Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Statylia Messalina

(ok. 35 - po 69 n.e.)

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Statilia Messalina, trzecia żona Nerona.
Zdjęcie: TimeTravelRome | Creative Commons Attribution 2.0 Generic license.

Statylia Messalina byÅ‚a trzeciÄ… i ostatniÄ… żonÄ… cesarza Nerona. O jej osobie wiemy niewiele. Nie przekazaÅ‚a nam bowiem historia dokÅ‚adnej daty jej urodzin, ani Å›mierci. Przypuszcza siÄ™, że Statylia Messalina urodziÅ‚a siÄ™ prawdopodobnie w 35 roku n.e. PrawdÄ… natomiast jest to, że wywodziÅ‚a siÄ™ z rodu senatorskiego, który cieszyÅ‚ siÄ™ znakomitÄ… sÅ‚awÄ…. ByÅ‚a prawnuczkÄ… Tytusa Statyliusza Taurusa, który byÅ‚ wybitnym dowódcÄ… i konsulem za czasów panowania cesarza Augusta. Statylia Messalina miaÅ‚a czterech mężów. Z powodu niedostatecznych informacji w źródÅ‚ach historycznych, z imienia znamy tylko jednego – Attyka Westynusa. Attyk Westynus w 65 roku n.e. byÅ‚ konsulem, a zarazem jednym z najbliższych przyjaciół cesarza Nerona. Przyjaźń ta nie trwaÅ‚a jednak zbyt dÅ‚ugo, ponieważ Attyk Westynus „poznanÄ… na wylot ospaÅ‚ość cesarza lekceważyÅ‚, a ten siÄ™ zuchwalstwa przyjaciela obawiaÅ‚, czÄ™sto wyszydzany przez niego w gryzÄ…cych dowcipach, które gdy dużo zawierajÄ… prawdy, gorzkie po sobie zostawiajÄ… wspomnienie”1. Rozgoryczenie, nienawiść ze strony Nerona osiÄ…gnęły swoje apogeum, kiedy Attyk Westynus „StatyliÄ™ MessalinÄ™ w małżeÅ„stwo pojÄ…Å‚, choć dobrze wiedziaÅ‚, że wÅ›ród jej gachów także siÄ™ Cezar znajduje”2.

W tym też samym czasie wykryto spisek Pizona, którego celem byÅ‚o pozbawienie życia i odsuniÄ™cie od wÅ‚adzy cesarza Nerona. Spisek ten, jak podajÄ… nam źródÅ‚a historyczne, zostaÅ‚ szybko wykryty, ponieważ jeden ze spiskowców zdradziÅ‚ wszystkich biorÄ…cych w nim udziaÅ‚. Z  rozkazu Nerona zostali oni pozbawieni życia. Spisek ten natomiast staÅ‚ siÄ™ dla samego Nerona dobrÄ… okazjÄ…, aby pozbyć siÄ™ Westynusa, męża Statyli Messaliny. KorzystajÄ…c z okazji Neron wysÅ‚aÅ‚ do domu Attyka Westynusa kohortÄ™ żoÅ‚nierzy, a nastÄ™pnie rozkazaÅ‚ zająć caÅ‚y jego majÄ…tek. WedÅ‚ug Tacyta w tym dniu, kiedy Attyk Westynus wypeÅ‚niÅ‚ wszystkie „obowiÄ…zki konsula i wydawaÅ‚ uroczystÄ… ucztÄ™, czy to że niczego siÄ™ obawiaÅ‚, czy też by ukryć obawÄ™, kiedy wkroczyli żoÅ‚nierze, mówiÄ…c, że wzywa go trybun. Ów niezwÅ‚ocznie wstaje i naraz wszystko ulega przyspieszeniu: zamykajÄ… go w sypialni, pod rÄ™kÄ… jest lekarz, przecina mu żyÅ‚y, jeszcze krzepkiego wnosi do Å‚aźni, zanurza w ciepÅ‚ej wodzie; on przy tym sÅ‚owa nie wyrzekÅ‚, aby siÄ™ na swój los użalić”3. Dopiero późnÄ… nocÄ… Neron rozkazaÅ‚ wypuÅ›cić współbiesiadników uczty Attyka Westynusa, mówiÄ…c, „że dość im pokuty za ucztÄ™ konsularnÄ…”4.

Pozbawiając życia Attyka Westynusa, Neron usunął jedyną przeszkodę, która stała mu na drodze do małżeństwa ze Statylią Messaliną. Ślub Cesarza Nerona ze Statylią odbył się na początku 66 roku n.e. W ten oto sposób Statylia została trzecią żoną Nerona. Po ślubie otrzymała tytuł Augusty.  Nigdy nie dochowali się potomstwa. W 67 roku n.e. Statylia Messalina towarzyszyła Neronowi w podróży do Grecji, gdzie cesarz ogłosił wolność Greków.

W kwietniu 68 roku n.e. Neron zostaÅ‚ opuszczony przez wszystkich. W wyniku takiego przebiegu zdarzeÅ„ popeÅ‚niÅ‚ samobójstwo. Jego nastÄ™pcy oszczÄ™dzili jednak zarówno jego żonÄ™, jak i jej caÅ‚y majÄ…tek. WynikaÅ‚ to z tego, iż nastÄ™pcy Nerona – Galba, Othon, oraz Witeliusz – pochodzili z tych samych krÄ™gów senatorskich co Statylia Messalina. Jak podaje nam Swetoniusz, cesarz Otho miaÅ‚ zamiar poÅ›lubić StatyliÄ™. PrzeszkodziÅ‚ mu w tym jego nastÄ™pca Witeliusz, który go pokonaÅ‚. W wyniku przegranej Otho zdecydowaÅ‚ siÄ™ na Å›mierć samobójczÄ…. WczeÅ›niej jednak napisaÅ‚ list do „wdowy po Neronie, którÄ… miaÅ‚ zamiar poÅ›lubić, polecajÄ…c jej swoje popioÅ‚y i pamięć”5.

Nie znamy szczegółowo dalszych losów życia, ani dokładnej daty śmierci Statylii Messaliny. Źródła historyczne do których mamy dostęp, wspominają nam tylko, że żyła ona jeszcze po 69 roku n.e.

Autor: Violetta Fułat-Światowska
Przypisy
  1. Tacyt, Dzieła, tłum. S. Hammer, Warszawa 1957, XV 68.
  2. Tamże.
  3. Tacyt, XV 69.
  4. Tamże.
  5. Swetoniusz, Żywoty Cezarów, przeł. J. Niemirska – Pliszczyńska, Wrocław 1987, Otho 10.
Źródła wykorzystane
  • Tacyt, DzieÅ‚a, tÅ‚um. S. Hammer, Warszawa 1957
  • Swetoniusz, Å»ywoty Cezarów, przeÅ‚. J. Niemirska – PliszczyÅ„ska, WrocÅ‚aw 1987, Otho

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz siÄ™ do newslettera!

Zapisz siÄ™ do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów