Rozdziały
Trzystutysięczna Konstanca, położona na wybrzeżu Morza Czarnego, jest głównym portem, a zarazem kurortem turystycznym Rumunii. Miasto ma ciekawą historię, sięgającą osadnictwa greckiego.
Założenie osady
Miasto zostało założone przez osadników greckich w VI wieku p.n.e. i nadano mu nazwę Tomis, prawdopodobnie na cześć królowej Tomirys. Założenie miasta wiąże się również z legendą o Argonautach, którzy mieli tutaj założyć osadę zanim popłynęli przez Morze Czarne w poszukiwaniu złotego runa. Miasto założono w dogodnym miejscu z punktu widzenia bezpieczeństwa – na półwyspie wcinającym się w morze, który otoczony jest z trzech stron wodą. Zarówno za czasów greckich jak i rzymskich stanowiło ważny port nad Morzem Czarnym. Do 29 r. p.n.e. cały region na południe od Dunaju, a wraz z nim miasto, zostało podbite przez Rzymian i od tego czasu aż do VIII wieku n.e. jego losy były nierozłącznie związane z historią Cesarstwa Rzymskiego, a później Bizancjum jako część prowincji Moesia Inferior.
Owidiusz
W 8 roku n.e. rzymski poeta Owidiusz został skazany przez Augusta na wygnanie na rubieże ówczesnego imperium – właśnie do miasta Tomis. Do dzisiaj nie wyjaśniono z całą pewnością przyczyn takiej decyzji, jako że edykt cesarski nie podawał względów z jakich został on wydany, jednakże historycy spekulują, że przyczyną wygnania poety był skandalizujący charakter jego prac, który nie zyskał aprobaty w znanym z konserwatywnego nastawienia do kwestii obyczajowych Auguście. Co ciekawe, edykt nie zawierał postanowień o utracie wolności czy konfiskacie mienia a jedynie przewidywał niejako areszt domowy, w postaci zakazu opuszczania miejsca zamieszkania. Owidiusz kilkukrotnie starał się o odwołanie lub chociaż złagodzenie edyktu zarówno u Augusta jak i Tyberiusza, jednak ze skutkiem negatywnym. Dzisiaj, główny plac Konstancy nosi nazwę Placu Owidiusza, a w jego centralnym punkcie, tuż przed okazałym dziewiętnastowiecznym Ratuszem, został wzniesiony pomnik na cześć poety, który zgodnie z miejską legendą miał zostać postawiony nad miejscem pochówku poety.
Mozaika w Konstancy
Najsłynniejszym rzymskim zabytkiem zachowanym w mieście jest słynna Mozaika z Konstancy, odkryta w latach 60 XX wieku. Mozaika pochodzi prawdopodobnie IV w. n.e. Zajmuje powierzchnię ok. 850 m2 i znajduje się w ruinach dawnej świeckiej bazyliki, zlokalizowanej pomiędzy centrum starożytnego miasta a portem. Bazylikę zbudowano dla celów komercyjnych – znajdowały się w niej sklepy i warsztaty rzemieślnicze. Górny taras bazyliki, z widokiem na morze, posiadał posadzkę z mozaiki otoczoną z trzech stron ścianami wyłożonymi polichromowanym marmurem. Mozaika składa się z dwóch odrębnych części: otaczającej ramy i obejmującej samą siebie przestrzeń i roślinną i geometryczną mozaikę. Mozaika wykonana została z kamieni w różnych kolorach: białym, czerwonym, czarnym, zielonym, żółtym – sprawia wrażenie jaskrawego dywanu, ozdobionego motywami geometrycznymi i roślinnymi. W kompleksie poniżej bazyliki odkryto również ruiny domów z epoki starożytnego Rzymu. W mieście znajdują się również odkryte fragmenty murów starożytnego Tomis. Wspaniałe rzymskie eksponaty, w tym kolekcja waz, monet oraz narzędzi rzemieślniczych znajduje się w Muzeum Archeologicznym, w dawnym budynku Ratusza.
Upadek Tomis i narodziny Konstancy
W 395 r. Tomis stało się ostatecznie częścią Cesarstwa Wschodniorzymskiego, w VI i VII zaczęło podupadać ze względu na ataki ludów napływających z północy. W zimie 597/598 r. miasto zostało prawdopodobnie zniszczone przez Awarów. Dalszy upadek miasta pogłębił się po wycofaniu Bizantyjczyków i zajęciu miasta przez Bułgarów. Przez cały IX wieku nie ma w źródłach wzmianki o istnieniu osady w miejscu dawnego Tomis. W 950 r. pojawia się w bizantyjskich źródłach po raz pierwszy informacja o osadzie Konstanca w miejscu dawnego miasta Tomis, której imię nadane zostało na cześć siostry cesarza Konstantyna Wielkiego, Flawii Julii Konstancji (293 – ok. 330). Nazwę tą miasto nosi do dzisiaj.
