Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Przestrzeń w szyku oraz szerokość frontu rzymskiego legionu

Ten wpis dostępny jest także w języku: angielski (English)

Linia bojowa oddziału rzymskiego
Linia bojowa oddziału rzymskiego

Zgodnie z przekazem Polibiusza1, w okresie Republiki, rzymscy legioniści w szyku mieli około 180 cm przestrzeni (zarówno głębokości i szerokości), co dawało 3,24 metrów kwadratowych powierzchni. Pewniejsze źródło informacji – Wegecjusz2 – wskazywać ma jednak na szerokość 90 cm i głębokość 200 cm, czyli 1,8 metra kwadratowego.

Polibiusz swoje dane podaje w ustępie o porównaniu wartości bojowej legionu do falangi. Porównuje tutaj wyjątkowo dużą przestrzeń legionistów wobec ciasnego szyku falangistów (na każdego przypadało 90 cm szerokości i głębokości).

Jak podaje Polibiusz rzymski legionista miał mieć na tyle dużo przestrzeni, aby mieć swobodę w używaniu miecza do zadawaniu ciosów i rzucania oszczepem, jak i wystarczająco do zachowania poczucia bezpieczeństwa, że towarzysze są w pobliżu.

Jak zaznacza Adrian Goldsworthy rzymscy żołnierze, jeżeli wierzyć przekazom antycznym, mieli znacznie większą przestrzeń w szyku do np. brytyjskich oddziałów w czasie wojen napoleońskich – żołnierze na początku XIX wieku mogli liczyć jedynie na ok. 50-80 cm głębokości.

Republikański standardowy manipuł, liczący 120 żołnierzy, posiadał szerokość zwykle od 6 do 8 szeregów. Przy 6 szeregach głębokości, manipuł liczył w linii 20 ludzi, co przy podanej szerokości 90 cm dla legionisty dawało łącznie 18 metrów linii bojowej manipułu. Głębokość przy 200 cm na żołnierza to z kolei 12 metrów głębokości 6 szeregowego oddziału. Jak podaje Adrian Goldsworthy typowy legion miałby wówczas linię frontu, wraz z przerwami między manipułami, 365 metrów. Z kolei armia konsularna składająca się z dwóch legionów rzymskich i dwóch alae sprzymierzeńców posiadałaby front niemal 1,5 km.

Przypisy
  1. Polibiusz, Dzieje, XVIII.30
  2. Wegecjusz, De rei militari, 3.14,15
Źródła wykorzystane
  • Adrian Goldsworthy, The Roman Army at War: 100 BC-AD 200
  • Adrian Goldsworthy, Upadek Kartaginy, Warszawa 2021

IMPERIUM ROMANUM potrzebuje Twojego wsparcia!

Jeżeli podobają Ci się treści, jakie gromadzę na portalu oraz, którymi dzielę się na kanałach społecznościowych, wdzięczny będę za jakiekolwiek wsparcie. Nawet najmniejsze kwoty pozwolą mi opłacić dalsze poprawki, ulepszenia na stronie oraz serwer.

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM!

Wesprzyj IMPERIUM ROMANUM

Dowiedz się więcej!

Wylosuj ciekawostkę i dowiedz się czegoś nowego o antycznym świecie Rzymian. Wchodząc w poniższy link zostaniesz przekierowany do losowego wpisu.

Losowa ciekawostka

Losowa ciekawostka

Odkrywaj tajemnice antycznego Rzymu!

Jeżeli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami na portalu oraz odkryciami ze świata antycznego Rzymu, zapisz się do newslettera, który jest wysyłany w każdą sobotę.

Zapisz się do newslettera!

Zapisz się do newslettera

Księgarnia rzymska

Zapraszam do kupowania ciekawych książek poświęconych historii antycznego Rzymu i starożytności. Czytelnikom przysługuje rabat na wszelkie zakupy (hasło do rabatu: imperiumromanum).

Zajrzyj do księgarni

Księgarnia rzymska

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów