Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Herma

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Rzymska herma jońska, Muzea Kapitolińskie
Rzymska herma jońska, Muzea Kapitolińskie.

Herma była specyficznym dla antyku elementem dekoracyjnym, będącym formą figury przedstawiającej bóstwo. Charakterystyczne dla herm było realistyczne przedstawienie postaci jedynie od pasa w górę, podczas gdy dolna część posągu miała formę czterokątnego zwężającego się ku dołowi słupka.

Hermy narodziły się w Grecji, gdzie tradycyjnie przedstawiały bardzo popularnego boga Hermesa (stąd również ich nazwa). Hermes poza górną częścią posiadał wyrzeźbionego również fallusa, umieszczonego na słupku stanowiącym dolną część figury. Jako że Hermes był opiekunem przede wszystkim podróżnych, kupców i złodziei, posągi ustawiano na skrzyżowaniach i rozstajach dróg. W samych Atenach hermy dobiły niemal każde skrzyżowanie. Z biegiem lat hermy stały się popularne także poza Grecją, szczególnie w Rzymie.

Z czasem w formie herm zaczęto przedstawiać wyobrażenia innych bogów, a nawet sławnych postaci. „Świeckie” hermy miały przeważnie formę postaci z dwoma obliczami (nazywano je parzystymi), a właściwie dwóch głów połączonych tyłem. Można było oznaczyć trzy typy herm:

  • doryckie (przedstawiające postaci męskie),
  • jońskie (przedstawiające postaci żeńskie),
  • parzyste (z głową o dwóch obliczach).

Ateńskie hermy stały się niemymi bohaterami wielkiej i tragicznej w skutkach afery. Porankiem 8 czerwca 415 r. p.n.e. mieszkańcy miasta odkryli, że liczne ustawione na skrzyżowaniach ulic hermy zostały zdewastowane – kamiennym Hermesom odłamano nosy i fallusy. Podobno w całym mieście ostała się tylko jedna nietknięta figura. Ateńczycy odebrali to jako niesłuchane świętokradztwo, szczególnie, że czyn ów miał miejsce na niecały miesiąc przed wyruszeniem potężnej wyprawy wojennej przeciwko Syrakuzom. Spodziewano się, że zamiarem wandali było rozgniewanie bogów i tym samym ściągnięcie ich gniewu, co miałoby doprowadzić do fiaska sycylijskiej kampanii. Obawiano się, że to wstęp do zamachu stanu, zmobilizowano żołnierzy, którzy obsadzili strategiczne punkty w mieście.

Ateński „incydent” ostatecznie kosztował na wielu ludzi ściągnął śmierć lub wygnanie. Ateński dowódca i polityk, Alkibiades oskarżony o udział w spisku został wezwany do powrotu z kampanii przeciw Syrakuzom by stanąć przed specjalnie powołaną komisją śledczą. Jednak przewidując, że powrót do Aten może zakończyć się dla niego śmiercią zbiegł i osiadł w Argos.

Autor: Krzysztof Kaucz
Źródła wykorzystane
  • Aleksander Krawczuk, Sprawa Alkibiadesa
  • Aleksander Krawczuk, Komisja śledcza – Ateny 415 rok p.n.e., Puls Biznesu
  • Autor zdjęcia: Krzysztof Kaucz

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów