Książka „Pax Romana” autorstwa Adriana Goldsworthy’iego jest próbą rzeczowej analizy tzw. „pokoju rzymskiego” – okresu w historii Imperium Rzymskiego od 27 p.n.e. (ustanowieniu pryncypatu) do 235 roku n.e. (śmierci ostatniego Sewera, Aleksandra). Czas ten uważa się za okres stabilizacji i względnego spokoju w państwie rzymskim.
Autor w swojej książce – podobnie jak Mary Beard w „SPQR. Historia starożytnego Rzymu” – nie opisuje dziejów Imperium Rzymskiego, podając suche fakty, a raczej prowadzi monolog / rozważania poświęcone wydarzeniom oraz procesom, jakie występowały w Imperium w czasie „pax romana” oraz doprowadziły do niego. Jak sam autor zaznacza Rzymianie w początkach istnienia nie przewidywali i nie dążyli do zapanowania nad prawie całym ówczesnym znanym światem. De facto stopniowa ekspansja wynikała nie tylko z agresji i nieustępliwości Rzymian; ale przede wszystkim ze sprawności państwa, skuteczności oraz zdolności do odpowiedniego oddziaływania na sąsiednie kraje i miasta. Kiedy udało im się już opanować olbrzymie terytorium, wykazali świetne umiejętności organizacyjne oraz stabilizacyjne, dzięki którym potrafili zarządzać ziemiami, ale i zachęcić podbite społeczności do współpracy. Wielu upatrywało w obywatelstwie rzymskim możliwość zapewnienia sobie i rodzinie przyszłości oraz przede wszystkim dawało prestiż – przynależność do potężnego państwa rzymskiego.
Oczywiście „Pax Romana” to nie jedynie gloryfikacja Rzymian. Autor w sposób bardzo analityczny opisuje powstania oraz bunty, jakie wybuchały na terenie Imperium. Co jednak jest istotne, te wybuchy nieposłuszeństwa były bardzo szybko tłumione. Tutaj autor nie szczędzi opisów bezwzględności oraz determinacji Rzymian do ustabilizowania sytuacji. To w dużej mierze właśnie sprawność, wydolność oraz upór rzymskiej machiny wojennej pozwalał utrzymać względny spokój na terenie Imperium przez setki lat; spokój który nie udało się osiągnąć żadnemu innemu mocarstwu przez tak długi czas.
Co ciekawe, nasze pojmowanie Rzymian, jako okupantów którzy kontrolują każdą sferę życia podporządkowanych mieszkańców jest mylne. Władza rzymska bardzo chętnie oddawała zarządzanie i kontrolowanie ziem lokalnym władzom i ludom; cofając się bardziej do roli kontrolera oraz podmiotu nadzorczego. Zdawano sobie sprawę, że fizycznie nie możliwym było zadbanie o wszystko, w tym np. niemożliwym było usunięcie rabusiów, rozpanaszających się zwłaszcza na terenach obecnej Turcji.
Książka oczywiście poza tym, że jest ładnie wydana posiada na końcu obszerny słownik pojęć, chronologię oraz szeroką bibliografię. Jedyne czego mi osobiście tutaj brakuje to upiększenia pozycji zdjęciami oraz grafikami, tak jak to miało miejsce w przypadku „SPQR. Historia starożytnego Rzymu”.
Podsumowując, pozycja jest niezwykle wartościową analizą historyczną, która pozwala każdemu pasjonatowi spojrzeć na świat i cywilizację Rzymian w nowy sposób. Stawiam ją z pewnością na tym samym poziomie merytorycznym i warsztatowym co dzieło Mary Beard oraz uważam, że każdy szanujący się miłośnik Rzymu, powinien po nią sięgnąć.
Pax Romana przyniósł niezwykły okres pokoju i stabilności, jaki rzadko zdarzał się wcześniej bądź później. Rzymianie jednak byli przede wszystkim zdobywcami, którzy siłą zajęli rozległe tereny sięgające od Eufratu na wschodzie po wybrzeże Atlantyku na zachodzie. Byli agresywni i bezwzględni, a podczas tworzenia ich imperium miliony straciły życie lub wolność. Czym więc był tak naprawdę ów „pokój rzymski” i co oznaczał dla ludzi, którzy chcąc nie chcąc znaleźli się w zasięgu jego oddziaływania?
Ceniony historyk Adrian Goldsworthy opowiada dzieje tworzenia imperium, wyjaśniając, jak i dlaczego Rzymianom udało się opanować tak znaczną część świata, i rozważając, czy pozytywny obraz pax Romana jest prawdziwy. Ta nowatorska i rzetelna książka zabiera czytelnika w podróż od krwawych podbojów agresywnej republiki, poprzez epokę Cezara i Augusta, do złotego okresu pokoju i dobrobytu pod rządami takich cesarzy, jak Marek Aureliusz, dając wyważony i wielowymiarowy obraz życia w imperium rzymskim.
Produkt jest tymczasowo niedostępny
Specjalnie dla Czytelników !!! niższe ceny po kliknięciu w poniższy link i wpisaniu hasła do rabatu: imperiumromanum
