Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Rozwód w czasach rzymskich

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Zawarcie małżeństwa na rzymskiej płaskorzeźbie
Zawarcie małżeństwa na rzymskiej płaskorzeźbie

Rozwód w czasach rzymskich ewoluował na przestrzeni dziejów. Wraz z rozwojem państwa rzymskiego dochodziło do przekształceń norm prawnych, które regulowały kwestie małżeństwa. 

Mężczyźni od samych początków posiadali prawo do rozwodu. Mimo, że rozwód zarezerwowany był oficjalnie dla mężów jedynie w przypadku poważnych win małżeńskich ze strony partnerek, to mężczyźni często decydowali się na rozwód w przypadku cudzołóstwa partnerki, jej bezpłodności lub nawet spożycia wina. Decyzję o rozwodzie można było podjąć w każdej chwili.

Wraz z końcem republiki zwyczaje rzymskie uległy przemianom i prawo do rozwodu zaczęło przysługiwać także kobietom (II wiek p.n.e.). Wiązało się to w dużym stopniu z intensyfikacją sceny politycznej Rzymu i walką o stanowiska wśród wyższych warstw społecznych. Popularnym stało się zawiązywanie politycznych sojuszy poprzez zawieranie małżeństw. Rozwody z kolei brano wówczas, gdy na scenie politycznej pojawił się „korzystny” nowy partner lub małżeństwo miało zagwarantować przywileje w świecie rzymskim i połączyć dwa rody.

Jednym z głównych powodów dla licznych rozwodów był po prostu fakt, że partner nie wyrażał już woli do dalszego trwania w związku małżeńskim. Kiedy, mężczyzna lub żona nie postrzegali swojego partnera za żonę lub męża i nie wyrażał/-ła chęci trwania w małżeństwie, automatycznie mówiono o ustaniu związku. Co ważne odnotowania, o rozwodzie zadecydować mogła jedna ze stron, nawet w sytuacji kiedy partner nie otrzymał „pozwu rozwodowego”. Jedynym co się liczyło był fakt, że małżonek chciał rozwodu i tym samym związek ugruntowany prawnie (społecznie) się kończył.

W czasach rzymskich rozwód był sprawą prywatną, a informacja o nim pozostawała jedynie wśród najbliższych. Rozwód nie musiał w żaden sposób być odnotowany ani przez państwo, ani potem przez kościół. Powodowało to często zawirowania i niejasności, z powodu mnogości małżeństw i rozwodów.

Wniosek o rozwód mógł wpłynąć także od ojca żony, w przypadku kiedy to on zachował nad nią prawną opiekę, a nie mąż. W ten sposób rodzina kobiety mogła kontrolować posag wniesiony do rodu mężczyzny i odzyskać wszelkie aktywa. Często jednak były małżonek rościł sobie prawa do posagu, argumentując że żona była mu niewierna.

W przypadku rozwodu, dzieci ze związku w większości zostawały z ojcem – rzymskie prawo (nie tak jak dzisiejsze) faworyzowało stronę męską. Zdarzało się, jednak że dzieci za zgodą rodziców mieszkały z matką. Świetnym przykładem takiej sytuacji jest córka Augusta – Julia oraz jej matka Skrybonia. Cesarz Oktawian August,  po związaniu się z Liwią,  objął córkę opieką i zabrał dziecko Skrybonii. Po tym jak Julia została wygnana przez ojca na wyspę Pandateria za deprawujące zachowania, towarzyszyła jej Skrybonia. Dowodzi to, że mimo prawnej rozłąki, wciąż występowała miłość matczyna i relacja między córką a matką.

Źródła wykorzystane

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów