Rozdziały
| Imiona | Flavius Iovianus |
|---|---|
| Panował jako | Imperator Caesar Flavius Iovianus Augustus |
| Czas panowania | 27 czerwca 363 – 17 lutego 364 n.e. |
| Urodzony | ok. 331 n.e. |
| Zmarły | 17 lutego 364 n.e. |
Jowian, znany też jako Jowianus, urodził się roku około 331 n.e. w mieście Sinigidunum (obecny Belgrad) w rzymskiej prowincji Mezja, jako Flavius Iovianus.
Był synem Flawiusza (?) Warroniana, dowódcy straży przybocznej (domestici et protectores) cesarza Konstantyna II. On sam także później dołączył do tej gwardii i w roku 363 n.e. osiągnął stopień ojca. Na tym stanowisku towarzyszył cesarzowi Julianowi Apostacie w kampanii w Mezopotamii przeciwko Szapurowi II, królowi sasanidzkiemu. Po decydującym starciu rzymskie wojska zostały zmuszone się wycofać przed liczebniejszym przeciwnikiem.
Dnia 26 czerwca 363 roku n.e. Julian Apostata zmarł od odniesionych ran, w wyniku czego na tronie pojawił się wakat. Następnego dnia specjalnie zwołana rada wojskowa zdecydowała nadać purpurę Salutiusowi Secundusowi, który jednak odmówił przejęcia władzy. Po kolejnej naradzie cesarzem obwołano Jowiana, co wywołało niemałe zaskoczenie wśród żołnierzy. Rzymski wojskowy i historyk Ammianus Marcellinus sugeruje, że Jowian mógł zostać pomylony z innym Jowianem, naczelnym notariuszem (primicerius notariorum).
Panowanie
Jowian był z wyznania chrześcijaninem i podjął kroki sprzeczne z polityką poprzednika – zwolennika wierzeń pogańskich i odnowy ducha Rzymu w wierze antycznej. Jowian przywrócił struktury chrześcijaństwa pod postacią Kościoła. Po przybyciu do Antiochii odwołał edykt Juliana przeciwko chrześcijanom. Przywrócił sztandar legionów wprowadzony przez Konstantyna Wielkiego – labarum. Zakazał wszelkiego uprawiania magii i wprowadził tolerancję religijną.
Z czasem jednak Jowian zaostrzył swoją politykę wyznaniową. Wprowadził edykt, zgodnie z którym Biblioteka w Antiochii została spalona, a dnia 11 września prawo wedle, którego czczenie starożytnych bogów karać miano karą śmierci. Rozszerzył tą normę dnia 23 grudnia, kiedy to uczestnictwo we wszelkich ceremoniach pogańskich (nawet prywatnych) także równać się miało śmierci. Ponadto darząc Atanazego Wielkiego dużym szacunkiem, Jowian przywrócił go na stanowisko biskupa Aleksandrii.
Jeżeli chodzi o działania wojenne, Jowian po śmierci poprzednika kontynuował jego politykę odwrotu. Pomimo uciążliwych napadów wojsk perskich, armii rzymskiej udało się dotrzeć do brzegów Tygrysu. Znajdując się głęboko na obcym terytorium, Jowian zmuszony był szukać porozumienia i pokoju za wszelką cenę. Za cenę własnego bezpieczeństwa, zgodził się zrezygnować z pięciu wschodnich prowincji zdobytych jeszcze przez Galeriusza w 298 roku n.e. i następnie zaanektowanych przez Dioklecjana. Ponadto zgodził się, aby Persowie przejęli kontrolę nad fortami w Nisibis, Castra Maurorum i Singara. Rzymianie zrezygnowali także ze swoich wpływów w Armenii. Król ormiański Arszak II miał pozostawać neutralny w przypadku ewentualnych, przyszłych konfliktów oraz scedować część ziem na rzecz Persów. Układ pokojowy zawarty na 30 lat uznany został za hańbę i dyshonor. Cesarz Jowian dramatycznie stracił popularność wśród ludu i armii.
Po pojawieniu się w Antiochii, Jowian zdecydował się udać do Konstantynopola, aby umocnić swoją władzę. W czasie drogi, cesarz został znaleziony martwy w swoim łożu w namiocie w Dadastanie, w połowie drogi między dzisiejszą Ankarą a Iznikiem.
Śmierć
Zmarł dnia 17 lutego 364 roku n.e. w mieście Dadastana. Uważa się, że przyczyną zgonu mogło być przejedzenie się grzybami lub zaczadzenie (jego kwatera była dobrze napalona węglem drzewnym). Jowian został pochowany w Konstantynopolu w Kościele Świętych Apostołów. Został zaliczony w poczet bogów jako Divus Iovianus.
