Rozdziały
Całe życie obywateli Rzymu toczyło się z jednej strony w mieście, a z drugiej wokół familii (familia). Słowo to znaczyło trochę więcej niż rodzina. W jej skład wchodzili wszyscy mieszkańcy domu: rodzice, dzieci, wnuki, niewolnicy, a nawet wyzwoleńcy, którzy zostali przy swoim panu. Wszyscy podlegali władzy ojca rodziny. To właśnie w otoczeniu familii działy się najważniejsze wydarzenia w życiu Rzymianina i związane z nimi obrzędy.
Narodziny
Noworodek był kładziony u stóp swojego ojca, a on uznawał go poprzez wzięcie na ręce. Jeśli tego nie zrobił, dziecko było porzucane na ulicy i mogło zostać adoptowane przez kogoś, kto nie miał potomka albo było wychowane na niewolnika. Chłopiec otrzymywał imię po kilku dniach, a dziewczynka dziedziczyła imię po swoim ojcu.
Rzymskie wykształcenie
Dzieci były wychowywane do siódmego roku życia przez członków rodziny. W bogatych rodzinach niemowlaki były karmione przez mamki, a dzieci starsze powierzano niewolnikom. Po osiągnięciu siódmego roku życia rozpoczynano naukę: dziewczynki uczyły się od matki jak zajmować się domem, a niektóre z nich razem z chłopcami uczyły się czytać, pisać i liczyć.
Miejsce kobiet
Rzymianki zawsze podlegały jakiemuś mężczyźnie: ojcu, bratu lub mężowi, lecz nie zawsze były uległe. To one zarządzały domem i rozkazywały niewolnikom. Za czasów cesarstwa otrzymały więcej praw.
Małżeństwo
Dziewczynki mogły zostać wydane przez rodzinę za mąż od dwunastego roku życia, chłopcy od czternastego; jednak za czasów cesarstwa mentalność ludzi się zmieniła i małżonkowie częściej dobierali się sami. Podczas ceremonii składano ofiarę bogom, a następnego dnia związek był zawierany w domu rodziców w obecności dziesięciu świadków. Po świętowaniu mąż zabierał małżonkę, by przedstawić ją bogom w swoim domostwie.
Na ślubie panna młoda ubrana była w długą białą koszulę przewiązaną pasem. Miała na sobie szal lub płaszcz w kolorze szafranu, a woal zakrywał jej włosy uczesane w kok.
