Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Faustyna Młodsza: Towarzyszka Marka Aureliusza, filozofa na tronie

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Faustyna Młodsza i Marek Aureliusz na reliefie
Faustyna Młodsza i Marek Aureliusz na reliefie

Na rzymskich forach niegdyś wznosiły się pomniki, na których uwieczniono jej podobiznę: piękna twarz, dumny profil, włosy starannie splecione w skomplikowaną fryzurę. Faustyna Młodsza, żona Marka Aureliusza, była postacią, która zapisała się w historii nie tylko jako cesarzowa, ale jako kobieta, która w trudnych czasach potrafiła odnaleźć harmonię między obowiązkiem a pasją życia. Niektórzy ją wielbili, inni szepcząc, przypisywali jej liczne skandale. Kim była tak naprawdę?

Obietnica  małżeństwa z Werusem

Faustyna przyszła na świat w 125 roku n.e. jako córka Antoninusa Piusa i Faustyny Starszej. Od najmłodszych lat była przygotowywana do roli żony cesarza. Pierwotnie planowano, że jej mężem zostanie Lucjusz Werus, adoptowany syn jej ojca. Los jednak pokierował inaczej – polityczna kalkulacja wymagała, by Faustyna poślubiła innego adoptowanego syna Antoninusa, Marka Aureliusza. Lucjusz Werus wiele lat później stał się zaś zięciem Faustyny, żeniąc się z jej córką, Lucillą.

Miłość, intelekt i sztuka

Małżeństwo z Markiem Aureliuszem było niezwykłym związkiem. Chociaż władca uchodził za filozofa i człowieka ceniącego stoickie zasady, Faustyna wnosiła do ich relacji lekkość i zamiłowanie do sztuki. Razem dzielili pasję do literatury, teatru i kultury grecko-rzymskiej, co wzmacniało ich więź. Była nie tylko żoną, ale również powierniczką, a ich korespondencja i rozmowy – jak twierdzą niektóre źródła – obejmowały zarówno sprawy państwowe, jak i filozoficzne dylematy.

Faustyna kontynuowała tradycje innych dam, towarzyszysząc Markowi Aureliuszowi w licznych wyprawach. W trudnych warunkach obozowych potrafiła stworzyć atmosferę przypominającą dom – zajmowała się organizacją życia codziennego, dbała o morale, a nawet  troszczyła się o żołnierzy. Dzięki niej cesarskie obozy były miejscami, gdzie wojownicy mogli poczuć namiastkę normalności, co zyskało jej szacunek, ale także zazdrość.

W cieniu spisków i plotek

Nie brakowało jednak ciemniejszych stron jej życia. Faustynie przypisywano romanse z przystojnymi marynarzami czy gladiatorami. Kronikarze nie szczędzili oskarżeń, prawdopodobnie przesadzonych, o jej rozwiązłość.

W 175 roku n.e. doszło do jednego z największych kryzysów w życiu Faustyny – buntu Gajusza Awidiusza Kasjusza. Kasjusz, lojalny generał Marka Aureliusza, ogłosił się cesarzem, twierdząc, że otrzymał wsparcie Faustyny.

Niektórzy historycy starożytni sugerują, że Faustynę i Kasjusza mogły łączyć nie tylko polityczne interesy, ale również romans. Choć brak na to jednoznacznych dowodów, samo oskarżenie przyczyniło się do jej upadku w oczach wielu Rzymian.

Śmierć

Faustyna zmarła w 175 roku n.e. w obozie wojskowym w Azji Mniejszej, wkrótce po stłumieniu buntu Kasjusza. Oficjalnie jej śmierć przypisywano chorobie, ale nie brak spekulacji, że mogło to być samobójstwo. Jej związek z buntem, a także plotki o romansie z Kasjuszem, mogły doprowadzić ją do desperacji. Inna teoria głosi, że Marek Aureliusz, mimo miłości do żony, uległ presji arystokracji i mógł wymusić na niej tę decyzję, by uniknąć dalszego skandalu.

Później sam cesarz nie tylko złożył jej hołd, ale także uczynił z niej boginię – jej kult miał symbolizować cnoty cesarskiej małżonki. Miasta w imperium nosiły jej imię, a jej działalność charytatywna, w tym fundacja wspierająca wdowy i sieroty, wpisała się w dziedzictwo dynastii Antoninów.

Rekordowa matka cesarstwa

Faustyna Młodsza urodziła co najmniej 13 dzieci, co czyni ją jedną z najbardziej płodnych cesarzowych w historii. Jej potomstwo stało się symbolem sukcesu dynastii Antoninów, ale również źródłem dramatów. Spośród dzieci Faustyny, tylko pięcioro dożyło dorosłości. Jednym z nich był Kommodus, który po śmierci ojca został cesarzem.

Matka miała na niego ogromny wpływ – zarówno poprzez swój styl życia, jak i sposób, w jaki radziła sobie z presją roli cesarzowej. Faustyna była osobą pełną pasji i silnej woli, co mogło kształtować charakter młodego Kommodusa. Jednak jej reputacja, pełna plotek o romansach i intrygach, mogła również przyczynić się do jego niestabilności psychicznej i brutalnych rządów.

Dziedzictwo

Faustyna Młodsza była postacią złożoną: matką, żoną, cesarzową i kobietą, której życie oscylowało między wielkimi czynami a kontrowersyjnymi epizodami. Dla jednych była uosobieniem cnoty, dla innych – symbolem ludzkich słabości. Niezależnie od ocen, jej historia nadal inspiruje i intryguje, odsłaniając blaski i cienie życia na szczycie rzymskiej władzy.

Autor: Joanna Morgan
Źródła wykorzystane
  • Boatwright, Mary T., Women and the Imperial Family in the Roman Empire, Cambridge: Cambridge University Press

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów