Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Forum Sewera

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Kolumny z egipskiego marmuru.

Starożytne Leptis Magna początkowo było miastem fenickim, następnie kartagińskim a w końcu od I wieku p.n.e przeszło pod jurysdykcję rzymską. Ważny punkt handlowy w północnej Afryce. Położone blisko brzegu miasto pełniło funkcję portu, miejsca z którego wywożone były towary do m.in. portu w Ostii i dalej do Rzymu. Zdawali sobie z tego sprawę zarówno August, Hadrian oraz Septymiusz Sewer, dbając o odpowiednie utrzymanie i rozwój miasta; powstały m.in. łaźnie Hadriana, teatr.

Cesarz Sewerus poza świadomością praktycznego znaczenia tego miasta dla Rzymu, darzył to miejsce specjalnym sentymentem, a to dlatego że się w nim urodził. Był trzecim, po Trajanie i Hadrianie, cesarzem pochodzącym z prowincji Cesarstwa. Dlatego tym łatwiej było mu podjąć decyzję o wyborze miejsca dla jego forum, dla którego nie starczało już miejsca w Rzymie (ostatnim było Forum Trajana).

Budowa forum i bazyliki rozpoczęła się w około roku 209 n.e. i została zakończona w roku 216 n.e. przez syna Septymiusza – Karakallę. Lokalizacja Forum widoczna jest na planie miasta zamieszczonego powyżej. Miejsce gdzie się znajduję nie było wybrane przypadkowo- ulica z kolumnadą biegnąca od portu do centrum miasta (do niej przylegało forum i bazylika); fontanna, która wyznaczała miejsce łączenia się dwóch ulic. Plan na bazie którego powstało Forum i Bazylika, przypomina model Forum Trajana.

Forum Sewera na mapie.
Rysunek świątyni na forum Sewera.

Forum ma otwartą prostokątną przestrzeń, otoczoną kolumnami, ze świątynią (nr 1 na planie) umiejscowioną przy jej krótszej ścianie dominującą wolną przestrzeń przed sobą (metoda stosowana przez Rzymian już w dużo wcześniejszych budowlach). Świątynia została wzniesiona przez Karakallę dla uczczenia pamięci zaliczonych w poczet bogów Septymiusza Sewera oraz Julii Domny, a więc rodziców. Ma ona typowo rzymskim charakter- wysokie podium (nawet bardzo bo aż 5, 79 metra; jest to celowy zabieg, żeby świątynia była widoczna z daleka, sięgając wyżej niż mury Forum), jedno pomieszczenie, pojedyncze schody prowadzące do przedsionka otoczonego wolno stojącymi kolumnami. Do budowy jej ścian użyto lokalnego materiału – wapna. Kolumny stojące w przedsionku, były wykonane z marmuru importowanego z Egiptu (jego cechą jest fioletowy kolor).

Głowa meduzy.

Przypuszcza się, że podstawy kolumn ozdobione były scenami walk toczonych między greckimi bogami a tytanami. Świątynia otoczona była przez arkadę kolumn połączonych łukami, a pomiędzy nimi, w wolnych przestrzeniach, znajdowały się głowy meduz.
Na uwagę zasługują również schody, typowe dla rzymskiej świątyni, są jednak wykonane w sposób przypominający te ze świątyń egipskich.

Pomieszczenia oznaczone nr 2 to tabernae, sklepy znane chociażby z tych mieszczących się na Forum Cezara. Kształt tych sklepów nie jest dziełem przypadku. Ich klinowy kształt związany jest z lokalizacją Forum i Bazyliki, i koniecznością dopasowania do reszty otoczenia. Problemem z jakim musieli się uporać architekci dotyczył tego co będą widzieć ludzie przebywający na forum. Klinowy kształt sklepów miał zamaskować fakt, że Forum i Bazylika nie leżą w jednej, prostej linii.

Bazylika, oznaczona nr 3 na planie, mierzyła około 95 długości i 35 metrów szerokości. Dwa piętra, płaskie zadaszenie i kasetonowy strop, centralna nawa, boczne nawy oraz absydy po obu stronach, sugerują, że jest to budowla wzorowana na planie Bazyliki Ulpia Trajana. Cechą charakterystyczną dla tej budowli są dwie dużych rozmiarów kolumny w stylu korynckim z nadprożami i gryfami, wykonane z egipskiego marmuru, mieszczącymi się na podium w północnej wnęce bazyliki (co może również świadczyć o tym, że odbywały się tam rozprawy sądowe). Przy tej samej wnęce znajdują się filary, na których przedstawiono m.in. 12 prac Herkulesa. Do budowy ścian Bazyliki użyto lokalnego kamienia – piaskowca. Znajdująca się na architrawie inskrypcja świadczy o tym, że budowa została rozpoczęta przez Septymiusza Sewera a zakończenie prac miało miejsce za panowania jego następcy- Cesarza Karakalli.

Panorama forum Sewera.
Autor: Wojciech Kubisztal

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów