Do naszych czasów zachowała się jedynie jedna przemowa cesarza do żołnierzy (tzw. adlocutio). Jej autorem jest cesarz Hadrian, który wygłosił ją latem 128 roku n.e. w Lambaesis, w obecnej Algierii.
W tym czasie przebywał on w obozie legio III Augusta, gdzie wygłosił różne mowy do kolejnych oddziałów rzymskich. Jedną z nich skierował do oddziału jazdy – ala I Pannoniorum – komplementując żołnierzy:
Zrobiliście wszystko zgodnie z założeniami. Wypełniliście plac szkoleniowy swoimi okręgami, rzuciliście włócznie nie niezgrabnie, pomimo krótkich i sztywnych włóczni. Kilku z was zręcznie rzucało włóczniami. Wasze naskakiwanie na konie było wczoraj żywe i zwinne1.
Mowa została wyryta w kamieniu (na narożnych filarach platformy widokowej) i umieszczona pośrodku pola szkoleniowo-paradnego – dwa kilometry na zachód od głównego fortu.
