Mitologiczny bożek Pan (łac. Faun) swoim krzykiem miał wywoływać wśród ludzi i zwierząt nagły popłoch, bezpodstawny lęk i przerażenie. Ten strach paniczny (θορύβου Πανικοῦ) i zamieszanie mogły doprowadzić do roszady jednostek wojskowych, które pod wpływem strachu mogły mylnie interpretować ruchy wroga.
W relacji Diodora Sycylijskiego znajdujemy takie wyjaśnienie:
Ale gdy tylko rozłożyli obóz pod Fyle, zaczął padać gęsty śnieg. Gdy więc niektórzy zabrali się za przestawianie namiotów, większość żołnierzy uznała, że tamci po prostu uciekają i że armia przeciwnika jest już blisko. W szeregi żołnierzy wkradło się zamieszanie, które zwie się strachem panicznym1.
