Tyberiusz (Tiberius Claudius Nero ) żył w latach 42 p.n.e. – 37 n.e. Cesarz rzymski w latach 14 – 37 n.e.
- „Bezwładny człon nie podniesie męsko starczej głowy”
- „Dobry pasterz strzyże swoje owce, a nie obdziera ze skóry”
- łacina: [Boni pastoris est tondere pecus, non deglubere]
- źródło: Swetoniusz, Tyberiusz, 32
- „Każdy urzędnik jest jak bąk – kiedy się opije krwi ofiar, mniej wysysa. Każdy więc nowy jest groźniejszy. Trzeba mieć litość nad poddanymi!”
- „O czym mam pisać do was, o senatorowie, albo w jakiż sposób, albo w ogóle o czym nie pisać w obecnej chwili? Sam już nie wiem, czy bogowie i boginie mogą mi zesłać gorszą zatratę niż ta, którą czuję z dnia na dzień”
- łacina: [Quid scribam vobis, p[atres]. c[onscripti]., aut quo modo scribam, aut quid omnino non scribam hoc tempore, dii me deaeque peius perdant quam cotidie perire sentio, si scio]
- źródło: Swetoniusz, Tyberiusz, 67
- „Pewien zraniony człowiek leżał na ziemi i roje much obsiadły jego rany. Podróżny, który tamtędy przechodził ulitował się nad nim i myśląc, że jest za słaby, aby się przed nimi bronić, zbliżył się doń pragnąc je odpędzić. Lecz ów prosił, by tego nie czynił. Zapytany z kolei dlaczego nie chce uwolnić się od tej plagi, odparł: „Gdybyś je spędził, jeszcze większą krzywdę byś mi wyrządził. Albowiem one nasyciwszy się już moją krwią nie naprzykrzają się tak natarczywie i są nieco łagodniejsze. Jeśli zaś przyjdą inne zgłodniałe i obsiadą mnie już wycieńczonego, na śmierć mnie zamęczą. Dlatego też sam – ciągnął dalej – stara się swoim poddanym, nękanym rozlicznymi grabieżami nie nasyłać coraz to innych urzędników, którzy by im krew niby muchy wysysali, gdyż ich naturalną chciwość podsycałaby jeszcze obawa, że rychło mogą postradać możność zaspokajania tej przyjemności”
- opis: w odpowiedzi na zarzut zbyt długiego utrzymywania tych samych namiestników prowincji.
- źródło: Józef Flawiusz, Dawne Dzieje Izraela, Księga XVIII, Rozdział VI, 5
- „Powiedziałem to teraz i często kiedy indziej mówiłem, o senatorowie, że władca dobry i o pożytek państwa dbały, któregoście wyposażyli w tak rozległą, tak nieograniczoną władzę, winien służyć senatowi i wszystkim obywatelom, często i przede wszystkim poszczególnym. Nie wstydzę się, żem wyrzekł te słowa, miałem bowiem i mam dotąd w was panów dobrych, sprawiedliwych i życzliwych”
- łacina: [Dixi et nunc et saepe alias, p[atres]. c[onscripti]., bonum et salutarem principem, quem vos tanta et tam libera potestate instruxistis, senatui servire debere et universis civibus saepe et plerumque etiam singulis; neque id dixisse me paenitet, et bono et aequos et faventes vos habui dominos et adhuc habeo]
- źródło: Swetoniusz, Tyberiusz, 29
- „Wilka trzymam za uszy”
- łacina: [Lupum se auribus tenere diceret]
- opis: Tyberiusz w trakcie swoich rządów obawiał się buntu lub zamachu stanu. Uważał, że posiadaniem tytułu cesarza tylko prosi się o „kłopoty”.
- źródło: Swetoniusz, Tyberiusz, 25
- „W wolnym państwie język i myśl muszą być wolne”
- łacina: [In civitate libera linguam mentemque liberas esse debere]
- źródło: Swetoniusz, Tyberiusz, 28
- „Nie mamy tyle wolnego czasu, abyśmy mogli zająć się jeszcze większą ilością spraw. Jeśli otworzycie to okno, sami sobie nie pozwolicie robić czegokolwiek innego: wszyscy pod tym pozorem będą wam znosić swoje prywatne niesnaski”
- łacina: [Non tantum, otii habemus, ut implicare nos pluribus negotiis debeamus; si hanc fenestram aperueritis, nihil aliud agi sinetis; omnium inimicitiae hoc praetexto ad vos deferentur]
- opis: reakcja Tyberiusza na żądanie senatu, aby wytoczyć proces osobie źle wyrażającej się o cesarzu.
- źródło: Swetoniusz, Tyberiusz, 28
- „Jeśli ktokolwiek wyrazi zdanie odmienne od mojego, dołożę starania, aby mu wyjaśnić moje słowa i czyny. Jeśli i wtedy uprze się przy swoim, z kolei ja go znienawidzę”
- łacina: [Siquidem locutus aliter fuerit, dabo operam ut rationem factorum meorum dictorumque reddam; si perseveraverit, in vicem eum odero]
- źródło: Swetoniusz, Tyberiusz, 28
- „Powiedziałem to teraz i często kiedy indziej mówiłem, o senatorowie, że władca dobry i o pożytek państwa dbały, któregoście wyposażyli w tak rozległą, tak nieograniczoną władzę, winien służyć senatowi i wszystkim obywatelom, często i przede wszystkim poszczególnym. Nie wstydzę się, żem wyrzekł te słowa, miałem bowiem i mam dotąd w was panów dobrych, sprawiedliwych i życzliwych”
- łacina: [Dixi et nunc et saepe alias, p. c., bonum et salutarem principem, quem vos tanta et tam libera potestate instruxistis, senatui servire debere et universis civibus saepe et plerumque etiam singulis; neque id dixisse me paenitet, et bonos et aequos et faventes vos habui dominos et adhuc habeo]
- źródło: Swetoniusz, Tyberiusz, 29
