Książka „Krassus. Polityk niespełnionych ambicji” autorstwa Macieja Piegdonia poświęcona jest postaci Marka Licyniusza Krassusa, jednego z najbogatszych Rzymian w historii i ważnego polityka oraz wodza rzymskiego z I wieku p.n.e.
Dr Maciej Piegdoń jest wybitnym specjalistą z dziedziny historii rzymskiej. W swoim dorobku ma wiele publikacji, z których kilka miałem przyjemność przeczytać. Autor posiada olbrzymią wiedzę, a jego pozycje posiadają szeroką bibliografię i wartościowe przypisy.
Tym razem autor zdecydował się skupić na postaci Marka Licyniusza Krassusa, wybitnego rzymskiego polityka i wojskowego, który za sprawą swojego olbrzymiego majątku miał olbrzymie wpływy na scenie politycznej republiki rzymskiej w połowie I wieku p.n.e. Jak zaznacza autor, na polskim rynku wydawniczym nie pojawiła się dotychczas żadna pozycja skupiająca na przedstawieniu biografii Krassusa. Napisanie tej książki jest odpowiedzią na tę próżnię, zwłaszcza że na przestrzeni lat doszło do zmiany podejścia historyków do opisywanej postaci. Przez lata Krassus postrzegany był jako mało istotny polityk rzymski, co stopniowo było odrzucane, a kolejni międzynarodowi badacze doszukiwali się w nim osoby podobnej do Cezara czy Pompejusza – ambitnej i żądnej decydującej roli w państwie rzymskim.
Krassus pochodził z bogatego Licyniuszów. Kiedy na początku I wieku p.n.e. doszło do otwartej rywalizacji między Sullą a Mariuszem, a tym samym optymatami i popularami, Krassus, wraz ze swoim ojcem, związał swój los z Sullą. Krassus wraz z ojcem odważnie wspierali Sullę w działaniach wojennych i politycznych wobec przeciwnych mu popularów. Sulla finalnie zdobył władzę w Rzymie w 82 roku p.n.e., jednak Krassus po wygranej wojnie domowej nie został wystarczająco doceniony przez swojego patrona. Dla odmiany Sulla niezwykle wywyższał młodego Gnejusza Pompejusza, który pominął wiele szczebli cursus honorum i w młodym wieku doczekał się triumfu a także konsulatu. Krassus dla odmiany musiał zgodnie z prawem zdobywać kolejne urzędy w Rzymie i odzyskiwać zagrabiony jego rodzinie majątek w czasie proskrypcji ogłoszonej popularów. Determinacja i umiejętność dobrego poruszania się po scenie politycznej i społecznej pozwoliła mu w niedługim czasie pomnożyć majątek rodu, a z czasem stać się najbogatszym Rzymianinem tamtych czasów. Krassus długo pozostawał w cieniu Pompejusza, którego nie trawił; nienawiść nie przeszkadzała mu jednak nawiązywać okresową współpracę przy realizacji politycznych celów. Krassus dzięki swojemu majątkowi skutecznie oddziaływał na politykę Rzymu i wspierał ambitnych Rzymian m.in. Juliusza Cezara. Z czasem Krassus zawarł przymierze z Pompejuszem i Cezarem (tzw. triumwirat), który w praktyce decydował o kierunku rozwoju Republiki. Finalnie, Krassus marząc o zdobyciu chwały podobnej do swoich towarzyszy, a nawet większej, zdecydował się na inwazję na Partię, co jednak okazało się błędną decyzją.
Nieduża objętościowo książka wydaje się być szybką lekturą; jest to jednak mylna spostrzeżenie. Autor w sposób naprawdę gruntowny podszedł do tematu ukazania postaci Krassusa i sceny politycznej Rzymu tamtych czasów. Mnogość powiązań bohaterów, sojuszy oraz celów dają nam do zrozumienia, z jak skomplikowanymi czasami mieliśmy już do czynienia ponad dwa tysiące lat temu. Autor książki bardzo fachowo analizuje relacje między politykami I wieku p.n.e., ukazuje procesy polityczno-społeczno-ekonomiczne oraz umiejscawia w tym wszystkim Krassusa.
Książka jest o tyle ciekawa, że wreszcie możemy w szerszym świetle poznać Rzymianina, na którego temat nie zachowało się tak wiele materiałów, jak o Cezarze czy Pompejuszu. Autor urozmaica treść licznymi przypisami oraz załącza szeroką bibliografię. Zarówno z punktu widzenia merytoryki jak i wydania pozycję należy ocenić bardzo dobrze.
Książka wydana został przez wydawnictwo Atryda. W ręce Czytelnika trafia dobrze oprawiona, nieduża gabarytowo i z przypisami na dole stron pozycja. Ponownie niestety zabrakło moim zdaniem ilustracji lub chociaż map poglądowych, które pomogłyby lepiej odnaleźć się w tamtych czasach.
Jest to z pewnością ciekawa lektura dla każdego, kto chce poznać jakie mechanizmy i procesy występowały w polityce rzymskiej pod koniec istnienia Republiki oraz w jak dużym stopniu o losach państwa decydowały pieniądze, wpływy i korupcja.
