Pompeja Plotyna była jedyną żoną cesarza Trajana. Wierną i lojalną. Historia wystawiła piękny portret tej rzymskiej cesarzowej. Ale czy jest on prawdziwy?
Pompeja przyszła na świat w Colonia Augusta Nemausus (dzisiejsze Nîmes we Francji). Jej rodzicami byli Lucjusz Pompejusz i Plotia. Jej narodziny przypadają na czasy rządów cesarza Nerona (panował w latach 54-68 n.e.). Od dziecka była osobą niezwykle skromną i poważną.
Wyszła za mąż za Marka Ulpiusza Trajana, zanim ten został cesarzem rzymskim (98-117 n.e.). Było to, jeśli wierzyć przekazom, szczęśliwe małżeństwo. Parę cesarską stawiano za wzór. Przyczyniła się do tego postawa samej cesarzowej. Podobno, gdy w momencie objęcia tronu przez Trajana, Pompeja przekraczała progi pałacu cesarskiego, z jej ust miały paść następujące słowa: „Wchodzę tu taką kobietą jaką chciałabym być, gdy stąd odejdę”.
Od początku swego panowania cesarzowa była uosobieniem wszelkich cnót rzymskiej matrony. Skromna, pracowita i zaangażowana w problemy zwykłych ludzi. Chciała w ten sposób zmazać zły wizerunek dynastii julijsko-klaudyjskiej i rządów Domicjana. Wizerunkowo odniosła wielki sukces.
Cesarzowa lubiła też wywierać duży wpływ na sprawy państwa. Mąż chciał w 100 r. przyznać jej tytuł Augusty, lecz ona poczekała ze zgodą aż do 105 r. Na monetach jej wizerunek pojawiał się dopiero od 112 r.
Interesowała się też aktywnie filozofią. Co ciekawe, Pompeja była zwolenniczką epikurejskiej szkoły filozoficznej, niezbyt popularnej w samym Rzymie. Zachowały się opisy jej korespondencji z mężem, w której dyskutują o tym kto ma zostać głową jednej ze szkół . Angażowała się też w życie społeczne, dbając o rozwój szkolnictwa.
Niestety małżonkowie nie doczekali się dzieci. Przypisywano ten fakt homoseksualizmowi cesarza. Dzięki interwencji siostry cesarza, para cesarska adoptowała osieroconego Publiusza Eliusza Hadriana. Miał on w przyszłości zostać następcą Trajana.
Pompeja owdowiała w 117 r.
Kolejnym władcą został jej przybrany syn Hadrian. Część nieprzychylnych cesarzowej osób uważało, że Pompeja wymusiła na umierającym cezarze podpis i zgodę, aby następcą został Hadrian. Historycy skłaniają się jednak do teorii, że były to tylko pomówienia.
Plotyna zmarła około 121/122 r. Po śmierci została deifikowana, a cesarz Hadrian wybudował jej świątynię w Nîmes.
Większość historyków zgodnie uważa Trajana i Pompeję Plotynę za jedno z najbardziej idealnych małżeństw w historii Imperium.