyroku który nie byłby po myśli Pompejusza. Dodatkowym utrudnieniem było skrócenie przez Pompejusza czasu który był dawany adwokatowi na wygłoszenie przemowy. Dopiero wtedy sytuacja w Rzymie ostatecznie się uspokoiła.

Wydarzenia 52 roku p.n.e. pokazały dobitnie jak niestabilna jest sytuacja w Republice. Już kilka lat później miała rozpocząć się wojna domowa która ostatecznie położyła jej kres.

Autor: Kacper Walczak
Źródła wykorzystane
  • Robert Harris, Dyktator
  • Claude Nicolet, Świat obywatela w republikańskim Rzymie
  • Joel Steele, Esther Steele, A Brief History of Rome
  • Steven Saylor, Morderstwo na Via Appia

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów