Rozdziały
Fauna była to bogini płodności i urodzaju. Uważana za siostrę, żonę a nawet córkę boga Faunusa (w zależności od źródła). Wzywano ją aby poznać przyszłość. Identyfikowana z Mają. Nazywana także Fatua lub Fenta Fauna.
Ze związku z zakochanym w niej Herkulesem urodziła syna, Latynusa, przyszłego eponima Lacjum.
Bona Dea
Bona Dea była bardzo starą i świętą rzymską boginią kobiet i uzdrowienia, która czczona była wyjątkowo tylko przez kobiety. Uważa się, że jej prawdziwym imieniem była Fauna, które jednak było ukryte – zwłaszcza przed mężczyznami. Zwykle przyjęło się ją nazywać Bona Dea, czyli „Dobra Bogini”. Słowo „Bona” ma w łacinie wydźwięk godności, szlachectwa, uczciwości, odwagi, zdrowia i słuszności (po dziś dzień słowo „bonus” oznacza jakiś dodatkowy prezent lub inne dobre rzeczy). Jej greckim odpowiednikiem była Damia, a jej rodzicami byli Pikus i Canens.
Bona Dea była boginią związaną z płodnością bogini-matka, która chroniła kobiety przed wszelkimi zmianami, a zwłaszcza dziewice i matrony. Poświęcone jej były węże i wino. Błogosławiła kobiety i ziemię płodnością, kiedy – o dziwo – była także przez Rzymian uważana za dziewicę, cnotliwą i nienaruszalną.
Jako Fauna często łączona była ze bogiem Faunusem – bogiem płodności pól, lasów i zwierząt – który w zależności od przekazu był jej mężem, ojcem lub bratem.
Mężczyźni nie mogli znać jej imienia, wymawiać go, ani nawet myśleć o nim; nie mogli także brać udział w uroczystościach i świętach jej poświęconych. Nie możno było wspominać ani o mircie, ani o winie w czasie jej święta, z tego względu że były one święte dla Bony, a tym samym niezwykle potężne. Aby jakoś uzasadnić występowanie takich restrykcji wprowadzono legendę. Mówi ona, że mąż Fauny – Faunus – wróciwszy do domu odkrył, że ta wypiła cały dzban wina. Za karę pobił Faunę biczem mirtru.
Uważano że bogini miała moce wyroczni, które ujawniały się tylko kobietom, a jej przepowiednie miały miejsce w jej sanktuarium na Awentynie. Jej statua w tej świątyni ukazywała kobietę w koronie z liści winorośli, z berłem (jako Królowa Ziemi ze swoimi mocami płodności) oraz obok dzbana wina. Inne z kolei wizerunki ukazują ją jako siedzącą matronę, trzymającą w ręku rób obfitości i węża.
Inną jej świątynią było sanktuarium w Ostii.
Bona Dea posiadała swoje święto dnia 1 maja, który miał upamiętniać datę budowy świątyni na Awentynie. Tego dnia składano jej dary i modlono się do niej, aby uniknąć trzęsień ziemi.
Innymi jej festiwalem był odbywający się co roku, na początku grudnia lub/i maja (dnia 3 lub 4), u stóp Awentynu tajny festiwal. Miał ono charakter tajemnych misteriów. Odbywał się w czasie Faunalii i był dostępny jedynie dla kobiet. Odbywały się wówczas ceremonie, które miały być dokonane dla dobra wszystkich mieszkańców Rzymu.
