Ta strona nie może być wyświetlana w ramkach

Przejdź do strony

Jeśli znajdziesz błąd ortograficzny lub merytoryczny, powiadom mnie, zaznaczając tekst i naciskając Ctrl + Enter.

Artykuły

Państwo rzymskie istniało praktycznie przez XIII wieków, będąc przez ten czas wielokrotnie czynnikiem nadającym bieg historii. Postanowiłem więc, że historię starożytnego Rzymu opowiadać będę w poszczególnych artykułach niżej zawartych, które niekoniecznie zawsze dotyczyć będą Wiecznego Miasta.

Zachęcam do podsyłania artykułów oraz wskazywania ewentualnych poprawek lub nieścisłości.

Znaczenie polityczne weteranów w czasach późnej republiki

Armia stanowiła najważniejszy element rzymskiej ekspansji terytorialnej. Dzisiaj powszechnie kojarzymy ją głównie ze świetną dyscypliną i organizacją.  W pierwszych wiekach istnienia republiki nie miała ona jednak charakteru zawodowego. Składała się głównie z rzymskich obywateli, którzy w razie potrzeby byli powoływani do wojska. Co więcej, państwo rzymskie nie zapewniało żołnierzom uzbrojenia, środków na jego zakup ani żołdu. W związku z tym nie każdy obywatel mógł sobie zapewnić odpowiedni ekwipunek, co znacznie obniżało jego wartość bojową, a co za tym idzie – pozycję społeczną.

Juliusz Cezar na czele wojska rzymskiego

Rzym – państwo o dwóch językach

Starożytny Rzym to państwo wielokulturowe, które swój względny dobrobyt zawdzięczało umiejętnemu balansowaniu między siłą armii Rzymu na okupowanych terenach, a otwartością na lokalną kulturę i nieingerowaniu w codzienne życie podbitych ludów na tyle na ile to było możliwe. Jednak ta pozorna otwartość Rzymian na te kultury nie była altruistyczna. Ostatecznie znaczący mieszkańcy podbitych terenów przyjmowali rzymski sposób bycia i język, przez co lokalne kultury degradowały spajając się z kulturą łacińską. Jednak w przypadku greki zaszła rzecz całkowicie odwrotna. To Rzymianie po podbiciu Hellady krzewili ten język nie tylko na wschodzie, ale na zachodzie imperium.

Henryk Siemiradzki, Sjesta patrycjusza

Konstantyn I „Święty” – wcale nie taki święty?

Konstantyn I Wielki (Gaius Flavius Valerius Constantinus) zaprzestał prześladowania chrześcijan i przed śmiercią przyjął chrzest, stając się pierwszym chrześcijańskim władcą. W Kościele prawosławnym uznany został za świętego. Ale czy faktycznie był taki święty? Zagłębiając się w jego biografii dochodzimy do wniosku, że niewiele różnił się od „nikczemnych cesarzy” żądnych władzy, którzy bez mrugnięcia okiem skazywali ludzi na śmierć. Cnoty chrześcijańskie były mu obce, zwłaszcza miłość do bliźniego i wybaczenie.

Konstantyn I

Kulty egipskie w Rzymie

Wraz z rozwojem Imperium, w granicach państwa Rzymian znalazła się ogromna ilość różnego rodzaju religii o krótszej lub dłuższej tradycji. Skutkiem tego było rozpoczęcie procesu intensywnych przemian religijnych. Rzymianie z czasem coraz bardziej interesowali się pociągającymi wschodnimi kultami. Należy do nich zaliczyć między innymi kulty egipskie, przede wszystkim bogini Izydy oraz Serapisa.

Zromanizowana rzeźba bogini Izydy

Mur Aureliana – dzieło techniki i inżynierii budowlanej Rzymu

Rzymianie zostawili po sobie wiele budowli – amfiteatry, drogi, akwedukty, świątynie i fora. Czy to wszystko? Okazuje się, że nie; mury, a w szczególności Mur Aureliana, jest przykładem pragmatyki, pomysłowości i geniuszu rzymskich inżynierów. Około 19 kilometrów długości, setki wież, trzynaście bram i ponad setka latryn – to tylko kilka liczb, za którymi stoi niezwykle ciekawa historia miasta i imperium.

Mur Aureliana

Reklama w starożytnym Rzymie

We współczesnym świecie reklama towarzyszy nam na każdym kroku. Może dotyczyć wszelkich przejawów ludzkiej aktywności: handlu, polityki, sztuki etc. Chęć promowania własnych wytworów czy też osoby wydaje się wpisana w naturę ludzką. Nie inaczej było w starożytnym Rzymie. Jednakże środki służące rozpowszechnianiu reklamy znacznie różniły się od tych, które znamy dzisiaj.

Garum Skaurusa

Geneza rozwoju kultów wschodnich w czasach cesarstwa rzymskiego

Począwszy od II w. n.e. w Imperium Romanum rozpoczął się proces intensywnych przemian religijnych. Coraz większą rolę zaczęły odgrywać w państwie rzymskim religie orientalne, takie jak na przykład mitraizm. Jednym z powodów rozwoju tych kultów, były poważne kryzysy jakie przeżywało cesarstwo w II i III w. n.e. Takie wydarzenia jak wojna domowa lat 193-197, czy też trudna sytuacja wewnętrzna w czasie tak zwanego kryzysu III wieku, sprzyjały ujawnieniu się zjawisk religijnych, których korzenie sięgały jeszcze epok wcześniejszych.

Relief przedstawiający Mitrę

Legendarne dzieje Rzymu w świetle monet antycznych

Powstanie Rzymu i początki jego istnienia od zawsze budziły zainteresowanie i intrygowały. Oczywiście nasz sposób postrzegania rzymskiej historii znacznie odbiega od poglądów starożytnych mieszkańców Wiecznego Miasta. Współcześnie dokonujemy pewnego rozróżnienia między jego legendarnymi dziejami a faktycznymi wydarzeniami historycznymi, które badacze próbują odtwarzać na podstawie krytycznej analizy źródeł antycznych. Dla Rzymian, opowieści o początkach ich państwa były nie tylko zbiorem legend, lecz powszechnie uznawaną wersją wydarzeń. Niemniej jednak niektóre z mitów założycielskich Rzymu na stałe wpisały się w dzisiejszy sposób myślenia o nim. Najbardziej znanym przykładem jest oczywiście wilczyca rzymska (lupa romana), która do dzisiaj pozostaje jednym z symboli Rzymu, a jej wizerunek możemy odnaleźć w wielu jego zakamarkach.

Romulus i Remus karmieni przez wilczycę, Rubens

Raport o błędzie

Poniższy tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów