Imiona | Decimus Clodius Septimus Albinus |
---|---|
Panował jako | Imperator Caesar Decimus Clodius Septimius Albinus Augustus |
Czas panowania | 196 – 19 lutego 197 n.e. |
Urodzony | ok. 150 n.e. |
Zmarły | 19 lutego 197 n.e. |
Klodiusz Albinus (lub Klodiusz Albin) urodził się około 150 roku n.e. jako Decimus Clodius Septimus Albinus. Klodiusz był namiestnikiem Brytanii, a później cesarzem rzymskim w latach 196-197 n.e. Uzurpator mianowany został przez wojska w Galii i Hiszpanii.
Klodiusz urodził się w Hadrumetum w prowincji Africa Proconsularis (obecna Susa, Tunezja). Był członkiem rzymskiego arystokratycznego roduCeionia. Zgodnie z wolą ojca, Ceioniusa, otrzymał imię Albinus, ze względu na niezwykłą biel swojego ciała.
Od młodego wieku wykazywał wolę udziału w kampaniach wojennych. Szybko piął się po szczeblach kariery wojskowej. Wykazał się zwłaszcza w czasie rebelii Awidiusza Kasjusza w 175 roku n.e. przeciwko cesarzowi Markowi Aureliuszowi. Jego zasługi zostały uznane przez samego cesarza, który w dwóch pismach nazwał Albinusa „Afrykańskim” i podkreślił jego doświadczenie oraz powagę charakteru. Aureliusz ponadto podkreślił, że bez działań Albinusa legiony w Bitynii prawdopodobnie przeszłyby na stronę uzurpatora. W związku z tym obiecał mu stanowisko konsula.
Albinus swoją karierę wojskową i polityczną kontynuował także po śmierci „cesarza-filozofa”. Już za panowania Kommodusa był namiestnikiem Dacji oraz konsulem. Następnie cesarz oddał mu pod zarząd prowincję Gallia Belgica, gdzie pokonał Germanów za Renem. Później objął namiestnictwo nad Brytanią. Tam też pojawiła się fałszywa plotka, która głosiła, że cesarz Kommodus zmarł. W związku z tym Albinus potępił człowieka przed swoimi żołnierzami w Brytanii, nazywając go tyranem i utrzymując, że najlepszym dla Imperium Rzymskiego będzie przywrócenie dawnej godności i siły senatowi. Senat był niezwykle zadowolony ze zdania wysoko postawionej osobistości. Inne zdanie jednak miał sam cesarz, który wysłał do Brytanii Juniusza Severusa, mającego zastąpić Albinusa na stanowisku. Mimo wszystko Klodiusz Albin pozostał przy urzędzie, aż do śmierci Kommodusa w 193 roku n.e.
Dnia 1 stycznia 193 roku n.e., zaraz po zabójstwie Kommodusa, cesarzem obwołano perfekta Rzymu, Pertynaksa. Ten jednak został zamordowany przez pretorianów po trzech miesiącach, 28 marca tego samego roku. Tytuł cesarski kupił Dydiusz Julian obiecując każdemu z pretorianów 25 tysięcy sesterców. Na wieść o tym wojska w prowincjach obwołały cesarzami swoich dowódców: syryjskie Pescenniusza Nigra, a naddunajska Septymiusza Sewera. Obie armie ruszyły na Rzym. Doszło do kolejnej wojny domowej w dziejach Rzymu. Klodiusz Albin związany był sojuszem z Septymiuszem Sewerem.
Gdy Septymiusz Sewer dotarł w pobliże Rzymu dnia 1 czerwca 193 roku n.e., Dydiusz również został zamordowany. Skutkiem tego było rozwiązanie przez Sewera kohort pretoriańskich i powołanie w to miejsce legionistów. Po tryumfalnym wjeździe do miasta Sewer dokonał deifikacji (ubóstwienie) Pertynaksa, uważając, że w ten sposób pomścił zamordowanego cesarza, po czym w pierwszych dniach lipca ruszył na wschód, bowiem armia Pescenniusza Nigra zajęła Bizancjum. Wtedy właśnie Klodiusz Albin otrzymał z rąk Sewera tytuł cezara, czyli młodszego współwładcy. Ponadto usynowił Klodiusza.
W roku 194 roku n.e. Septymiusz Sewer pokonał armię Pescenniusza, który poniósł śmierć w Antiochii. W grudniu 195 roku n.e. wojska Sewera zdobyły Bizancjum, a on sam stał się ostatecznie i niezaprzeczalnie jedynym władcą Imperium. W tym czasie (jesień 196 roku n.e.) galijskie i hiszpańskie legiony obwołały cesarzem Klodiusza Albinusa. W związku z nową sytuacją Sewer musiał przerwać kampanię na wschodzie. Septymiusz wysłał posłańca do Albinusa z rozkazem zamordowania nowego uzurpatora. Ten jednak cudem uniknął śmierci. Widząc zagrożenie ze strony rywala Albinus stanął na czele armii, która miała mieć blisko 150 tysięcy żołnierzy.
Klodiusz Albin zdecydował się na transport części swojej armii (trzy legiony brytyjskie) do Galii, wraz z którą następnie pokonał legata Sewera – Viriusa Lupusa. Klodiusz swoją stolicą uczynił Lugdunum (dzisiejszy Lyon, Francja) oraz werbował nowych legionistów do armii. Wkrótce na stronę Albina przeszły wojska z Hiszpanii oraz Zajordanii. Jedynie legiony nadreńskie nie wsparły uzurpatora. W tym czasie armia Sewera podążyła na zachód w kierunku Wiminacjum (obecne okolice Belgradu, Serbia). Latem 196 roku n.e. siły te dotarły na tereny Galii.
Do ostatecznej bitwy między Klodiuszem Albinusem a Septymiuszem Sewerem doszło dnia 19 lutego 197 roku n.e., kiedy obie armie spotkały się pod Lugdunum.
Wojska Albina liczyły 60 tysięcy ludzi, przeciwnik dysponował liczniejszym wojskiem w liczbie 70 – 90 tysięcy żołnierzy. Bitwa była zacięta i początkowo żadna ze stron nie odnosiła sukcesu. W centrum przewagę uzyskali żołnierze Albina, którzy zepchnęli przeciwnika, zmuszając nawet do ucieczki konno samego Sewera. Ten uciekając przed pogonią spadł z konia, nie został jednak rozpoznany. Gdy wydawało się już, że zwycięstwo przypadnie legionistom Albina, pojawiły się posiłki Sewera dowodzone przez Letusa, które uderzyły z flanki. Wzmocnione nieoczekiwanie świeżymi siłami oddziały Sewera w centrum, ponownie zaatakowały zmuszając wojsko Albina do ucieczki. Wkrótce pościg za uciekającym wrogiem przekształcił się w prawdziwą rzeź. Ludzie Sewera wtargnęli do Lugdunum, które ograbiono i spalono. Albinus poległ w mieście.
Zginął dnia 19 lutego 197 roku n.e. Pojmanemu Albinusowi odcięto głowę, po czym zaniesiono ją Sewerowi. Według innej wersji Albin popełnił samobójstwo. Jego ciało rzucono psom na pożarcie, a głowę odesłano do Rzymu. Zwolenników Albina skazano na śmierć, konfiskując ich majątki.
W czerwcu 197 roku n.e. Sewer wkroczył triumfalnie do Rzymu, a jego dynastia panowała w kraju przez najbliższe 38 lat.