Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Lemury – duchy zmarłych Rzymian

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Mozaika rzymska ukazująca czaszkę
Mozaika rzymska ukazująca czaszkę

Rzymianie przywiązywali ogromną wagę do formy oddania ostatecznej posługi zmarłym. Wierzono że duchy zmarłych (lemures) dzielą się na dobre – lary (lares – osoby dobre za życia) i złe – larwy (larvae – osoby złe za życia); często te szkodliwe utożsamiono po prostu od razu z lemurami.

Z obawy przed złymi i szkodliwymi duchami – larwami (larva), które straszyły mieszkańców w nocy, często Rzymianie odwiedzali groby przodków, zwłaszcza w dni ich narodzin i śmierci oraz w czasie święta zmarłych (Feralia) przypadających na 21 lutego. Ojciec rodziny (pater familias) specjalnymi obrzędami magicznymi musiał chronić swój dom w czasie nocnego święta Lemuraliów, organizowanego w dniach 9, 11 i 13 maja. O północy wykonywał specjalne obrzędy, które miały na celu utrzymanie dystansu duchów od żywych. Następnie obywał ręce trzykrotnie w wodzie, brał ziarna czarnej fasoli (prawdopodobnie substytut życia) i wsadzał je do ust, a następnie rzucał za siebie. Nie patrząc do tyłu wymawiał słowa mające na celu przegonienie złych duchów. Następnie generował hałas przy pomocy grzechotek lub uderzeń o naczynia z brązu. Wszelkie zabiegi miały jedne lemury przepędzić z domu, inne przebłagać i sprzyjająco nastawić. Dzień Lemuraliów uważany był za pechowy i w tym czasie świątynie były zamknięte.

Później w okresie cesarstwa powstało wyobrażenie bogów przodków – many (di manes lub di parentes). Rzymianie uważali, że dusze rodzą się wraz z ciałem które jest ich opakowaniem. Śmierć ciała uwalnia duszę która uzyskuje swobodę stając się lemurem. Dusze dobroczynne, strzegące rodzin i domostw, uwolnione z ciał ludzi dobrych czyli eudemonów nazywano właśnie larami. Dusze ludzi złych, które nie mogą zaznać spokoju, skazane są na pokutę. Larwy pojawiały się jako widma lub szkielety, zsyłając na ludzi strach, choroby nerwowe i epilepsję. Rzymianie przywiązywali ogromną wagę do formy oddania ostatecznej posługi zmarłym. Wierzono że duchy zmarłych (lemures) dzielą się na dobre – lary (lares – osoby dobre za życia) i złe – larwy (larvae – osoby złe za życia); często te szkodliwe utożsamiono po prostu od razu z lemurami.

Źródła wykorzystane
  • Kempiński Andrzej, Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich, Warszawa 2001
  • Piszczek Zdzisław (red.), Mała encyklopedia kultury antycznej, Warszawa 1983
  • Schmidt Joël, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Katowice 1996
  • Smith William, Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów