Rozdziały
Imiona | Titus Flavius Sabinus Vespasianus |
---|---|
Panował jako | Imperator Titus Caesar Vespasianus Augustus |
Czas panowania | 24 czerwca 79 – 13 września 81 n.e. |
Urodzony | 30 grudnia 39 n.e. |
Zmarły | 13 września 81 n.e. |
Tytus Flawiusz urodził się dnia 30 grudnia 39 roku n.e. w Rzymie jako Titus Flavius Sabinus Vespasianus. Był synem cesarza Wespazjana i Domitilli Starszej. Starszy brat Domicjana i Domitilli Młodszej.
Tytus był cesarzem rzymskim w latach 79-81 n.e. Zakończył wojnę żydowską. Za jego panowania nastąpiła także erupcja Wezuwiusza.
W dzieciństwie wychowywał się razem z synem cesarza Klaudiusza i Messaliny Brytanikiem i cudem uniknął śmierci, gdy tamten został otruty przez Nerona. Tytus wypił tylko mały łyk podanej im potrawy i przez długi okres chorował. Wespazjan od dawna przygotowywał swojego syna, Tytusa do rządzenia powierzając mu liczne obowiązki wojskowe i administracyjne. W roku 57 n.e. zaciągnął się do jednego z legionów nadreńskich, gdzie służył w stopniu trybuna. W roku 59 n.e. powrócił do Rzymu, gdzie rozpoczął studia prawnicze. Na Wschodzie przebywał od roku 66 do czerwca 71 n.e. Od 67 roku n.e. razem z ojcem Wespazjanem tłumił powstanie żydowskie w Palestynie.
Od 69 roku n.e. prowadził działania samodzielnie, gdyż sam Wespazjan został w Aleksandrii obwołany imperatorem. Tytus zakończył wojnę żydowską (lata 66-70 n.e.) zdobywając i burząc Jerozolimę. W początkowym etapie działań oblężniczych został odcięty od eskorty i omal nie wzięto go do niewoli. Ani Tytus, ani jego ojciec, Wespazjan, nie przyjęli tytułu Iudaicus („żydowski”) prawdopodobnie dlatego, aby nie drażnić żydowskiej diaspory. Podczas rządów ojca, piastował urząd prefekta pretorianów i jak pisze Swetoniusz, wsławił się bezwzględnością w walce z przeciwnikami, m.in. kazał zamordować dawnego dowódcę Witeliusza – Aulusa Cecynę.
Cesarz
Kiedy umarł jego ojciec jasne stało się, że to właśnie on zostanie nowym cesarzem. Ponoć panowała wtedy obawa, że będzie drugim Neronem. Krótko jednak panowało to przekonanie. Po wstąpieniu na tron okazał się jednak władcą łagodnym i wyrozumiałym. Swetoniusz nazywa go „umiłowaniem i rozkoszą rodzaju ludzkiego” (amor et deliciae generis humani). Pewnego razu, gdy cesarz uświadomił sobie, że niczego dobrego nie uczynił w tym dniu dla poddanych, miał zawołać „Przyjaciele, straciłem dzień!” (Amici, diem perdidi!).
Nastawienie ludzi do Tytusa zmieniły dwie klęski. Za jego panowania nastąpiła erupcja Wezuwiusza w roku 79 n.e. Z kolei w Rzymie w roku 80 n.e. wybuchł groźny pożar i zaraza, co powodowało pogłoski, czy jakoby Tytus nie jest znienawidzony przez bogów. Tytus bardzo energicznie pomagał wtedy ludziom będącym w potrzebie. Chętnie wysłuchiwał próśb ludzi i chociaż spełnienie wielu z nich było niemożliwe to zawsze chętnie obiecywał pomoc. Powiadał, że nikt nie powinien odchodzić od cesarza smutny.
Za jego panowania ukończona została także budowa Koloseum, po 10 latach prac.
Obraz przedstawia rodzinę Flawiuszów w triumfalnym pochodzie w 71 roku n.e. Wespazjan znajduje się na przedzie rodziny, ubrany jako pontifex maximus. Za nim kroczy Domicjan z Domicją Longiną oraz Tytus w stroju religijnym.
Śmierć
Zmarł dnia 13 września 81 roku n.e. w rodzinnej posiadłości w Raete po krótkiej chorobie, najprawdopodobniej była to febra. Swetoniusz podaje, jakoby Domicjan miał mu celowo nie pomóc (podobnie twierdził Kasjusz Dion, który wspomina knowania Domicjana przeciwko Tytusowi). Zdaniem Flawiusza Filostrata, Tytus został otruty przez Domicjana.
Swetoniusz podaje, że Tytus umarł nie dokończając zdania: „W jednym tylko zawiniłem…”. Nie wyjawił, co to było. Tytus bardzo zgodnie współrządził z Senatem, dlatego doczekał się życzliwych opinii rzymskich historyków. Podobno też nie znosił krwi na arenie i nie pozwolił nigdy, by w jego obliczu dobijano rannych gladiatorów. Umiał śpiewać i grać na lirze, układał dobre wiersze, był też zdumiewająco zdolnym stenotypistą.
Uznany został za boskiego, divus.
Małżeństwa i potomstwo |
|
He died on September 13, 81 CE. at the family estate in Raete after a short illness, most likely it was fever. Suetonius states that Domitian deliberately did not help him (Cassius Dio, who mentions Domitian’s plots against Titus, claimed similarly). According to Flavius Philostratus, Titus was poisoned by Domitian.
Suetonius states that Titus died without finishing the sentence