Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Juliusz Cezar i fauna Germanii

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Rzymskie doliny
Rzymskie doliny

Rzymianie byli ciekawi świata. Podbite ziemie stanowiły nie tylko źródło surowców, żywności, czy taniej siły roboczej. Informacje o nowych zdobytych terytoriach stanowiły dowód tego, jak daleko sięga władza, czyli Imperium Rzymu. Zwycięzcy wodzowie przybywali z wieściami o podbitych ludach, ich zwyczajach, a także ciekawostkach przyrodniczych występujących na nowo zagarniętych ziemiach.

Niezbitym dowodem takiego podejścia są nieśmiertelne dzieła Juliusza Cezara. W „Wojnach Galijskich” znajdziemy opis tego, co też  ciekawego Cezar zauważył na terenie Germanii. W zakresie fauny Cezar czyni następujące spostrzeżenia:

Występuje tu byk podobny z wyglądu do jelenia (bos cervi figura), któremu pośrodku czoła między uszami wystaje jeden róg, okazalszy i bardziej prosty niż inne znane nam rogi: od jego wierzchołka rozchodzą się szeroko rozgałęzienia przypominające dłonie. Samica i samiec mają jednakowy wygląd oraz taki sam kształt i rozmiary rogów.

Juliusz Cezar, Wojna Galijska, VI.26

Nie do końca wiadomo, jaki gatunek „jelenia”  autor miał na myśli.

Żyją tu również zwierzęta zwane łosiami (alces). Kształtem i różnobarwną maścią podobne są one do kóz, ale przewyższają je nieco rozmiarami. Rogi są u nich tępo zakończone, a nogi mają bez stawów kolanowych, tak, że do snu nie kładą się, a jeżeli przypadkiem przewrócą się, nie mogą ani powstać, ani podnieść się. Drzewa służą im za legowiska: opierają się o nie i lekko przechylone śpią. A gdy myśliwi dzięki śladom odkryją miejsce, gdzie one zazwyczaj się chronią, to tutaj albo wszystkie drzewa podkopują u korzeni, albo podcinają, ale tyle jedynie, by pozostało ogólne wrażenie, że one stoją. Gdy łosie, tutaj — jak zwykle — oprą się, nadwerężone drzewa obalają swoim ciężarem i razem z nimi same padają.

Trzeci rodzaj to zwierzęta zwane turami (uri). Co do wielkości, są nieco mniejsze od słoni, a z wyglądu, maści i kształtu przypominają byki. Są one bardzo silne i szybkie i nie oszczędzają – jak dojrzą – ani człowieka, ani zwierzęcia. Chwyta się je w zmyślne paście i zabija; młodzież hartuje się i ćwiczy przy tego rodzaju zajęciach i polowaniach, a ci, którzy najwięcej tych zwierząt ubiją i na dowód okażą publicznie rogi, zyskują wielką sławę. Ale zwierzęta te, schwytane nawet, jako młode, nie potrafią przyzwyczaić się do człowieka i nie dają się obłaskawić. Rogi ich swoją rozłożystością, kształtem i wyglądem znacznie różnią się od rogów naszych byków.

Juliusz Cezar, Wojna Galijska, VI.27-28

Nie można oprzeć się wrażeniu, że łoś, to jednak pierwsze zwierzę z rogami, jak dłoń, natomiast opisany przez Cezara „łoś”, to raczej renifer (tępo zakończone rogi i jasne umaszczenie).

Co do innych rodzimych gatunków, opis żubra oraz tura podaje też Pliniusz opisując kraj Scytów, gdzie żyją „wielkie byki z grzywą lwa” zwane bifontes, oraz uri, wielkie i szybkie bestie, które „ignoranci niesłusznie nazywają bawołami”.

Źródła wykorzystane
  • Gaius Iulius Caesar, Commentarii de Bello Gallico, w tłumaczeniu na język polski
  • Pliniusz Starszy, Historia Naturae, wg tłumaczenia angielskiego

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów