Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Haruspicje – wróżby z wnętrzności

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Etruskie inskrycje na wykonanej z brązu wątrobie owcy z Piacenzy
Etruskie inskrycje na wykonanej z brązu wątrobie owcy z Piacenzy. | Zdjęcie: Lokilech | Na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported

Haruspikowie (Haruspices) byli to kapłani, którzy działali dawno temu. Pierwotnie występowali oni w państwie Mari (północna Mezopotamia) oraz u Hetytów. Potem haruspicy pojawili się w Etrurii. Od Etrusków przejęli ich antyczni Rzymianie. Haruspikowie pojawiać się zaczęli w Rzymie od czasu wojen punickich (połowa III wieku p.n.e.). Haruspikowie udzielali rad zarówno państwu jak i osobom prywatnym. 

Podstawowym zadaniem haruspików było interpretowanie woli bogów na podstawie kształtu wątroby zwierząt ofiarnych. Najczęściej z ich usług korzystali wodzowie, którzy chcieli ocenić przychylność bogów dla swoich działań bojowych. Cesarz Klaudiusz  (znany ze swojego zamiłowania do historii i czasów etruskich) powołał pierwsze oficjalne kolegium haruspików, w skład którego wchodziło sześćdziesięciu ekwitów – na ich czele stał niejaki haruspex maximus. Ponoć kolegium działało aż do V wieku n.e. Później Aleksander Sewer utworzyć miał katedrę haruspicji.

Haruspikowie swoje interpretacje kształtowali bazując na panujących zasadach i kanonie wiedzy. M.in. wyróżniano 16 rejonów nieba i 40 pól odpowiadających wpływom bogów. Bazując na wątrobie i tej wiedzy mogli ocenić wolę bogów. Ich specjalność zaliczano do tzw. disciplina etrusca, którą uważano za szczególnie świętą i czcigodną.

Źródła wykorzystane
  • Mircea Eliade, Historia wierzeń i idei religijnych, t. 2, Warszawa 1994
  • Jean-Claude Fredouille, Słownik cywilizacji rzymskiej
  • Oktawiusz Jurewicz, Lidia Winniczuk, Starożytni Grecy i Rzymianie w życiu prywatnym i państwowym, Warszawa 1968
  • Maciej Popko, Mitologia hetyckiej Anatolii, Warszawa 1987
  • Józef Wolski, Historia powszechna. Starożytność, Warszawa 2002

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów