Pliniusz Starszy (Caius Plinius Secundus) żył w latach 23 – 79 n.e. Był rzymskim pisarzem i uczonym. Jedynym jego zachowanym dziełem jest „Historia naturalna”, rodzaj encyklopedii, która jest kopalnią wiedzy i wyobrażeń czasów rzymskich.
- „Jedynie lekarzowi wolno bezkarnie zabić człowieka”
- łacina: [Medicoque tantum hominem occidisse inpunitas summa est]
- opis: Pliniusz w uszczypliwy sposób odnosi się tutaj do faktu, że prawo rzymskie nie zabraniało lekarzom „eksperymentowania” i stosowania swoich nowatorskich metod leczenia na pacjentach.
- źródło: Pliniusz Starszy, Historia naturalna, XXIX.18
- „Spośród wszystkich ludów całego świata jedynym bez wątpienia narodem, który najbardziej wyróżnił się męstwem, był naród rzymski”
- łacina: [Gentium in toto orbe praestantissima una omnium virtute haud dubie Romana extitit]
- źródło: Pliniusz Starszy, Historia naturalna, VII.41
- „Ani dnia bez linii”
- łacina: [Nulla dies sine linea]
- opis: słowa wypowiedziane przez greckiego malarza Apellesa
- źródło: Pliniusz Starszy, Historia naturalna, XXXV, 84
- „Jak gdyby było coś nieszczęśliwszego od człowieka, nad którym panują urojenia”
- łacina: [Quasi quidquam infelicius sit homine cui sua figmenta dominantur]
- źródło: Pliniusz Starszy, Historia naturalna II, 7
- „Jak szczęśliwe, jak naprawdę zachwycające byłoby życie, gdybyśmy tylko pragnęli tego, co można znaleźć na powierzchni ziemi; jednym słowem, tylko to, co jest dla naszych rąk!**”
- opis: inne tłumaczenie: „Jakże szczęśliwym byłoby życie, gdyby człowiek (…) tylko tego pragnął, co posiada”.
- łacina: [quam beata, immo vero etiam delicata esset vita, si nihil aliunde quam supra terras concupisceret, breviterque, nisi quod secum est!]
- źródło: Pliniusz Starszy, Historia naturalna XXXIII, 1
- „Nieszkodliwy piorun”
- łacina: [Brutum fulmen]
- opis: w późniejszych czasach używane jako „pusta groźba”.
- źródło: Pliniusz Starszy, Historia naturalna II.43
- „W skorupce orzecha”
- łacina: [In nuce]
- opis: nawiązanie do słów Cycerona, który twierdził że zapisany na małym kawałku pergaminu tekst „Iliady” Homera, mógł się zmieścić w skorupce orzecha.
- źródło: Pliniusz Starszy, Historia naturalna VII.21
- „Tylko medyk może bezkarnie każdego zamordować”
- łacina: [Medicoque tantum hominem occidisse inpunitas summa est]
- źródło: Pliniusz Starszy, Historia naturalna XXIX.8
- „Z Afryki zawsze coś nowego”
- łacina: [Ex Africa semper aliquid novi]
- opis: greckie powiedzenie używane w starożytności, znane w wersji: „Co nowego z Afryki?”. Podkreślało ono unikalność tego obszaru.
- źródło: Pliniusz Starszy, Historia naturalna II, 8, 42
- „Ze wszystkich dóbr, które człowiekowi dała natura, żadne nie jest większe od śmierci w przyzwoitym czasie”
- źródło: nieznane
- „Zabiła mnie wielka liczba lekarzy”
- łacina: [Turba se medicorum perisse]
- opis: inskrypcja grobowa pewnego „nieszczęśliwego” pacjenta. Pliniusz podkreśla, że w jego czasach lekarze często różnili się co do metody leczenia, na czym najwięcej tracił pacjent.
- źródło: Pliniusz Starszy, Historia naturalna XXIX, 5
- „Z ziarnkiem soli”
- łacina: [Cum grano salis]
- opis: z dodatkiem sceptycyzmu.
- źródło: Pliniusz Starszy, Historia naturalna XXIII, 8, 149
