Po wypędzeniu ostatniego króla Rzymu w 509 roku p.n.e. Rzymianie utworzyli Prawo XII Tablic (450 p.n.e.) – zbiór praw rzymskich, które obowiązywało 800 lat, do końca Cesarstwa Zachodniorzymskiego.
Ustawa XII tablic była jednym z podstawowych źródeł prawa rzymskiego. Tytus Liwiusz określał ją jako fons omnis publici privatimque iuris (źródło wszelkiego prawa publicznego i prywatnego).
Pomimo faktu, że niektóre przepisy z czasem wychodziły z użycia, sama ustawa nigdy nie została uchylona. Justynian I Wielki – cesarz Bizancjum – traktował ją jako wciąż obowiązującą na początku VI wieku, a podział Kodeksu na 12 ksiąg nawiązywał do 12 tablic.
