Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Satyra Seneki wyśmiewająca Klaudiusza

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Cesarz Klaudiusz
Cesarz Klaudiusz

Seneka Młodszy, rzymski filozof i pisarz z I wieku n.e., napisał satyrę o cesarzu Klaudiuszu w ramach zemsty za wygnanie go na Korsykę w roku 41 n.e. Swój utwór zatytułował: „Udynienie boskiego Klaudiusza” (Apocolocyntosis divi Claudii). Naturalnie swoje dzieło napisał już za rządów Nerona, po tym jak Klaudiusz został zamordowany w roku 54 n.e.

Fabuła satyry1 opowiada o próbie „wkręcenia się” zmarłego cesarza Klaudiusza w towarzystwo bogów. Seneka tak przedstawia śmierć władcy:

Jego ostatnie słowa słyszano na świecie, kiedy silniejszy huk wydał tą częścią ciała, którą najłatwiej się wypowiadał. Brzmiały one: „Biada mi! Myślę, że się zapaskudziłem!”

Klaudiusz po śmierci kuśtyka na Olimp, aby dołączyć do bogów. Początkowo wita go Herkules, którego udaje mu się przekonać, aby ten zezwolił mu na widzenie u bogów. Pierwszą przemowę w „boskim” senacie wygłasza Oktawian August (Seneka sugeruje tutaj, że ubóstwieni cesarze mieli najniższy status wśród bogów), który wskazuje okrucieństwo Klaudiusza i zabicie na jego polecenie licznych senatorów. August miał powiedzieć:

Ten Klaudiusz, zgromadzeni ojcowie, który jak by się wam mogło wydawać, nie byłby zdolny spłoszyć muchy, ten Klaudiusz mordował ludzi z taką łatwością, jak pies, gdy przysiada.

Mowa pierwszego cesarza przekonuje innych bogów i Klaudiusz zostaje skazany na karę – przez całą wieczność ma grać w kości w kubku bez dna (jest to nawiązanie do jego zamiłowania do hazardu). Klaudiusz za każdym razem będzie musiał podnosić kostki z podłogi. W drodze do Hadesu towarzyszy mu Merkury; po drodze Klaudiusz ma szansę zobaczyć swój pogrzeb.

W Hadesie cesarz spotyka duchy swoich ofiar i gra w kości. Nieoczekiwanie jednak zjawia się cesarz Kaligula, który ogłasza, że Klaudiusz jest jego niewolnikiem i będzie pracował w nieskończoność w jego urzędzie prawniczym w piekle.

Jak widać więc, jeżeli rzeczywiście Seneka był autorem utworu, filozof stoicki miał w sobie dużo jadu wobec byłego cesarza. Warto nadmienić, że powodem zesłania Seneki na osiem lat na Korsykę było oskarżenie go o cudzołóstwo z Julią Liwillą, siostrą Kaliguli. Głównym wrogiem Liwilli i Seneki była Messalina, żona Klaudiusza.

Przypisy
  1. Satyra została napisana zdanie Kasjusza Diona właśnie przez Seneką Młodszego.
Źródła wykorzystane
  • Beard Mary, SPQR. Historia starożytnego Rzymu, Poznań 2016

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów