Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Kwintus Labienus

(I wiek p.n.e.)

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Kwintus Labienus na monecie z roku 40 p.n.e.

Kwintus Labienus był rzymskim wodzem pod koniec istnienia republiki rzymskiej, który sprzymierzył się z Partami. Był synem Tytusa Labienusa – wybitnego dowódcy Cezara w trakcie wojen galijskich oraz późniejszego zwolennika Pompejusza w wojnie domowej – który zginął w bitwie pod Mundą w 45 roku p.n.e.

Po zamordowaniu Juliusza Cezara w 44 roku p.n.e. doszło do kolejnej wojny domowej, w której starły się siły obozu „cezariańskiego” (Marek Antoniusz, Gajusz Oktawian, Marek Lepidus) oraz „republikańskiego” (Gajusz Kasjusz Longinus, Marek Juniusz Brutus). Doszło do starcia pod Filippi w roku 42 p.n.e., w wyniku którego zginęli lub odebrali sobie życie Kasjusz oraz Brutus.

Młody Labienus będąc zaangażowany po stronie optymatów starał się odbudować obóz przeciwników Cezarian. W tym celu chciał wykorzystać sąsiadujące z Republiką, Królestwo Partów. Chcąc uniknąć pościgu i zemsty, zgodnie z przekazem Festusa (Brewiarium dziejów ludu rzymskiego, 18), uciekł do Partii. Kasjusz Dion z kolei twierdzi, że Kasjusz oraz Brutus wysłali go jeszcze przed bitwą pod Filippi do Partii z prośbą o wsparcie wojskowe. Król Partów – Orodes II – czekał na wynik starcia i nie chciał aktywnie udzielać się na tym etapie. Wraz z objęciem samodzielnych i niepopularnych rządów przez Antoniusza na wschodzie, Labienus zaczął zachęcać Partów do ataku na prowincje nadgraniczne. Wojska partyjskie najechały Syrię licząc, że mieszkańcy innych rzymskich prowincji wystąpią przeciwko Antoniuszowi i nie będą przeciwne inwazji. Dowództwo nad armią Partów objęli Labienus oraz syn króla – Pakorus I1.

Labienus wraz z partyjską armią najpierw najechał Fenicję i zaatakował miasto Apameę. Tam udało mu się zająć teren bez większych walk – w regionie stacjonowali głównie żołnierze walczący wcześniej po stronie Kasjusza i Brutusa. Walkę podjął jedynie Lucjusz Decydiusz Saxa, który wpierw uciekł do Antiochii, a potem pod naporem Labienusa zmuszony był udać się do Cylicji. Tam został pojmany i zabity. Cylicja i Syria zostały podporządkowane i jedynie miasto Tyr utrzymywało swoją pozycję. Partowie najechali także Judeę, gdzie na tronie ustanowili Antygona, w miejsce Jana Hirkana II.

Co ciekawe, Labienus odnosząc kolejne zwycięstwa przyjął przydomek Parthicus, co było zdecydowanie wbrew logice, gdyż przydomek sam w sobie oznaczał „zwycięzcę Partii”.

Kasjusz Dion i Plutarch są zgodni co do tego, że Marek Antoniusz był wyjątkowo opieszały w decyzjach. W roku 40 p.n.e. poświęcał się swojej kochance Kleopatrze i życiu w luksusie w Egipcie.

Wśród takich głupot i takiej dziecinady zastały Antoniusza dwie wiadomości. Pierwsza z Rzymu — że brat jego, Lucjusz, i żona, Fulwia, najpierw wzajemnie się kłócili, a następnie razem przegrali wojnę z Cezarem, i całą swoją sprawę, i uciekają z Italii. A druga, wcale nie lepsza od tamtej — że Labienus z partyjskim wojskiem podbija Azję od Eufratu i Syrii po Lidię i Jonie.

Plutarch z Cheronei, Żywot Antoniusza, 30

Finalnie, będąc w Grecji, zdecydował się wysłać swojego podpieczonego – Publiusza Wentydiusza Bassusa – aby ten podjął działania przeciwko Labienusowi oraz Partom. Bassus był niezwykle skuteczny w swoich działaniach. Labienus był zszokowany szybkością ruchów Bassusa i zmuszony został wycofać się z prowincji Azja do Syrii. Bassus podążał za nim, by w końcu rozlokować wojska w górach Taurus naprzeciwko umocnionych sił wroga. Labienus oczekiwał wsparcia ze strony Partów, kiedy Bassus czekał na posiłki ciężkiej piechoty. Finalnie starcie zakończyło się zdecydowanym zwycięstwem Bassusa. Partowie opuścili Syrię i Judeę, z której zbiegł przerażony Antygon.

Zgodnie z przekazem Florusa, ostatecznie starcie rzymskich sił z Partami miało miejsce między rzekami Eufrat i Orontes w roku 39 p.n.e.. Bitwa zakończyła się zwycięstwem Bassusa nad armią 20 tysięcy Partów i w oczach Rzymian uważana była za odpowiedź na tragiczną klęskę Krassusa w 53 roku p.n.e. W starciu zginął syn króla Partów – Pakorus oraz Labienus.

Przypisy
  1. Odnośnie tej kwestii i sojuszu rzymsko-partyjsko inne informacje pozostawił nam Plutarch oraz Justynus.
Źródła wykorzystane
  • Appian z Aleksandrii, Historia rzymska
  • Festusa, Brewiarium dziejów ludu rzymskiego
  • Justynus, Epitoma historiarum philippicarum Trogi Pompei
  • Kasjusz Dion, Historia rzymska
  • Plutarch, Żywot Antoniusza
  • Zdjęcie: Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów