Rozdziały
Lucjusz Emiliusz Paulus Macedoński urodził się około 228 roku p.n.e. jako Lucius Aemilius Paullus. Był rzymskim politykiem i słynnym zwycięzcą spod Pydny.
Pochodził on ze starej patrycjuszowskiej rodziny – rodu Emiliuszy. Była to rodzina o ogromnych wpływach, dzięki swojemu majątkowi i powiązaniom z rodem Korneliuszy Scypionów. Ojcem jego był Lucjusz Emiliusz Paulus konsul w 219 p.n.e., zabity pod Kannami w 216 roku p.n.e. konsula. Młody Lucjusz był także szwagrem samego Scypiona Afrykańskiego. Jego dwaj synowie (z pośród czterech) zostali adoptowani przez wielkie rody – Fabiuszów i Scypionów.
Po odbyciu wymaganej cursus honorum służby wojskowej, był kolejno trybunem wojskowym, kwestorem, w 194 roku p.n.e. członkiem trzyosobowej komisji nadzorującej kolonizację w Krotonie. W roku 193 p.n.e. wybrany został edylem kurulnym – ozdobił świątynię Jowisza. Około 192 roku p.n.e. wszedł w skład kolegium augurów. W 191 p.n.e. został wybrany pretorem. Jako pretor a później prokonsul walczył w prowincji Hiszpania Dalsza z Luzytanami w latach 191-189 p.n.e. Zaprowadził w prowincji porządek, zdobywając opinię sprawiedliwego polityka. W 189 roku p.n.e. był jednym z legatów do rozwiązania spraw w prowincji Azja. Po powrocie do Rzymu, po kilku nieudanych próbach został konsulem w 182 p.n.e. razem z Gnejuszem Bebiuszem Tamfilusem. W roku następnym jako prokonsul walczył z Ingaunami w Ligurii a po powrocie celebrował triumf.
Wybuch wojny
Trzecia wojna macedońska wybuchła w 171 p.n.e. gdy król Macedonii, Perseusz, pobił armię Rzymu pod dowództwem Publiusz Lycyniusza Krassusa w bitwie pod Kallicinus. Po dwóch latach nierozstrzygających starć do zakończenia wojny został wyznaczony przez Senat Paulus, wybrany konsulem razem z Gajuszem Lycyniuszem Krassusem. Paulus był już wtedy doświadczonym wodzem, blisko sześćdziesiąt letnim. Konsul pojawiwszy się w Grecji szybko rozpoczął przygotowywania do ofensywy. Armia rzymska rozbiła obóz nad rzeką Elpeus, która oddzielała strefy wpływów obu państw. Rzymianie parę razy próbowali zdobyć fortyfikacje za rzeką, ale bezskutecznie. Paulus zmusił przeciwnika do opuszczenia dogodnych pozycji wydzielając oddział pod dowództwem Publiusza Korneliusza Scypiona Nazyki który zdołał przedostać się na tyły pozycji Perseusza. Armia króla nie była bezpośrednio zagrożona, ale obawiając się, że Rzymianie zajmą ważne miasto Pydna i przetną jego linie zaopatrzenia zarządził wycofanie się na północ. Rzymianie podążyli za królem zmuszając go w krótkim czasie do walnej bitwy, która odbyła się pod Pydną 22 czerwca roku 168 p.n.e. Liczebność armii Paulusa szacuje się na ok. 38.000 żołnierzy oraz ponad 20 słoni. Wojska króla macedońskiego liczyły ok. 44.000 żołnierzy i ch podstawę stanowili piechurzy uzbrojeni w długie piki i walczący w falandze. Linia Macedończyków został przerwana, a bitwa zamieniła się w rzeź macedońskiej armii. Perseusz uciekł z pola walki na czele zaledwie tysiąca ludzi. Trwająca około godziny bitwa pod Pydną zakończyła się niemal całkowitym unicestwieniem armii macedońskiej i zakończyła od razu wojnę macedońską. Zwycięstwo było w znacznej mierze wynikiem elastyczności rzymskiego systemu taktycznego. Senat zadecydował o upadku Macedonii. Jej tereny podzielił na 4 części, by następnie włączyć je do republiki. Do niewoli wzięto także wielu członków macedońskiej arystokracji. Był to kres królestwa Macedońskiego.
Bitwa pod Pydną przyniosła kolejne zmiany w układzie sił – upadek i zniszczenie wielkiej niegdyś Macedonii i dalszy wzrost potęgi Rzymu. Dominacja w Grecji, osiągnięta po zwycięstwie pod Kynoskefalaj, została umocniona. Teoretycznie niepodległe państwa Hellady nie mogły nic zrobić bez wiedzy i zgody Rzymian. W 167 roku p.n.e. Paulus jako prokonsul zaprowadził rzymski porządek w Macedonii i Grecji, a także złupił Epir, sprzymierzeńca Perseusza. Paulus wrócił do Rzymu w pełni chwały. Dzięki ogromnym łupom z Macedonii i Epiru celebrował w listopadzie 167 p.n.e. wspaniały triumf, w którym prowadzony był też jako jeniec, król Perseusz. Później były król zmarł w niewoli.
W 164 roku p.n.e. Paulus został wybrany cenzorem.
Emiliusz Paulus nie potrafił zjednywać sobie ludzi. Żołnierze za nim nie przepadali (zbuntowali się nawet próbując nie dopuścić do triumfu rozczarowani zbyt niskim, ich zdaniem, udziałem w łupach).
Paulus dowodził później haniebną ekspedycją przeciw Epirotom – Rzym postanowił wprowadzić swoje porządki w ich kraju za rzekomą pomoc udzielaną Macedonii – co było nieprawdą. Wzięto do niewoli 150.000 jeńców, których potem sprzedano jako niewolników. Emiliusz Paulus jak wcześniej wspominaliśmy był już w bardzo dojrzałym wieku, gdy osiągnął swój największy sukces. Jego charakter i brak umiejętności polityka przekreśliły jego dalszą karierę. Resztę życia spędził na podziwianiu spuścizny, jaką pozostawiła po sobie cywilizacja helleńska, której stał się wielki admiratorem.
Rodzina
Pierwszą żoną była Papiria Mazonis, córka konsula w 231 p.n.e. Gajusza Papiriusza Mazona, z którą rozwiódł się według Plutarcha bez specjalnych przyczyn około 183-182 roku p.n.e. Z małżeństwa tego miał dwóch synów i dwie córki. Starsza, Emilia Paula Prima poślubiła syna Katona Starszego; młodsza, Emilia Paula Sekunda, Eliusza Tuberna, bogatego plebejusza, konsula w 117 roku p.n.e.
Druga żona, nieznana z imienia, urodziła mu również dwóch synów (starszego ok. 181 p.n.e., młodszego ok. 176 p.n.e.) i córkę Emilię Tertię. Gdy ród był zagrożony wymarciem, patrycjusz, który miał dostateczną liczbę dzieci, mógł oddać jednego z synów swemu mniej płodnemu przyjacielowi. Tak właśnie postąpił Lucjusz Emiliusz Paulus przekazując dwóch spośród czterech swych synów w ręce innych wielkich rodów. Jeden z nich został przygarnięty przez krewnych sławnego Kunktatora i przybrał imię Kwintusza Fabiusza Maksymusa Emiliusza. Młodszy (prawdopodobnie Lucjusz) został adoptowany przez syna Scypiona Afrykańskiego Starszego, i stał się Pubiliuszem Korneliuszem Scypionem Emiliuszem, późniejszym zdobywcą Kartaginy i Numancji. Los jednak zadrwił z hojności Paulusa, dwaj synowie, którzy mu pozostali, zachorowali i zmarli, pierwszy z nich pięć dni przed, drugi zaś trzy dni po triumfalnym pochodzie ojca wieńczącym zwycięstwo odniesione nad królem macedońskim Perseuszem w bitwie pod Pydną. W testamencie Paulus przekazał majątek synom, choć nie byli prawnie już Emiliuszami. Przy czym Scypion zrezygnował ze swojego udziału na rzecz starszego brata. Ze śmiercią Paulusa wygasła linia Emiliuszy Paulusów.
Śmierć
Zmarł w 160 roku p.n.e.
