Niemal każdy słyszał o Pompejach i Herkulanum – antycznych miastach które zostały pogrzebane pod warstwą popiołów Wezuwiusza – wulkanu który wybuchł w 79 roku n.e.
Boscoreale leżące na północ od Pompejów, pełniły rolę bogatych przemieści tego miasta, gdzie swoje wille budowała arystokracja. Właśnie w jednej z takich willi w 1895 odkryto unikatowe znalezisko składające się z ponad 1000 złotych przedmiotów oraz srebrnej zastawy której łączna waga wynosiła bagatela 30 kg! – składała się ona z 109 bezcennych przedmiotów.
Jak to zwykle bywa z tego typu znaleziskami, odkrycia dokonano przypadkowo zaglądając do wypełnionej popiołem cysterny w której niegdyś przechowywano wino.
Willa prawdopodobnie należała do bogatego członka rodziny cesarskiej. Niestety nie znamy go z imienia. Aczkolwiek na niektórych przedmiotach wielokrotnie powtarza się imię Maxima.
Możemy przypuszczać że właściciel owego skarbu, uciekając przed wybuchem wulkanu, polecił służącym bądź sam osobiście schował cenne przedmioty by uchronić je przed zniszczeniem bądź kradzieżą. Wierzył zapewne że kiedy minie niebezpieczeństwo będzie mógł znów się nimi cieszyć. Niestety, skoro skarb pozostał nienaruszony w miejscu swego ukrycia aż do momentu odkrycia go XIX wieku, możemy się domyślić jak skończył ów bogacz.
Niezwykłe przedmioty, zaraz po odkryciu zostały w niejasnych okolicznościach przetransportowane do Francji gdzie zostały zakupione przez barona Edmunda Rothschilda. Ten pozostawił dla siebie kilka przedmiotów, natomiast resztę przekazał Muzeum Luwr, gdzie do dnia dzisiejszego możemy je oglądać.
W skład skarbu wchodzą naczynia z różnych okresów. Srebrną zastawę można podzielić na naczynia służące do podawania i picia napojów zwane argentum potorium (różnego rodzaju skyfosy- kubki, filiżanki, puchary, czary, czerpaki, sita czy podstawki pod pojemniki) oraz naczynia na potrawy – argentum escarium (talerze, dzbany, półmiski, wszelkiego rodzaju naczynia, solniczki).
Bezcenne znalezisko z Boscoreale pokazuje w jakim przepychu i bogactwie żyły wyżyny społeczne antycznego Rzymu. Jak ostentacyjnie się z nim obnoszono, co było ciągle napiętnowane przez antycznych moralizatorów.
Odnosząc się do dekoracji figuralnej na znalezionych arcydziełach sztuki rzemieślniczej, możemy spostrzec że w społeczeństwie mocno zakorzenione były wzorce kultury hellenistycznej i greckie rozumienie piękna, oraz kultywowanie tradycji rodziny jako gwaranta ładu społecznego. Możemy zatem dostrzec na pucharach parę małżeńską, na innym widzimy kobietę odzianą w skórę słonia która jest personifikacją Afryki, na innym pucharze widzimy cesarza Augusta przyjmującego hołd barbarzyńców, na innym widzimy cesarza Tyberiusza triumfującego, dostrzec można również hellenistyczne personifikacje uskrzydlonych bogiń składających ofiary. Na jednym skyfosie dostrzegamy Bachusa przedstawionego jako dziecko jadące na panterze, poza tym licznie przedstawiano motywy zwierzęce i roślinne. Jedynym z bardziej oryginalnych przedstawień są dwa kubki na których przedstawiono szkielety sławnych poetów i filozofów greckich.
Skarb z Boscoreale daje nam wyobrażenie jak wyglądała zastawa stołowa w okresie wczesnego cesarstwa i jaki towarzyszył jej splendor.
