Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Józef Flawiusz

(37 - po 94 n.e.)

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Józef Flawiusz na rycinie z tłumaczenia Williama Whistona.

Józef Flawiusz (Iosephus Flavius) urodził się 37 roku n.e. w Jerozolimie w rodzie kapłańskim. Był trzykrotnie żonaty i doczekał dwóch synów – Justusa i Symonidesa. Józef Flawiusz był żydowskim historykiem, który po dostaniu się do niewoli rzymskiej został uwolniony przez Wespazjana, który jako jego nowy patron nadał mu nazwisko Flavius, obdarzając go również obywatelstwem rzymskim. Józef poświęcił się wówczas całkowicie pracy literackiej.

Pochodzenie

Józef pochodził z klasy Joariba, pierwszej klasy kapłańskiej w Izraelu. Jego pradziadek, Matias Garbaty (urodzony 135 roku p.n.e.), był po kądzieli wnukiem Jonatana Machabeusza. Jego ojcem był Mattias, syna Józefa, jerozolimskiego kapłana.
Józef Flawiusz zdobył wykształcenie w zakresie Tory i zapoznał się z naukami szkół filozoficznych: saduceuszy, faryzeuszy i esseńczyków. Związał się z doktryną faryzejską.

Józef opisał swoje pochodzenie w Autobiografii:

W moim jednak wypadku przodkowie byli nie tylko kapłanami, ale jeszcze należeli do pierwszej z dwudziestu czterech klas — co samo w sobie już jest niemałym wyróżnieniem, i do najznakomitszego z tworzących ją rodów. Ze strony matki łączą mnie nawet więzy krwi z domem królewskim, gdyż potomkowie Asamonajosa, z którymi jest ona spokrewniona, byli przez bardzo długi czas arcykapłanami i królami naszego narodu. A oto mój rodowód. Moim praprzodkiem był Szymon o przydomku Jąkała. Urodził się w czasie, kiedy godność arcykapłańską piastował syn arcykapłana Szymona, Hirkan, który pierwszy spośród mężów sprawujących ten urząd nosił takie imię. Szymon Jąkała miał dziewięcioro dzieci, a jednym z nich był Mattias, zwany synem Efajosa. Ten zaś poślubił córkę arcykapłana Jonatesa, który pierwszy z potomków Asamonajosa dostąpił godności arcykapłańskiej, i był bratem Szymona, który również piastował to stanowisko. Owemu Mattiasowi urodził się w pierwszym roku rządów Hirkana syn Mattias, przezwany Garbusem, temu znów w dziewiątym roku władztwa Aleksandry — Józef, a Józefowi w dziesiątym roku sprawowania władzy przez Archelaosa – Mattias, który został moim ojcem w pierwszym roku panowania cezara Gajusza. Ja natomiast mam trzech synów: najstarszy Hirkan przyszedł na świat w czwartym, Justus w siódmym i Agrypa w dziewiątym roku rządów cezara Wespazjana.

Józef Flawiusz, Autobiografia, 1

W roku 64 n.e. przybył do Rzymu, gdzie przebywał trzy lata. Tutaj też z powodzeniem bronił przed sądem cesarskim kilku kapłanów jerozolimskich uwięzionych przez Feliksa, prokuratora Judei.

Powstanie i pisarstwo

Do kraju powrócił w roku 66 n.e., w czasie gdy wybuchło powstanie żydowskie przeciwko Rzymianom. Flawiusz przyłączył się do powstania, objął dowództwo nad powstańcami w Galilei, dowodził obroną twierdzy Jotapata, a w roku 67 n.e. dostał się do niewoli. Józef Flawiusz został wraz z grupą 41 żydowskich powstańców otoczony przez Rzymian w jaskini. Woląc samobójstwo od pojmania, powstańcy zdecydowali się utworzyć krąg i zabijać co trzecią osobę, aż nikt nie zostanie przy życiu. Flawiusz nie chciał się zdecydować na taką nonsensowną śmierć i szybko wyliczył gdzie on i jego przyjaciel powinni stanąć w kręgu, aby uniknąć śmierci. Ustawił się na miejscu 16., dzięki czemu pozostał, jako przedostatnia osoba, przy życiu. Następnie, wraz z osobą z numerem 31., oddał się w ręce Rzymian i przeżył. Jest to tzw. problem Józefa Flawiusza.

Po dwóch latach uwolnił go Wespazjan, który, jako jego nowy patron, nadał mu nazwisko Flavius, obdarzając go również obywatelstwem rzymskim. Józef poświęcił się wówczas całkowicie pracy literackiej. Jego zagorzałym przeciwnikiem politycznym był inny historyk żydowski, Justus z Tyberiady.

Data jego śmierci nie jest znana, wiadomo jednak, że żył jeszcze w 94 roku n.e. Mówi się że mógł umrzeć dopiero 103 roku n.e. W dziele „Dawne dzieje Izraela” we fragmencie Testimonium Flavianum wspomina o postaci zwanej Jezus, żyjącej za czasów Heroda Antypasa.

Twórczość

  • Dzieje wojny żydowskiej przeciwko Rzymianom, inaczej Wojna żydowska – w 7 księgach
  • Dawne dzieje Izraela, znane też pod tytułem Starożytności żydowskie – w 20 księgach
  • Przeciw Apionowi – w 2 księgach
  • Autobiografia – życiorys i jednocześnie apologia pisarza
  • O wszechświecie (inne tytuły: O przyczynie wszechświata, O istocie wszechrzeczy) – autorstwo wątpliwe. Focjusz omawia traktat jako Józefa. Informuje, że z marginesowych zapisków wynika, że autorem jest Gajusz, kapłan z Rzymu (II/III wiek n.e.)
Źródła wykorzystane
  • Hadas-Lebel Mireille, Józef Flawiusz. Żyd rzymski, Warszawa 1997
  • Matyszak, Philip, Wrogowie Rzymu, Warszawa 2007

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów