Jak informują badacze pod Watykanem odkryto nowe rzymskie grobowce, które znajdują się na terenie tzw. nekropolii Santa Rosa. Do tej pory udało się zidentyfikować 250 niesamowitych grobowców, w których chowano przedstawicieli różnych warstw społecznych Rzymu. Od 1 lutego 2021 nekropolia została otwarta dla turystów.
Antyczna nekropolia stała na południowym zboczu wzgórza watykańskiego, przy drodze via Triumphalis, w pobliżu cyrku Kaliguli. Za rządów Konstantyna podjęto decyzję o budowie kościoła ponad powierzchnią części nekropolii, aby upamiętnić śmierć św. Piotra. Teren został zasypany ziemią i fragmentami materiału budowlanego, aby otrzymać płaską powierzchnię; jedynie grób św. Piotra został oszczędzony.
Obecnie nekropolia znajduje się od 5 do 12 metrów pod Bazyliką Św. Piotra. Do tej pory udało się przeanalizować jedynie 1000 m kw. powierzchni, a wykopaliska prowadzone są od XX wieku. Badacze uważają, że jest to jedna z najbogatszych i najlepiej zachowanych nekropolii rzymskich na świecie. Znaleźć tutaj możemy pochówki przedstawicieli różnych zawodów: piekarzy, kowali, wytwórców fontann czy woźniców rydwanów.
W grobowcach chowano zmarłych na przestrzeni I-IV wieku n.e. Naukowcy natrafili na szereg grobowców, komnat, nagrobków, portretów grobowych i pięknych rzeźbionych sarkofagów noszących imiona pochowanych. Co niektóre, pochówki połączone były z poziomem ziemi pionowymi rurami, tak aby odwiedzający mogli złożyć ofiarę zmarłemu. W niektórych grobowcach znajdowały się artefakty, które potrafią wskazać status społeczny zmarłego. Odkryte monety dokładnie datują, jak długo nekropolia była w użytku.
Najcenniejszymi zabytkami dla naukowców są jednak zachowane inskrypcje nagrobne, które opowiadają o życiu zmarłego i nierzadko jego sukcesie. Przykładowo wiemy, że w nekropolii pochowany został archiwista cesarza Nerona – niejaki Optatus. Inna konstrukcja uwiecznia niewolnika Alcimusa, który przeprowadzał za panowania Nerona prace renowacyjne w kilku teatrach rzymskich, m.in. teatrze Pompejusza.
Innym ciekawym pochówkiem jest sarkofag ekwity Publiusza Caesiliusa Victorinus, który zmarł w wieku 17 lat. Na jego pochówku widać symbolikę tradycyjną oraz chrześcijańską, co dowodzi że Victorinus żył w czasie ekspansji nowej religii. Co więcej, widoczny przepych podkreśla bogactwo rodziny.
