Ammaia to rzymskie miasto w środkowo-wschodniej Portugalii (niedaleko Marvao), które zostało założone pod koniec I wieku p.n.e. Miasto obejmowało obszar 25 ha, zasiedlone było przez około 2000 osób i było prosperującym miastem w prowincji Luzytania. Miasto założone zostało na lewym brzegu rzeki Sever. Ziemia w tym rejonie jest żyzna, co gwarantowało dobre plony; co więcej mieszkańcy mieli bardzo dobry dostęp do wody pitnej.
Za panowania cesarza Klaudiusza Ammaia otrzymała status civitas; między połowem I i połową II wieku n.e. z kolei otrzymała status municipium. Miasto opuszczone zostało w pierwszej połowie VI wieku n.e.
Do tej pory naukowcom udało się wydobyć z ziemi kilka obszarów miast:
- Brama wjazdowa i towarzyszące jej mury; zachowały się także pozostałości po dwóch wieżach. Brama była skierowana na stolicę Luzytanii – Augusta Emerita (obecna Merida).
- Mały kompleks termalny, znajdujący się w pobliżu forum. Termy posiadały: szatnię, salę z zimną i gorącą wodą, mały zamknięty i duży otwarty basen;
- Zachowane pozostałości domu rzymskiego, z kuchnią, opierający się o mury miasta;
- Forum i świątynia. Miejsce to było centrum życia politycznego, społecznego i ekonomicznego. Tutaj znajdowała się bazylika, będąca miejscem gdzie toczyły się rozprawy sądowe oraz kuria – miejsce władz.
W trakcie wykopalisk udało się wydobyć liczne obiekty związane z pochówkiem, biżuterię, jak i elementy życia codziennego. Te możliwe są do zobaczenia w lokalnym muzeum.
