Gajusz Petroniusz zwany Arbitrem, któremu przypisuje się autorstwo wydanej anonimowo powieści Satyricon, zyskał duży wpływ na cesarza Nerona, znudzonego stoickim Seneką. Dla zafascynowanego kulturą grecką i uważającego się za artystę cesarza oraz jego zmanierowanego dworu stał się wyrocznią w sprawach dobrego smaku i wartości artystycznych.
Stąd przydomek Arbiter elegantiae (elegantiarum). Swój wpływ na cesarza przypłacił nie tylko niechęcią Seneki, ale również nienawiścią prefekta pretorianów Ofoniusza Tygellinusa, który wykorzystał spisek na życie Nerona (rok 65 n.e.) do oskarżenia Petroniusza o kontakty z jednym z przywódców spisku, Gajuszem Pizonem. Podobnie jak Seneka i Lukan, Petroniusz zdecydował się popełnić samobójstwo i uniknąć haniebnej egzekucji. Spodziewając się nieuchronnego wyroku śmierci zorganizował ucztę, podczas której otworzył sobie żyły, zaciskając je następnie opaską, aby opóźnić zgon. Przez kilka godzin dokonał dyspozycji majątkowych, ucztował, rozmawiał z przyjaciółmi, słuchał recytacji i muzyki.
